Đây là một trong những điểm mới của Luật BHXH, nhằm bảo đảm quyền lợi cho NLĐ một cách tích cực hơn. Việc tự quản lý sổ BHXH giúp NLĐ nắm rõ được các thông tin về quá trình tham gia BHXH của bản thân; đồng thời, chủ động hơn trong việc thực hiện giải quyết các chế độ BHXH theo quy định.

Theo số liệu báo cáo của BHXH tỉnh Yên Bái, hiện nay BHXH tỉnh đang quản lý trên 54.000 sổ BHXH, trong đó có gần 3.000 sổ do người tham gia BHXH tự nguyện đã tự quản lý, do đó ngành BHXH phải thẩm định và bàn giao trên 51.000 sổ.

Tính đến hết tháng 5/2017, toàn tỉnh đã thực hiện in phiếu đối chiếu quá trình đóng BHXH chuyển cho đơn vị sử dụng lao động được trên 40.000 mẫu, đạt 79% kế hoạch; thẩm định sổ BHXH và phiếu đối chiếu được trên 13.000 sổ; nhập liệu hoàn chỉnh vào cơ sở dữ liệu được trên 10.000 sổ; in sổ và bàn giao sổ cho NLĐ được 10.000 sổ, đạt 20% kế hoạch.

Hiện nay, BHXH tỉnh Yên Bái đang tập trung mọi nguồn nhân lực đẩy nhanh tiến độ rà soát, thẩm định, nhập liệu để bàn giao sổ BHXH cho người lao động bảo đảm tiến độ giao sổ các đợt theo kế hoạch đã đề ra. Một số huyện, thị xã cũng đã tiến hành bàn giao sổ BHXH đến tay NLĐ và được NLĐ vui mừng đón nhận.

Trong đó, thành phố Yên Bái bàn giao được trên 2.600 sổ, đạt 29%; huyện Trấn Yên được trên 1.300 sổ, đạt 31%; huyện Yên Bình được trên 1.500 sổ, đạt 24%; các huyện thị khác đạt từ 18 - 20%.

Chị Bàn Thị Bé công nhân Công ty TNHH Quốc tế Vina KNF huyện Trấn Yên vui mừng vì được giữ sổ BHXH, chị cho biết: “Đây là lần đầu tiên tôi được trực tiếp quản lý sổ BHXH của mình, biết được doanh nghiệp có thực sự đóng BHXH cho mình hay không. Cầm sổ BHXH tôi sẽ được tự kiểm tra xem có nhầm lẫn hay sai sót gì không để kịp thời sửa đổi, thậm chí có thể tính được mức lương mình được hưởng khi nghỉ hưu. Đây như là cuốn sổ tiết kiệm mà NLĐ nào cũng muốn có được, tôi sẽ giữ gìn cuốn sổ thật cẩn thận”.

Việc tự quản lý sổ BHXH cũng sẽ giúp NLĐ có cơ sở yêu cầu chủ sử dụng lao động thực hiện đúng các quy định của pháp luật về trách nhiệm đóng BHXH cho mình một cách kịp thời; ngăn ngừa tình trạng NLĐ bị trích trừ tiền lương để đóng BHXH nhưng chủ sử dụng lao động không nộp tiền về cơ quan BHXH, trốn trách nhiệm đóng thuộc chủ sử dụng lẫn phần đóng của NLĐ mà họ không hay biết.

Bên cạnh đó, NLĐ tự quản lý sổ BHXH của mình khi nghỉ việc sẽ kịp thời được giải quyết chế độ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp hoặc có ngay sổ BHXH để tiếp tục tham gia, cộng nối quá trình đóng BHXH khi đi làm việc tại đơn vị, doanh nghiệp khác.

Ngoài ra, việc bàn giao sổ bảo hiểm cho NLĐ cũng góp phần giúp đơn vị sử dụng lao động dễ dàng hơn trong việc quản lý sổ BHXH; đồng thời, chủ động hơn trong việc thực hiện giải quyết các chế độ BHXH theo quy định, có biện pháp bảo vệ quyền lợi chính đáng cho NLĐ. Việc bàn giao sổ BHXH cho NLĐ tự quản lý thể hiện sự minh bạch thông tin về quá trình đóng BHXH, từ đó bảo đảm lợi ích tối đa của NLĐ, giảm chi phí, thời gian cho đơn vị sử dụng lao động. Đây là bước đi quan trọng trong quá trình nỗ lực thực hiện hiện đại hóa, cải cách hành chính của ngành BHXH, tiến tới mục tiêu sử dụng sổ BHXH điện tử.

Khi NLĐ được nhận sổ BHXH từ cơ quan BHXH phải có trách nhiệm giữ gìn, bảo quản sổ BHXH cẩn thận, không để xảy ra rách nát, hỏng hoặc mất vì sổ BHXH là cơ sở dữ liệu quan trọng để quản lý việc đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp của NLĐ trong quá trình làm việc và cũng là căn cứ để cơ quan BHXH giải quyết quyền lợi về BHXH, bảo hiểm thất nghiệp cho NLĐ.

Hồng Duyên