Tuy Lộc là địa phương canh tác rau có truyền thống với diện tích lớn nhất thành phố Yên Bái. Đã qua những ngày giá rét của mùa đông, trời bừng nắng. Thấp thoáng giữa những luống bắp cải xanh ngắt, giàn su su tươi tốt, luống đỗ thẳng hàng… nhiều người nông dân cặm cụi làm cỏ, thu hoạch rau chuẩn bị cho buổi chợ sớm mai.

Trên khuôn mặt lam lũ của những người nông dân hiện rõ vẻ lo lắng, lo vì giá rau mỗi ngày mỗi xuống, lo vì rẻ vậy mà vẫn không có người mua. Vườn su su nhà ông Nguyễn Công Nho ở thôn Bái Dương, xã Tuy Lộc sai trĩu trịt, mỗi ngày cho thu hoạch hàng tạ quả. Nhưng một tháng nay, su su chỉ còn 800 - 1.000 đồng/kg. Những lứa su su hái hàng ngày chở nặng vào chợ đầu mối trong thành phố, ngày nào gặp may thì bán được vài chục cân, thu vài chục ngàn đồng, không may thì lại chở về, chất thành đống trong vườn.

Ông Nho cho biết: “Mọi năm không đủ bán, đầu vụ 15.000 đồng/kg thì chuột lại phá quá, nay thì giá rẻ như cho mà người ta vẫn còn không mua”. Trong khi đó, vốn đầu tư không phải nhỏ, tiền làm giàn hết 3 triệu đồng, 600.000 đồng cho 100 gốc giống, chưa kể chi phí về phân bón và công chăm sóc sớm khuya mấy tháng trời. Vậy là vụ rau này coi như cầm chắc thua lỗ. Hy vọng của hai vợ chồng người nông dân này đang dồn cả vào vụ rau hè sắp tới với mấy luống mồng tơi bán giá 2.500 đồng/mớ, rau ngót 4.000 đồng/mớ mong có thể vớt vát được phần nào.

Bà Nguyễn Thị Lanh, xã Văn Phú (thành phố Yên Bái) có 5 sào rau. Vụ này, bà trồng bắp cải và su hào. Nếu như các năm trước, kiểu gì ngần ấy đất bà cũng có được chục triệu đồng từ mỗi vụ rau nhưng nay thì bắp cải, su hào rẻ như cho, bắp cải 1.000 đồng/kg, su hào trung bình 2.000 đồng/kg coi như là lỗ.

Nhìn ruộng rau, bà thở dài: “Nhiều rau quá, bây giờ đi chợ tôi cũng không cần cân nữa mà bán luôn 2.000 đồng một cái bắp cải và 1.000 đồng một củ su hào cho nhanh, vậy mà họ vẫn còn chê. Lúc trời rét, sương muối xuống nhiều, rau khó lên, giá cao thì không có rau mà bán. Bây giờ, rau được mùa thì lại rẻ thế, xem như trời chẳng chiều lòng người. Hy vọng là  vụ rau tới khá hơn...”

Đã ngoài 50 tuổi, không thể mang được nhiều, mỗi chuyến chở rau đi bán, bà chỉ đèo được 20 cây bắp cải và vài chục củ su hào. Vậy là cả chuyến xe kẽo kẹt hàng chục cây số, người phụ nữ này chưa có được 100.000 đồng sau 3 tháng trời chăm sóc.

Rau rẻ nhưng vẫn phải thu hoạch vì cần giải phóng đất để làm vụ tiếp theo. Theo nhiều nông dân, trước tết nguyên đán, trời rét, rau sinh trưởng chậm, khan hiếm, tuy phải chăm bón nhiều nhưng được giá. Khác với mọi năm, năm nay, sang xuân, thời tiết ấm áp, tạo điều kiện thuận lợi cho các loại cây trồng phát triển, rau xanh cũng vì thế mà được mùa, cộng với các vùng rau khác cũng vận chuyển đến tiêu thụ tại Yên Bái nên rau mới rớt giá.

Nhìn đi nhìn lại, bao năm qua, cơ cấu rau của các vùng trồng rau lâu nay vẫn là các loại rau truyền thống như su hào, bắp cải, cải cúc, su su… Các loại rau này có ưu điểm dễ canh tác, phù hợp với trình độ của nhà nông nhưng ngược lại, đây cũng chính là các loại rau chịu nhiều biến động của thị trường nhất. Vì vậy, cần có nhiều giải pháp để phát triển vùng rau bền vững, đưa các loại rau đặc sản, giá trị cao vào đầu tư thâm canh kết hợp làm công tác dự báo thị trường, đầu tư trồng rau theo tiêu chuẩn VietGap, đủ tiêu chuẩn xuất bán cho các thị trường bên ngoài.

 Hồng Khanh