Trước thực trạng trên, Hạt Kiểm lâm Văn Chấn đã có nhiều giải pháp giữ rừng hiệu quả.  Xác định công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật về rừng giữ vị trí hàng đầu, cán bộ kiểm lâm địa bàn đã thường xuyên xuống các thôn, bản tuyên truyền cho người dân hiểu được các chính sách, pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng.

Chỉ tính riêng năm 2012, lực lượng kiểm lâm đã phối hợp với các ngành chức năng và chính quyền địa phương tổ chức 352 hội nghị tuyên truyền; in ấn 3.000 tờ rơi, áp phích tuyên truyền về công tác bảo vệ rừng - phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR) cho các thôn bản; ký cam kết bảo vệ rừng, PCCCR cho 37.419 lượt hộ gia đình; vận động nhân dân đấu tranh tố giác những đối tượng, tụ điểm lén lút khai thác, mua bán cất giữ lâm sản.

Song song với công tác tuyên truyền, Hạt khoanh vùng các khu rừng trọng điểm, nắm bắt danh sách các đối tượng phá rừng. Cán bộ kiểm lâm địa bàn tham mưu giúp chính quyền xã phát triển vốn rừng và cùng xử lý các vụ vi phạm về quản lý, bảo vệ rừng và quản lý lâm sản, tăng cường hoạt động kiểm tra, kiểm soát lâm sản, kết hợp kiểm tra cố định với tuần tra lưu động, xây dựng cơ sở vững chắc.

Những tháng cuối năm, Hạt đã phối hợp với công an, quân đội và UBND các xã tập trung truy quét mạnh tại các khu rừng trọng điểm và những vùng rừng giáp ranh xóa bỏ các tụ điểm mua bán, khai thác, vận chuyển lâm sản và động vật rừng tại các khu vực này.

Qua đó, đã phát hiện, lập biên bản 58 vụ vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng, trong đó có 37 vụ vận chuyển lâm sản trái phép, 19 vụ cất giấu, 1 vụ khai thác, 1 vụ chế biến lâm sản trái phép. Các trạm kiểm lâm cũng đã tạm giữ 163,754 m3 gỗ các loại, 21.280kg cành cục Pơ mu, 9kg động vật, tạm giữ xử lý 27 xe máy, 1 ô tô, xử phạt hành chính và bán hàng tịch thu nộp ngân sách trên 123 triệu đồng.

Ông Vũ Thanh Bình, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm Văn Chấn cho biết: “Trong năm, Hạt đã chỉ đạo lực lượng kiểm lâm phối hợp với chính quyền địa phương, các thôn, bản tăng cường tuyên truyền vận động người dân sống gần rừng về các quy định trong công tác quản lý, bảo vệ rừng, PCCCR bằng nhiều hình thức để người dân hiểu và tham gia quản lý bảo vệ rừng, tố giác các hành vi vi phạm; xây dựng các kế hoạch về kiểm tra, truy quét tình trạng phá rừng khai thác, mua bán và vận chuyển lâm sản trái phép. Đồng thời các trạm kiểm lâm phối hợp với chính quyền các địa phương, các chủ rừng triển khai lực lượng tuần tra, truy quét tại các “điểm nóng” phá rừng và chốt chặn các tuyến đường ra vào rừng để ngăn chặn có hiệu quả các hành vi vi phạm. Nhờ đó, trên địa bàn không còn những “điểm nóng” về phá rừng, số vụ vi phạm đã giảm so với năm trước”.

Mặc dù đã có nhiều chuyển biến trong công tác quản lý, bảo vệ rừng, tuy nhiên cuộc chiến giữ rừng ở Văn Chấn vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là ở các xã vùng thượng huyện tình trạng buôn bán, vận chuyển lâm sản trái phép vẫn còn diễn ra tập trung ở một số địa bàn như: Nậm Búng, Nậm Lành...

 Đáng lo ngại là các đối tượng tham gia phá rừng với các thủ đoạn ngày càng tinh vi, sẵn sàng manh động, chống đối người thi hành công vụ. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên là do đời sống của đồng bào dân tộc vùng cao còn gặp nhiều khó khăn, vì vậy, một số nhóm hộ lợi dụng việc giao khoán lén lút khai thác gỗ để bán hoặc bán cây đứng để lấy tiền kiếm sống; nhu cầu sử dụng gỗ làm nhà của người dân còn lớn; chính quyền một số địa phương còn coi nhẹ công tác quản lý, bảo vệ rừng, coi nhiệm vụ giữ rừng là của lực lượng kiểm lâm.

Để khắc phục những hạn chế trên, thời gian tới, Hạt Kiểm lâm Văn Chấn tiếp tục phối hợp với chính quyền đoàn thể địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về quản lý bảo vệ rừng, đặc biệt chú trọng công tác phòng cháy chữa cháy rừng mùa khô hanh; tăng cường tuần tra, kiểm soát lâm sản xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm; thực hiện tốt Đề án giao rừng, cho thuê rừng, thu hồi rừng của huyện Văn Chấn.

Mặc dù vậy, để công tác quản lý, bảo vệ rừng đạt hiệu quả, ngoài sự nỗ lực của lực lượng kiểm lâm thì chính quyền các cấp cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân, từng bước xã hội hóa công tác quản lý bảo vệ rừng; nâng cao mức phí khoán quản lý, bảo vệ rừng; thực hiện tốt việc giao đất, giao rừng, khuyến khích người dân trồng rừng phát triển kinh tế. Về dài lâu, cần sớm có những giải pháp phát triển kinh tế bền vững giúp người dân xóa đói giảm nghèo nhằm hạn chế tình trạng phá rừng.

Văn Thông