Thấy đài báo nhiệt độ ngoài trời xuống thấp chỉ 13⁰C kèm theo mưa nhỏ, mưa phùn, ông Phạm Văn Bảng ở thôn 6, xã Đại Đồng (Yên Bình) không thả trâu lên đồi như mọi khi mà nhốt trong chuồng, cho ăn cỏ, rơm khô và uống nước đầy đủ. Con trâu nhà ông mới đẻ thêm một con nghé nên chuồng trại được che chắn cẩn thận, nền chuồng lúc nào cũng sạch sẽ. Vụ đông năm nay, nhà ông đã chuẩn bị tích trữ rơm rạ từ thu hoạch vụ mùa cộng thêm 2 sào ngô đông, coi như cũng đủ cho gia súc ăn đến hết vụ rét.

Là Trưởng thôn, ông Bảng cho biết thêm: “Thôn tôi có 26 con trâu, vừa qua đã được tiêm phòng đầy đủ. Bà con đều có ý thức chăm sóc đầy đủ, che kín chuồng trại, chuẩn bị thức ăn, phòng chống rét cho trâu trong mùa đông. Con trâu ở đây quan trọng lắm, cày bừa này, kéo gỗ này”.

Hiện nay, Yên Bình có đàn trâu 13.029 con và đàn bò 3.536 con. Tuy không lạnh như các huyện vùng cao Trạm Tấu, Mù Cang Chải nhưng ở các xã vùng thượng huyện - nơi có nhiều núi đá, nhiệt độ về đêm thường thấp hơn từ 3 - 5⁰C so với vùng hạ huyện. Ngoài ra, do tập quán chăn thả gia súc trên núi và đảo hồ, không làm chuồng trú đông nên những năm vừa qua đã làm thiệt hại hàng trăm con trâu, bò, gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi.

Theo nhận định của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, năm nay rét đậm muộn hơn so với trung bình nhiều năm. Nhiều địa phương đã tích cực vào cuộc, ông Lân Trọng Huyên - Chủ tịch UBND xã Mỹ Gia cho biết: “Hiện nay, xã có 347 con trâu và 300 con bò, tận dụng nguồn thức ăn tự nhiên nên người dân chăn thả trên núi, công tác phòng chống đói, rét đã được triển khai đến từng thôn, bản, vận động người dân đưa trâu, bò về nhà, làm chuồng, chuẩn bị thức ăn cho gia súc”.

Để hạn chế thấp nhất thiệt hại có thể xảy ra đồng thời đẩy mạnh phát triển chăn nuôi, phấn đấu tăng trưởng đàn gia súc đạt 5%, các cơ quan chuyên môn đã tích cực vào cuộc. Trạm Khuyến nông huyện Yên Bình tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật dự trữ, chế biến thức ăn, phòng chống đói, rét và phòng chống dịch bệnh đến từng thôn, bản cho người chăn nuôi. Trạm Thú y huyện đã tiêm 21.635 liều vắc xin lở mồm long móng cho đàn gia súc và tổ chức kiểm soát vận chuyển gia súc, phòng chống dịch.

Trong mùa đông, bên cạnh củng cố chuồng trại chăn nuôi, đảm bảo điều kiện vệ sinh, chống rét cho trâu, bò, việc chống đói cũng vô cùng quan trọng, tránh trâu, bò bị gục ngã trước thời tiết khắc nghiệt kéo dài. Ngày sau khi thu hoạch vụ mùa, các địa phương đã vận động người dân tổ chức dự trữ thức ăn như rơm, rạ và các sản phẩm phụ từ ngành nông nghiệp; thực hiện mỗi gia đình nuôi trâu, bò có một cây rơm đồng thời chăm sóc tốt 300ha cỏ voi hiện có, khoanh vùng bãi chăn thả tự nhiên để chủ động nguồn thức ăn cho gia súc, trồng các loại cây khác như khoai lang, ngô trên diện tích đất không sử dụng trồng cây vụ đông làm nguồn thức ăn xanh, bổ sung thêm thức ăn tinh, khoáng, vitamin tăng cường sức khỏe cho vật nuôi.

Ông Lã Tuấn Hưng - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: “Người dân có thói quen chăn thả gia súc trên núi, ngoài hồ để tận dụng thức ăn trên các tán đồi rừng. Phòng đã đề nghị có chính sách hỗ trợ làm chuồng cho những hộ chăn nuôi trâu, bò ngoài đảo hồ tránh rét qua đông. Hiện huyện Yên Bình chỉ có khoảng 600ha ruộng sử dụng được máy cày bừa, vì vậy 60% còn lại vẫn phải sử dụng đến sức trâu, bảo vệ đàn trâu cũng là bảo vệ sản xuất vụ đông xuân sắp tới”.

“Con trâu là đầu cơ nghiệp”, theo thời giá hiện nay, một con trâu trưởng thành có giá 20 triệu đồng, một con bò 10 triệu đồng, đây là tài sản lớn với người nông dân. Vì vậy, trước tình hình thời tiết diễn biến phức tạp, người dân cần tiếp tục chủ động bảo vệ đàn gia súc, hạn chế thấp nhất những thiệt hại có thể xảy ra.

Hồng Khanh