Toàn tỉnh hiện có 8,5% hộ cận nghèo, mặc dù đã được Nhà nước hỗ trợ 70% giá trị tiền mua thẻ bảo hiểm y tế (BHYT), nhưng do kinh tế hạn hẹp nên còn 15.168 người cận nghèo chưa có điều kiện mua thẻ BHYT. Trước thực tế đó, năm 2014, ngành y tế tỉnh Yên Bái cùng với 12 tỉnh khác đã triển khai Dự án “Hỗ trợ y tế các tỉnh Đông Bắc bộ và đồng bằng sông Hồng”, vốn vay từ Ngân hàng Thế giới. Một trong những hợp phần rất ý nghĩa của Dự án là hỗ trợ trực tiếp cho hộ cận nghèo 20% giá mua thẻ BHYT.

Ông Lường Văn Hom - Giám đốc Sở Y tế, Giám đốc Ban Quản lý Dự án tỉnh Yên Bái cho biết: “Ngay từ khi có Dự án, chúng tôi lập tức triển khai tích cực. Bước đầu, ngành y tế đã thành lập quỹ khám chữa bệnh (KCB) người nghèo theo Quyết định số 229/QĐ-UBND ngày 09/2/2015 của UBND tỉnh Yên Bái về việc thành lập Quỹ KCB cho người nghèo. Tiếp đó, Sở đã triển khai ký hợp đồng với các bệnh viện tuyến tỉnh, bệnh viện trung ương thuộc Dự án để hỗ trợ chi phí KCB cao cho người cận nghèo ở 8 bệnh viện tuyến trung ương và 2 bệnh viện tuyến tỉnh (các bệnh viện trung ương gồm: Bệnh viện Nhi Trung ương, Bệnh viện K, Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Bạch Mai, Trung tâm Tim mạch (Bệnh viện E), Bệnh viện Tim Hà Nội, Bệnh viện Đa khoa trung ương Thái Nguyên, Bệnh viện Phụ sản trung ương)".

"Ngoài ra, chúng tôi đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến tất cả đối tượng thụ hưởng để họ hiểu rõ trách nhiệm, quyền lợi của mình và mở các lớp tập huấn cho cán bộ làm công tác này. Từ đầu năm đến nay, Dự án đã mở hàng chục lớp tập huấn ở 9/9 huyện, thị, thành phố” - Ông Hom nói.

Bên cạnh hỗ trợ hộ cận nghèo mua thẻ BHYT, Dự án còn hỗ trợ người cận nghèo thanh toán một phần chi phí KCB cao tại bệnh viện tuyến tỉnh và tuyến trung ương tham gia Dự án. Đồng thời, bệnh nhân là người cận nghèo có thẻ BHYT đến KCB tại bệnh viện tỉnh và các bệnh viện Trung ương nằm trong Dự án, trong trường hợp cấp cứu hoặc được chuyển tuyến cũng được bệnh viện mà bệnh nhân chuyển đến hỗ trợ theo quy định.

Với những mức hỗ trợ này, sẽ góp phần quan trọng giúp hộ cận nghèo giảm bớt gánh nặng chi phí khi đi KCB. Sau gần một năm triển khai Dự án, đến 30/9/2015, toàn tỉnh đã có 5.629/5.871 người có thẻ BHYT. Trong đó, Dự án Norred hỗ trợ 4.496 thẻ BHYT với tổng số tiền gần 400 triệu đồng.

Tuy nhiên, trên địa bàn toàn tỉnh hiện còn trên 10 nghìn người cận nghèo chưa có thẻ BHYT, ngành y tế đã tham mưu với UBND tỉnh huy động các nguồn hỗ trợ khác để trợ giúp nốt 10% kinh phí tiền mua thẻ cho người cận nghèo khi tham gia BHYT. Điểm nổi bật là từ khi thực hiện Dự án, một số đơn vị KCB trong tỉnh còn triển khai những hỗ trợ khác để đối tượng cận nghèo được hưởng thêm nhiều lợi ích.

Điển hình là Bệnh viện Đa khoa thành phố Yên Bái hỗ trợ 10% mệnh giá mua thẻ và được 324 thẻ, Bệnh viện Đa khoa khu vực Nghĩa Lộ hỗ trợ 158 thẻ, Dự án EU hỗ trợ 1.084 thẻ sử dụng 4 tháng. Ngoài ra, Bệnh viện Đa khoa thành phố Yên Bái còn giúp người cận nghèo KCB ban đầu tại đây và hỗ trợ 100% chi phí KCB và điều trị tại Bệnh viện. Đối với những bệnh nhân thuộc hộ cận nghèo phải chạy thận nhân tạo, phẫu thuật hay phải điều trị lâu dài thì đây là sự hỗ trợ lớn giúp họ có điều kiện chăm sóc sức khỏe tốt nhất.

Tuy nhiên, quá trình triển khai Dự án còn gặp không ít khó khăn như: kế hoạch năm 2015 được phê duyệt muộn nên ký hợp đồng triển khai các hoạt động truyền thông bị ảnh hưởng; một số địa phương còn lúng túng trong triển khai các hoạt động của hợp phần này. Đặc biệt, công tác rà soát đối tượng cần hỗ trợ mệnh giá thẻ BHYT chưa chính xác làm ảnh hưởng đến tiến độ triển khai Dự án; người dân chưa nhận thức đầy đủ về quyền lợi, trách nhiệm tham gia BHYT, còn trông chờ, ỷ lại không muốn đóng 10% mệnh giá thẻ…

Có thể nói, Dự án đã có những kết quả bước đầu, song số người cận nghèo tiếp cận với Dự án mới chỉ chiếm khoảng 21% số người cận nghèo cần có thẻ BHYT.

Do đó, vấn đề đặt ra đối với ngành y tế và các địa phương cần tăng cường công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của người dân về ý nghĩa của BHYT; đẩy mạnh truyền thông về Luật BHYT sửa đổi và các văn bản hướng dẫn về thực hiện BHYT; phối hợp với các đơn vị, các sở, ban, ngành, đoàn thể vận động người dân tham gia BHYT đảm bảo lộ trình tiến tới BHYT toàn dân; tiếp tục huy động các nguồn kinh phí để có thể hỗ trợ nốt 10% mệnh giá thẻ BHYT cho người cận nghèo tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh.

Trần Minh