Theo chân anh Nguyễn Văn Giáp - cán bộ địa chính xã Đào Thịnh, chúng tôi vào trang trại của Hợp tác xã (HTX) 6-12 ở xã Đào Thịnh. Nơi chân dãy núi Chóp Dù là một màu xanh bạt ngàn của quế, của bồ đề. Những cây quế 10 năm tuổi vươn mình trong nắng như minh chứng cho sự kiên trì và có chí thú làm giàu từ rừng của các xã viên HTX.

Hợp tác xã 6-12 tiền thân là tổ hợp tác với chục anh em phục vụ trong quân đội tham gia. Ban đầu chỉ là nhận đất giao khoán bảo vệ rừng, sau đó nhận đất trồng rừng. Sau nhiều năm gây dựng, đến nay HTX đã có 80ha rừng trồng, trong đó 60ha trồng quế và bồ đề, còn lại 4ha tre Bát Độ, 3ha chè Bát Tiên đang cho thu hoạch.

Ông Nguyễn Văn Thắng - Chủ nhiệm HTX cho biết: "Năm 2012, doanh thu của HTX đạt 1,1 đồng, chủ yếu là thu từ tiền bán quế vỏ, tinh dầu quế tận thu từ cành và lá quế tỉa thưa, rồi gừng củ, sắn tươi và hơn 3ha chè Bát Tiên. Sau khi trừ mọi chi phí sản xuất, trung bình 1 năm mỗi xã viên HTX có thu nhập 70 triệu đồng. Giải quyết công ăn việc làm cho khoảng 17 lao động thường xuyên và 30 lao động thời vụ. Để thuận tiện cho việc vận chuyển và khai thác cây giống và sản phẩm gỗ, HTX đã làm mới con đường đủ sức cho xe ô tô vào trang trại".

Hiện nay, ở Trấn Yên, những mô hình trang trại trồng rừng như HTX  6-12 khá nhiều, trong đó có khoảng 200 trang trại phát triển cây lâm nghiệp có từ 5ha trở lên. Những năm gần đây, phong trào trồng rừng ở Trấn Yên diễn ra mạnh mẽ. Những ngày qua, ở các địa phương trong huyện, việc tổ chức phát triển rừng của các cấp chính quyền việc trồng rừng của bà con nông dân là câu chuyện sôi nổi nhất.

Nhớ những năm 90 thế kỷ trước trở về trước, giao đất rừng chẳng ai dám nhận, thậm chí còn đùn đẩy cho nhau. Đến nay, niềm khao khát của người dân nơi đây là có thật nhiều đất để trồng rừng.

Những vạt rừng trước kia chỉ có lau lách nay được thay bằng một màu xanh bạt ngàn của cây keo, quế, bồ đề. Hàng năm, toàn huyện trồng mới khoảng trên 2.000 - 3000ha rừng. Năm 2012, toàn huyện trồng mới 2.830ha, trong đó trồng rừng sản xuất tập trung là 2.271ha, trồng cây phân tán 559ha. Thu nhập từ rừng đã làm thay đổi hẳn cuộc sống của người dân, nhiều hộ khó khăn đã thoát nghèo, vươn lên làm giàu. Nghề rừng đã trở thành ngành kinh tế chủ đạo, mũi nhọn của nhiều địa phương trong huyện.

 Nông dân Trấn Yên chuẩn bị cây giống trồng rừng vụ xuân.

Ông Nguyễn Tiến Triển - Phó phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: "Năm 2013 huyện Trấn Yên phấn đấu trồng mới trên 2.400ha rừng sản xuất. Để hoàn thành kế hoạch cụ thể trồng rừng trong năm, huyện đã xây dựng kế hoạch cụ thể tới từng địa phương, đồng thời tăng cường cán bộ kỹ thuật xuống địa bàn chỉ đạo các địa phương tập trung hoàn thành công tác thiết kế, chuẩn bị tốt cây giống để phục vụ nhu cầu trồng rừng của nhân dân. Đến thời điểm hết tháng 2, toàn huyện đã trồng mới được trên 700ha rừng sản xuất, phấn đấu trồng rừng vụ xuân đạt trên 70% diện tích".

Những năm gần đây, Trấn Yên gắn trồng rừng với chế biến các sản phẩm gỗ rừng trồng. Hàng năm, Trấn Yên khai thác được trên 75.474m3 gỗ các loại, 2.483 tấn tre, nứa, vầu, đây được coi là nguồn nguyên liệu dồi dào phục vụ cho công nghiệp chế biến gỗ. Để nâng cao giá trị sản phẩm gỗ rừng trồng cho người dân, huyện ban hành nhiều cơ chế chính sách khuyến khích các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh đầu tư công nghệ chế biến vào địa bàn, đặc biệt là chế biến sâu.

Đến nay, toàn huyện có 17 công ty TNHH, công ty cổ phần và 4 doanh nghiệp tư nhân và có 10 doanh nghiệp tham gia chế biến từ nguồn nguyên liệu gỗ rừng trồng, sản phẩm chủ yếu là ván ép, ván dăm, ván bóc, bao bì, chiếu tre, trúc, đũa xuất khẩu… Các cơ sở chế biến đến địa bàn huyện không những góp phần nâng cao giá trị sản phẩm gỗ rừng trồng mà còn góp phần tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương.

 Để kinh tế lâm nghiệp phát triển bền vững, trong thời gian tới, Trấn Yên tiếp tục khuyến khích các nhà đầu tư vào lĩnh vực lâm nghiệp, đặc biệt khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư công nghệ chế biến gỗ rừng trồng hiện đại để làm ra các sản phẩm như ván ép, ván dăm, ván ghép thanh.

Cùng với đó là phát triển ổn định các doanh nghiệp chế biến, cơ sở sản xuất kinh doanh lâm sản hiện có trên địa bàn; gắn vùng sản xuất nguyên liệu tập trung với chế biến và tiêu thụ sản phẩm; tiến tới khuyến khích và tạo vùng sản xuất, tập trung vào vùng nguyên liệu cây gỗ lớn  phục vụ nhu cầu xuất khẩu; khuyến khích liên doanh liên kết trong trồng rừng và tiêu thụ sản phẩm; làm tốt công tác dự báo thị trường, tìm kiếm mở rộng thị trường tiêu thụ lâm sản, đa dạng hoá sản phẩm, đổi mới công nghệ lạc hậu, góp phần nâng cao giá trị  sản phẩm gỗ rừng trồng.

Văn Thông