Mặc dù có những điểm mới mang lại nhiều quyền lợi, bảo đảm cho việc chăm sóc sức khỏe ban đầu tại trường học, nhưng việc thay đổi mức đóng từ 3% lên 4,5% mức lương cơ sở (trong đó ngân sách nhà nước hỗ trợ 30%); tăng thời gian đóng lên 15 tháng, đã làm cho công tác BHYT HSSV trên địa bàn tỉnh gặp không ít khó khăn.

Năm học 2014 - 2015, toàn tỉnh có 97.277/138.542 HSSV tham gia BHYT đạt 71%, trong đó số HSSV tham gia tại trường học là 38.712 em, theo nhóm đối tượng khác là 58.635 em. Một số địa phương có tỷ lệ HSSV tham gia BHYT thấp hơn mặt bằng chung toàn tỉnh.

Năm học 2015 - 2016, chính sách BHYT HSSV theo quy định của Luật BHYT sửa đổi có những điểm mới như: mức đóng BHYT HSSV từ 3% mức lương cơ sở tăng lên 4,5%. HSSV được ngân sách Nhà nước hỗ trợ tối thiểu 30% mức đóng, còn lại 70% học sinh phải tự đóng.

Những năm học trước, thẻ BHYT HSSV có giá trị sử dụng từ đầu năm học (đầu tháng 9 hoặc tháng 10) và hết hạn sau 12 tháng (trường hợp thẻ có giá trị sử dụng 12 tháng thì hết hạn vào cuối tháng 8 hoặc 9 năm sau).

Pháp luật BHYT cũng quy định chi tiết điểm này: đối với học sinh vào lớp Một và sinh viên năm thứ nhất, thời hạn sử dụng ghi trên thẻ BHYT từ ngày nhập học hoặc ngày hết hạn của thẻ BHYT được cấp lần trước đến 31 tháng 12 năm sau; đối với học sinh lớp 12 và sinh viên năm cuối, thời hạn sử dụng ghi trên thẻ BHYT từ ngày 01 tháng 01 đến ngày cuối của tháng kết thúc năm học đó.

Như vậy, cùng với việc tăng mức đóng thì thời hạn sử dụng thẻ BHYT tính theo năm dương lịch ghi trên thẻ BHYT tối đa là 15 tháng, do đó số tiền phải nộp lớn. Mức đóng BHYT HSSV tăng lên gấp rưỡi so với trước là khó khăn, thách thức lớn của năm học này. Với mỗi học sinh dù ở cấp học tiểu học hay đại học, khi đến đầu năm học mới đều làm nhiều phụ huynh lo lắng vì khó khăn trong việc tìm nguồn để chuẩn bị khoản đóng học cho con với nhiều mục phải đóng, trong đó tiền BHYT đã trở thành bắt buộc.

Năm học này còn khó khăn hơn khi vừa phải đóng cho 3 tháng còn lại của năm 2015 và sau đó, hoặc đồng thời phải đóng tiếp cho năm 2016. Nếu học sinh năm học trước có thẻ hết giá trị sử dụng vào 30/9 thì năm học này sẽ phải đóng 15 tháng để được cấp 2 thẻ BHYT (1 thẻ có giá trị sử dụng 3 tháng và 1 thẻ có giá trị sử dụng 12 tháng) hoặc được cấp luôn 1 thẻ có giá trị sử dụng 15 tháng (từ 1/10 đến 31/12 năm sau).

Dù thực hiện theo cách nào thì số tiền đóng phí BHYT cũng khá lớn (tổng cộng khoảng 534.000 đồng/học sinh). Với gia đình có đông con đi học, gia đình ở nông thôn điều kiện kinh tế còn khó khăn lại có thêm 2 - 3 con đang theo học thì khoản tiền này là một khó khăn không dễ vượt qua.

Cùng với những khó khăn trên, công tác BHYT HSSV tại một số địa phương, trường học chưa được chú trọng. Nhận thức của một số trường về trách nhiệm của ngành giáo dục - đào tạo (GD-ĐT) trong chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức thực hiện BHYT HSSV còn hạn chế, chưa xác định được đây là nhiệm vụ quan trọng của nhà trường. Có nơi còn đánh đồng với bảo hiểm nhân thọ mang tính chất kinh doanh, thương mại. Việc đưa chỉ tiêu tỷ lệ HSSV tham gia BHYT của các phòng GD - ĐT, các trường học là một trong những chỉ tiêu đánh giá, xét khen thưởng cuối năm vẫn chưa được thực hiện nghiêm túc. Công tác kiểm tra liên ngành về việc thực hiện BHYT HSSV tại các cơ sở giáo dục chưa được quan tâm đúng mức.

Để việc triển khai BHYT trong đối tượng HSSV mang lại hiệu quả cao, năm học 2015 - 2016 này, BHXH tỉnh Yên Bái đã chủ động tham mưu với các cấp ủy, chính quyền địa phương để chỉ đạo các ngành, các cấp đẩy mạnh công tác tuyên truyền tại cơ sở, tới các bậc phụ huynh. Trong đó nhấn mạnh đến việc giải thích cho người dân hiểu việc đóng BHYT năm học 2015 - 2016 là 15 tháng, được chia làm hai đợt như sau: đối với năm 2015, thu phí BHYT của những tháng còn lại năm 2015, thời hạn sử dụng ghi trên thẻ BHYT tương ứng với số tiền nộp vào quỹ BHYT; đối với năm 2016 cơ sở giáo dục thu tiền đóng phần trách nhiệm đóng của HSSV 6 tháng hoặc một năm một lần nộp vào quỹ BHYT. Thời hạn sử dụng ghi trên thẻ BHYT tương ứng với số tiền nộp vào quỹ BHYT. BHXH tỉnh phối hợp với các cơ quan truyền thông đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền…

Với những giải pháp trên, năm học này BHYT HSSV tiếp tục đạt kết quả cao, góp phần quan trọng vào mục tiêu BHYT toàn dân theo định hướng của Đảng, Nhà nước.

Hồng Duyên