Tỉnh Yên Bái có 9 huyện, thị, thành phố với 180 xã, phường, thị trấn, trong đó, có 2 huyện nghèo theo Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP, 72 xã vùng III và 790 thôn, bản đặc biệt khó khăn. Điều kiện kinh tế, xã hội, trình độ dân trí còn nhiều hạn chế, nhất là ở những xã vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn, vùng có đông dân tộc thiểu số.

Xuất phát từ yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, xây dựng nền quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và xây dựng kinh tế, xã hội gắn với củng cố quốc phòng an ninh (QPAN) trong tình hình mới, căn cứ hậu phương (CCHP) của tỉnh là nơi các cơ quan lãnh đạo, chỉ huy, bố trí các sở, ban, ngành và đoàn thể, trong đó, ngành y tế, mà trực tiếp là các cơ sở y tế (CSYT) để thu dung cấp cứu, điều trị thương binh, bệnh binh và nhân dân.

Chính vì vậy, việc quy hoạch, đầu tư phát triển hệ thống y tế trong khu vực CCHP gồm: các trạm y tế, phòng khám đa khoa khu vực và bệnh viện đa khoa là việc hết sức cần thiết, cấp bách, bảo đảm cho mọi người dân trong khu vực CCHP đều được chăm sóc sức khỏe có chất lượng trong thời bình; đồng thời, đáp ứng yều cầu khám chữa bệnh khi có tình huống chiến tranh xảy ra.

Ông Nguyễn Văn Tuyến - Giám đốc Sở Y tế, Phó trưởng Ban Quân dân y tỉnh cho biết: “Đối với lĩnh vực QPAN nói chung và y tế quốc phòng nói riêng, luôn được ngành y tế coi trọng và xác định là một trong những nhiệm vụ chính trị trọng tâm. Do đó, thường xuyên tổ chức quán triệt học tập định kỳ hoặc lồng ghép với các hoạt động khác của ngành tới cán bộ công chức, viên chức và người lao động nhằm không ngừng nâng cao nhận thức của cán bộ đối với công tác QPAN gắn liền với các hoạt động chuyên môn của ngành. Qua đó, nâng cao cảnh giác với âm mưu “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, sẵn sàng đáp ứng tình huống xảy ra”.

Từ năm 2008, Sở Y tế đã phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh và các sở, ngành liên quan, tổ chức triển khai các hoạt động khảo sát thực tế. Theo đó, tham mưu với UBND tỉnh phê duyệt Đề án CCHP của tỉnh. CCHP trong khu vực phòng thủ (KVPT) tỉnh nằm trên địa bàn 16 xã, thị trấn của 2 huyện với kết cấu địa hình khá phức tạp, cơ bản là đồi núi có các con suối chảy từ Tây sang Đông, các dòng suối có độ dốc lớn tốc độ chảy mạnh, mùa mưa thường gây lũ ống, lũ quét, song cũng là một thuận lợi cho việc tưới tiêu cho hoa mầu, tạo điều kiện cho phát triển kinh tế.

Trên địa bàn có 18 CSYT (14 trạm y tế xã, 3 phòng khám đa khoa khu vực, 1 bệnh viện đa khoa tuyến huyện). Tất cả hệ thống khám chữa bệnh trong khu vực CCHP từ trạm y tế, phòng khám đa khoa khu vực đến  bệnh viện đa khoa huyện được đầu tư đồng bộ, 100% CSYT trong CCHP đều được xây dựng kiên cố, được đầu tư đầy đủ trang thiết bị phù hợp với phân tuyến. Thời gian qua, với số kinh phí 504.194 triệu đồng, ngành y tế đã triển khai các hoạt động đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật hiện đại cho hầu hết các cơ sở khám chữa bệnh.

Theo đó, gắn liền với hoạt động y tế quốc phòng, đặc biệt là ưu tiên đầu tư các CSYT nằm trong CCHP thuộc KVPT tỉnh, huyện đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh cho nhân dân và bộ đội trong thời điểm hiện tại cũng như khi có chiến tranh xảy ra. Bên cạnh đó, tăng cường đào tạo, bổ sung nâng cao trình độ cán bộ ở cả 3 tuyến.

Chính vì vậy, công tác KHQDY trong phát triển y tế đã đạt được những kết quả tích cực: giảm tỷ lệ tử vong trẻ em, tỷ suất tử vong trẻ em dưới 1 tuổi năm 2015 giảm còn 21,5%; số mắc sốt rét giảm nhanh 7,3%o năm 2015 còn 0,12%o; 100% bệnh nhân lao phát hiện được điều trị, tỷ lệ điều trị khỏi là 92,7%. Cùng với đó, công tác khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ và các tình huống khẩn cấp khác trên địa bàn được đặc biệt quan tâm.

Nổi bật như vụ lũ quét ở xã Cát Thịnh, huyện Văn Chấn và một số xã vùng cao 2 huyện Trạm Tấu, Mù Cang Chải năm 2004, 2005; sạt lở đất năm 2012 tại xã La Pán Tẩn, huyện Mù Cang Chải; lũ quét tại Lục Yên năm 2007, Trấn Yên năm 2011...

Phát huy những kết quả đạt được, giai đoạn 2016 - 2020 và những năm tiếp theo, với mục tiêu: “Giúp người dân sinh sống ở các vùng có điều kiện kinh tế, xã hội khó khăn, vùng trọng điểm QPAN được tiếp cận với các dịch vụ y tế có chất lượng ngày càng cao và tăng cường khả năng đáp ứng của ngành y tế trong các tình huống khẩn cấp”, chương trình KHQDY sẽ tiếp tục triển khai nhiều giải pháp nhằm không ngừng phát triển y tế cơ sở phục vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân và bảo đảm y tế cho quốc phòng, góp phần xây dựng các KVPT vững chắc.

Trần Minh