Ông Lê Lâm Bằng - Chi cục trưởng Chi cục Thống kê huyện Yên Bình nhấn mạnh: “Đây là lần đầu tiên Chính phủ chỉ đạo thực hiện cuộc điều tra thu thập thông tin kinh tế, xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và cũng là cuộc điều tra lớn nhất trong năm 2015 nên chúng tôi đã quán triệt rõ mục đích, yêu cầu của cuộc điều tra đến đội ngũ của Chi cục. Chi cục đã làm tốt việc tham mưu với UBND huyện chỉ đạo các cấp các ngành của huyện, đồng thời phối hợp chặt chẽ với Phòng Dân tộc huyện, chính quyền cơ sở nơi địa bàn điều tra thu thập thông tin để triển khai kế hoạch đề ra”.

Ngay từ cuối tháng 5/2015, Chi cục Thống kê huyện đã chủ động làm tốt công tác rà soát địa bàn, xác định địa bàn có tỷ lệ 30% là người dân tộc để bổ sung vào bảng kê do Cục Thống kê tỉnh triển khai trên cơ sở kết quả tổng điều tra dân số. Kết quả rà soát cho thấy, toàn huyện có 128 địa bàn thuộc 18 xã, trong đó 5 địa bàn tăng và 1 địa bàn giảm so với tổng số địa bàn trước khi rà soát. Một số xã nhiều địa bàn điều tra nằm trong diện điều tra như: Cảm Nhân có 15 địa bàn, Bảo Ái 12 địa bàn, Tân Hương 11, Yên Thành 10, Xuân Long và Vũ Linh mỗi xã 9 địa bàn... Trên cơ sở rà soát và theo kế hoạch của Cục Thống kê tỉnh, huyện Yên Bình có 26 xã, thị trấn tiến hành phiếu điều tra xã và đã chọn 37 địa bàn điều tra mẫu thuộc 17 xã với tổng số 1.479 hộ thực hiện thu thập thông tin. Trong số này có 640 hộ dân tộc Sán Chay, 360 hộ người Tày, 320 hộ dân tộc Dao và Nùng 159 hộ.

Cùng với đó, việc trưng tập điều tra viên và công tác tổ chức tập huấn cho giám sát viên cấp huyện, tổ trưởng và điều tra viên của các xã diễn ra đúng kế hoạch. Toàn huyện có 25 điều tra viên và 6 giám sát viên, tổ trưởng, trong đó xã nhiều là Bảo Ái có 5 điều tra viên, Tân Hương có 4 điều tra viên, địa phương ít hơn là Xuân Lai, Vũ Linh, Bạch Hà, Vĩnh Kiên, mỗi xã 3 điều tra viên, còn lại là các xã chỉ có 1 điều tra viên.

Ông Nguyễn Văn Huê - Bí thư Đảng ủy xã Tân Hương trao đổi: “Xã chúng tôi có 160 gia đình người Sán Chay và 40 hộ người Dao được chọn mẫu điều tra. Các điều tra viên được trưng tập gồm cán bộ văn phòng thống kê là tổ trưởng, các điều là cán bộ tư pháp, hội nông dân và mặt trận Tổ quốc xã. Chúng tôi đã tạo mọi điều kiện để các điều tra viên đi tập huấn và có kế hoạch công tác, giành thời gian để điều tra viên tập trung vào thu thập thông tin của các hộ dân ngay từ đầu tháng 8”.

Được biết, 26 xã, thị trấn đã thực hiện điều tra phiếu xã từ đầu tháng 7 và đến ngày 16/7/2015, Chi cục Thống kê huyện đã hoàn thành nghiệm thu phiếu xã chuyển Cục Thống kê tỉnh. Đến trước thời điểm bắt đầu cuộc điều ra (1/8) giám sát viên, các tổ trưởng và điều tra viên ở Yên Bình đều nắm vững nghiệp vụ điều tra, được phân công nhiệm vụ và trang bị đầy đủ tài liệu để đồng loạt triển khai. Công tác giám sát, kiểm tra việc lập bảng kê của các điều tra viên được thực hiện đúng kế hoạch.

Công tác tuyên truyền về cuộc điều tra thu thập thông tin đến đối tượng điều tra được chú trọng, nhất là ở các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đặc biệt, xã Bảo Ái được chọn làm điểm tổ chức lễ ra quân điều tra của tỉnh. Ngay sau lễ ra quân, các điều tra viên của xã đã khắc phục khó khăn về điều kiện thời tiết mưa nhiều gây chia cắt giao thông, việc đi lại giữa các thôn gặp nhiều trở ngại để thực hiện việc thu thập thông tin các hộ gia đình. Theo ông Đặng Thanh Hải - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã: “Bảo Ái là xã có khoảng 55% dân số là các dân tộc Tày, Nùng, Dao nên chúng tôi được chọn 3 địa bàn điều tra với trên 120 hộ mẫu. Tuy nhiên, nhiều hộ có đông người, nhiều thế hệ cùng chung sống nên xã yêu cầu các điều tra viên cần phải làm thật cẩn thận, thu thập thông tin chắc chắn, đồng thời nêu cao trách nhiệm của tổ trưởng trong công việc để tránh phải làm đi làm lại, đảm bảo kế hoạch đề ra”.

Cùng với Bảo Ái, 17 xã có địa bàn điều tra phiếu hộ cũng đã khẩn trương hoàn thành công tác thu thập thông tin, tổ chức nghiệm thu và chuyển hồ sơ và phiếu điều tra về huyện. Bà Hồ Thị Thu - Trưởng phòng Dân tộc huyện Yên Bình cho biết: “Qua công tác phối hợp và đi kiểm tra, giám sát ở các xã, chúng tôi cho rằng các điều tra viên đã thực hiện khá tốt việc thu thập thông tin. Điều quan trọng là ở cấp xã, đội ngũ cán bộ văn phòng thống kê có chuyên môn được phát huy, thường xuyên có sự trao đổi, giúp đỡ điều tra viên nên thông tin thu thập vào phiếu điều tra đảm bảo đầy đủ”.
Với những kết quả đó và mục tiêu hoàn tất việc nghiệm thu phiếu điều tra ngay trong tháng 8, cuộc điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế, xã hội của 53 dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện Yên Bình chắc chắn sẽ đạt chất lượng cao nhất.

Quang Tuấn