Năm nay, xã phấn đấu đạt thêm 4 tiêu chí là giao thông, quy hoạch và thực hiện quy hoạch, văn hóa, cơ sở vật chất trường học. Trong đó, tiêu chí về giao thông nông thôn là chắc chắn đạt khi trên 4,8km đường giao thông nông thôn đầu tư từ nguồn vốn chương trình này đang được người dân đồng thuận góp sức thực hiện với quyết tâm cao. Dẫu thế, nhìn vào lộ trình xây dựng nông thôn mới đến năm 2015 đối với một địa phương thuần nông như Âu Lâu vẫn thấy còn nhiều băn khoăn, trăn trở...

Ông Lê Toàn Thắng - Chủ tịch UBND xã Âu Lâu khẳng định: “Sau 6 năm cắt chuyển từ huyện Trấn Yên về thành phố, Âu Lâu đã nhận được sự quan tâm đầu tư rất lớn về hạ tầng cơ sở vật chất. Tuy còn kém so với các xã, phường phát triển trên địa bàn song đây thực sự là bước chuyển căn bản để vực dậy nền kinh tế, cải thiện, nâng cao một bước đời sống vật chất, tinh thần cho người dân và cũng là tiền đề vững chắc để địa phương xây dựng nông thôn mới với những thuận lợi hơn hẳn”.

Xã có 9 tiêu chí đạt được trong hai năm đầu thực hiện gồm: điện, bưu điện, hộ nghèo, cơ cấu lao động, hình thức tổ chức sản xuất, hệ thống tổ chức chính trị vững mạnh, an ninh trật tự xã hội, y tế, giáo dục. Mới đây nhất, thực hiện Quyết định số 342/2013 của Chính phủ sửa đổi một số tiêu chí, đã có 5 tiêu chí được thay đổi là: chợ nông thôn, thu nhập, tỷ lệ hộ có việc làm, giáo dục, y tế. Rà soát thực tế trên địa bàn và đối chiếu với Bộ tiêu chí chung, xã đạt thêm một tiêu chí quan trọng là tiêu chí về thu nhập. Năm 2012, thu nhập bình quân thực tế của người dân trên địa bàn xã đã đạt mức 12,5 triệu đồng/người.

Thời gian qua, xã đã được quy hoạch và đầu tư khá nhiều dự án như: Cụm công nghiệp Âu Lâu tại thôn Châu Giang 3 có tổng diện tích trên 50ha, tổng giá trị đầu tư xây dựng công trình giai đoạn 1 trên 14 tỷ đồng; quy hoạch Khu công nghiệp Âu Lâu ở thôn Châu Giang 2 và thôn Đầm Vông; Dự án đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai đi qua địa bàn xã, tổng chiều dài 3,1km; Dự án quy hoạch vùng sản xuất rau an toàn trên 9ha tại 3 thôn cùng rất nhiều các chương trình, dự án lồng ghép hỗ trợ phát triển sản xuất, giúp người dân từng bước vươn lên thoát nghèo bền vững.

Mỗi năm phấn đấu giảm 1% số hộ nghèo, hiện tại, tỷ lệ hộ nghèo của xã đã giảm còn 8,2%. Nhìn vào cơ cấu lao động ở Âu Lâu hiện nay, cơ cấu lao động hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại - dịch vụ đang có sự chuyển dịch đáng kể, chiếm tỷ lệ khá lớn với trên 68%; tỷ lệ lao động trong lĩnh vực nông - lâm nghiệp chỉ còn 25%, còn lại là lao động khác. Đây được xem là thuận lợi và là định hướng đúng của Âu Lâu.

Lộ trình đến năm 2015, Âu Lâu hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên sẽ rất khó khăn nếu chỉ trông vào sức dân bởi rất nhiều tiêu chí chỉ thực hiện được khi có nguồn kinh phí đầu tư của Nhà nước như tiêu chí về trường học. Đến nay, cả ba đơn vị trường học trên địa bàn xã cơ sở vật chất đều chưa đạt chuẩn, mặc dù đã có trường được công nhận đạt chuẩn song thực chất vẫn “nợ” chuẩn. Hay như tiêu chí về văn hóa, mặc dù đã được đầu tư, hiện 5/13 thôn có nhà văn hóa nhưng vẫn chưa đạt yêu cầu theo nội dung tiêu chí. Xã cần được đầu tư xây mới 1 trung tâm văn hóa, thể thao, 1 sân bóng đá, 1 sân bóng chuyền, nâng cấp sân cầu lông.

Bên cạnh việc khó và chậm để thay đổi thói quen, nhận thức của người dân, môi trường nông thôn ở Âu Lâu đang phải đối mặt với thực tế là thiếu nước sinh hoạt trong mùa khô, gia tăng ô nhiễm từ chất thải, khói bụi, tiếng ồn và vấn đề quy hoạch nghĩa trang. Đặc biệt, tiêu chí nhà ở dân cư với quy định tỷ lệ hộ có nhà đạt chuẩn quy định của Bộ Xây dựng phải đạt 80% trở thành mục tiêu quá xa vời và rất khó đạt không chỉ riêng với địa phương này. Bởi vậy cũng cần được quan tâm đầu tư, đánh giá, nhìn nhận sát thực tế, điều chỉnh phù hợp với điều kiện kinh tế, xã hội, phong tục tập quán và truyền thống văn hóa của từng vùng, miền, từng địa phương cụ thể.

Phạm Minh