Cảm thông, chia sẻ cùng nỗi đau ấy, phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc “Uống nước nhớ nguồn”, những năm qua, công tác chăm lo đời sống cho gia đình chính sách, người có công tại tỉnh Yên Bái luôn được các cấp, các ngành và chính quyền địa phương chú trọng.

Đặc biệt, từ năm 2015 đến nay, căn cứ Quyết định số 510/QĐ-LĐTBXH của Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) phê duyệt phương án điều tra về liệt sỹ, thân nhân liệt sỹ (TNLS), mộ liệt sỹ (MLS) và nghĩa trang liệt sỹ (NTLS), Sở LĐ-TB&XH tỉnh Yên Bái đã khẩn trương hoàn thành điều tra thông tin về liệt sỹ, TNLS, MLS và NTLS nhằm phục vụ cho công tác quản lý liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin trên trang cơ sở dữ liệu trực tuyến toàn quốc.

Đến thăm gia đình ông Phạm Văn Thành - em trai ruột liệt sỹ Phạm Văn Thịnh, phường Yên Ninh (thành phố Yên Bái), ngoài giấy báo tử và hai tấm bằng khen đã ngả màu thời gian, ngay một tấm ảnh chân dung gia đình cũng không có.

Ông Thành xúc động kể lại: “Bố mẹ tôi sinh được 9 người con, anh Thịnh là con thứ 3 và là người duy nhất đi bộ đội. Năm 1973, được tin anh hy sinh nhưng đến nay vẫn chưa tìm được mộ. Mẹ tôi khi nhắm mắt xuôi tay vẫn không thôi nghĩ về anh, dặn dò chúng tôi tiếp tục tìm anh về để “ở cùng” bố mẹ. Mấy năm trước đây, hoàn cảnh gia đình tôi chẳng lấy gì làm dư dả, đã không biết bao lần định đi tìm mà người thì nói anh được đưa về nghĩa trang Quảng Trị, người lại nói anh vẫn đang bên nghĩa trang Việt - Lào”.

Cuối năm 2015, được cán bộ LĐ-TB&XH phường hướng dẫn điền vào phiếu điều tra thông tin về liệt sỹ, TNLS, MLS và NTLS, ông Thành hy vọng sẽ có được thông tin về anh trai mình một cách chính xác chứ không còn phải dò hỏi khắp nơi như trước đây nữa.

Với gia đình liệt sỹ Trần Công Chúng ở tổ 41, phường Nguyễn Thái Học, thành phố Yên Bái cũng vậy, chỉ một thông tin chung chung nơi liệt sỹ đã hy sinh tại chiến trường miền Nam gia đình thật chẳng biết đâu mà tìm.

Bà Nguyễn Thị Việt - vợ liệt sỹ chia sẻ: “Chồng tôi nhập ngũ năm 1961 đến năm 1972 thì hy sinh. Nỗi đau mất chồng chưa khi nào nguôi ngoai nhưng đau đớn hơn là đã mấy chục năm nay tôi vẫn không biết ông ấy “ở đâu” để đưa về. Tháng 9/2014, sau nhiều lần dò hỏi, con trai cả cùng một người đồng đội của chồng tôi quyết định đi vào Quảng Trị tìm kiếm mộ ông. Ngoài chi phí do gia đình tự lo liệu, đã được sự giúp đỡ, hỗ trợ của Sở LĐ-TB&XH tỉnh Quảng Trị, nhưng câu trả lời là vẫn không. Thời gian tới, nếu có thể tìm kiếm thông tin về MLS, NTLS thông qua trang cơ sở dữ liệu trực tuyến, chắc chắn sẽ giúp rất nhiều gia đình, TNLS như chúng tôi rút ngắn con đường tìm kiếm”.

Chị Phùng Vũ Diệu Linh - cán bộ LĐ-TB&XH phường Nguyễn Thái Học cho biết: “Tính riêng trên địa bàn phường, đối với liệt sỹ và TNLS hưởng trợ cấp hàng tháng có 11/32 liệt sỹ chưa có thông tin về mộ; đối với liệt sỹ và TNLS hưởng trợ cấp thờ cúng 28/53 liệt sỹ chưa có thông tin về mộ. Có thể thấy, số lượng liệt sỹ còn thiếu thông tin về mộ, NTLS là khá lớn. Thông qua mỗi phiếu điều tra, chúng tôi cũng mong muốn tuyên truyền về những thông tin mới này, góp phần xoa dịu mất mát, đau thương của thân nhân, gia đình liệt sỹ”.

Yên Bái cùng tất cả các địa phương trên cả nước đang gấp rút hoàn thành công tác điều tra thông tin về liệt sỹ, TNLS, MLS và NTLS. Khi đồng loạt thông tin về liệt sỹ, TNLS, MLS và NTLS được đăng tải trên phần mềm cơ sở dữ liệu trực tuyến và được Bộ LĐ-TB&XH nghiệm thu, rất có thể trên kênh thông tin này, mong mỏi lớn nhất của gia đình, TNLS là thông tin về người thân của họ sẽ được tìm thấy.

Hiện toàn tỉnh có trên 5.812 liệt sỹ, trong đó có tới 2/3 số liệt sỹ chưa có thông tin chính xác và chưa tìm thấy thông tin về mộ. Với số lượng lớn, phạm vi rộng, liên quan đến nhiều đối tượng, nội dung phức tạp nên công tác điều tra thông tin về liệt sỹ, TNLS, mộ và NTLS cũng gặp phải rất nhiều khó khăn.

Bà Đoàn Thị Hiền - Phó trưởng Phòng Người có công, Sở LĐ-TB&XH cho biết: “Khó khăn lớn đối với tiến độ điều tra thông tin về liệt sỹ, TNLS, MLS và NTLS là đối tượng TNLS phần lớn đã già yếu, không nhớ rõ được thông tin theo phiếu; một số địa phương không biết tình trạng hồ sơ của liệt sỹ là bản gốc hay bản sao; nhiều trường hợp không biết TNLS đang cư trú ở đâu; kinh phí cho việc điều tra còn hạn hẹp trong khi lượng công việc lại quá lớn”.

Nhờ sự khẩn trương, tích cực vào cuộc của các cấp, các ngành và sự quan tâm, ủng hộ của nhân dân trong tỉnh, đến thời điểm này, hầu hết các huyện, thị xã, thành phố đã hoàn thành việc điều tra và gửi kết quả về Sở. Hiện tại, Sở cũng đã hoàn thiện 90% thông tin phiếu điều tra và nhập số liệu vào phần mềm, đề nghị Cục Người có công, Bộ LĐ-TB&XH nghiệm thu qua hệ thống cơ sở dữ liệu. Đây được coi như một cuốn cẩm nang và là cơ hội cho những gia đình, TNLS có được thông tin chính xác về MLS, NTLS.

Thời gian trôi đi làm thay đổi vạn vật, nhưng nghĩa tình, trách nhiệm đối với những người đã dâng hiến máu xương và tuổi thanh xuân cho khát vọng độc lập, tự do của Tổ quốc vẫn luôn nguyên vẹn. “Ngọn lửa” trách nhiệm ấy đã, đang và sẽ ngày đêm thôi thúc những người còn sống. 

Mai Linh