Là tỉnh miền núi có hai huyện vùng cao Trạm Tấu, Mù Cang Chải (đồng bào dân tộc Mông chiếm trên 90%) nằm trong danh sách các huyện nghèo, đặc biệt khó khăn của cả nước.

Bên cạnh đó, do có vị trí địa lý và hệ thống giao thông thuận lợi, tiếp giáp với nhiều tỉnh trong khu vực nên việc tiêu thụ, tàng trữ, vận chuyển và buôn bán ma túy trên địa bàn Yên Bái từ trước đến nay luôn diễn ra phức tạp.

Xác định rõ công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy là nhiệm vụ trọng tâm, vừa cấp bách vừa thường xuyên, liên tục, lâu dài, đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của các cấp ủy, sự quản lý của chính quyền, huy động sức mạnh của hệ thống chính trị và toàn dân tham gia.

Do đó, các cấp ủy, chính quyền, hệ thống chính trị của Yên Bái đã quán triệt và triển khai thực hiện có hiệu quả chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về phòng, chống ma túy (PCMT) tới cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động, coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong công tác phòng, chống tội phạm, bảo đảm an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.

Vì vậy, Ban Chỉ đạo 138 tỉnh đã tham mưu giúp Tỉnh ủy ban hành nhiều chỉ thị, nghị quyết trong công tác đấu tranh PCMT...

Cùng với đó, tiếp tục chỉ đạo các ngành chức năng thực hiện Kế hoạch số 104/KH-UBND ngày 19/9/2013 của UBND tỉnh về thực hiện Dự án “Xây dựng xã, phường, thị trấn không có tệ nạn ma túy” trên địa bàn tỉnh Yên Bái; thực hiện tốt Quy chế phối hợp giữa các tỉnh giáp ranh Yên Bái - Lào Cai - Sơn La.

Cùng vận động nhân dân tích cực tham gia vào việc phát hiện, tố giác các đường dây, tụ điểm buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy, các lực lượng chức năng chủ động đẩy mạnh các hoạt động nghiệp vụ, phối hợp đấu tranh trên các tuyến, địa bàn trọng điểm, lập án đấu tranh có hiệu quả, khám phá nhiều chuyên án, vụ án lớn, bắt giữ nhiều ổ nhóm mua bán, vận chuyển ma túy; triệt xóa, vô hiệu hóa được nhiều điểm ma túy phức tạp trên địa bàn.

Do đó, tình hình hoạt động của tội phạm ma túy trên địa bàn tiếp tục được kiềm chế, không có tụ điểm, điểm hoạt động phức tạp xảy ra trên địa bàn của tỉnh.

Cùng đấu tranh với ma túy, công tác cai nghiện được tỉnh quan tâm. Với 1 Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội tỉnh và 9 cơ sở điều trị thay thế bằng Methadone, hiện nay có 270 người nghiện đang được cai nghiện trong Trung tâm và trên 1.000 người nghiện được điều trị thay thế bằng Methadone.

Kết quả đạt được trong công tác đấu tranh, PCMT là hết sức đáng mừng. Tuy nhiên, trên thực tế, các hoạt động mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép chất ma túy trên địa bàn tỉnh vẫn diễn biến phức tạp; các đường dây mua bán, vận chuyển ma túy có chiều hướng gia tăng về số lượng ma túy; tình trạng bán lẻ, tổ chức sử dụng trái phép ma túy ở một số nơi còn lén lút diễn ra với những thủ đoạn rất tinh vi, gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong việc phát hiện và bắt giữ.

Số người nghiện trên địa bàn tỉnh còn cao (2.712 người có hồ sơ quản lý); một bộ phận nhân dân, nhất là thanh, thiếu niên chưa nhận thức rõ tác hại của ma túy, đặc biệt là ma túy tổng hợp và các chất hướng thần; việc cai nghiện ma túy tự nguyện hiệu quả chưa cao; công tác phối hợp lập hồ sơ đưa người nghiện ma túy đi cai nghiện bắt buộc và quản lý sau cai còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc...

Để tạo chuyển biến mạnh mẽ hơn trong công tác phòng, chống, kiểm soát ma túy và làm tốt công tác đưa người nghiện ma túy vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, tiến tới ngăn chặn và đẩy lùi tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn, ngày 31/12/2016, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã có Chỉ thị số 13 về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống, kiểm soát ma túy trên địa bàn.

Theo đó, các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể tập trung đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền về công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức về tác hại của ma túy và công tác phòng, chống tệ nạn ma túy...

Tiến hành rà soát, cập nhật danh sách các đối tượng sử dụng ma túy, trên cơ sở đó, có các giải pháp cụ thể, phù hợp trong công tác cai nghiện đối với từng đối tượng.

Nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các đơn vị, địa phương với các ngành chức năng, đặc biệt là công an, viện kiểm sát, tòa án, y tế, lao động - thương binh và xã hội trong việc thực hiện đồng bộ 3 giải pháp: tuyên truyền, giáo dục, phòng ngừa; đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy; đưa người nghiện đi cai nghiện tập trung làm tốt công tác quản lý sau cai nghiện tại cộng đồng.

Chỉ đạo lực lượng công an các cấp, nhất là lực lượng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, lực lượng cảnh sát khu vực và phụ trách xã tập trung triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp nghiệp vụ, đấu tranh triệt phá các đường dây, các điểm tệ nạn ma tuý trên địa bàn tỉnh.

Tăng cường phối hợp trong phát hiện, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án các vụ án ma túy; kiên quyết xử lý những tổ chức, cá nhân vi phạm về sản xuất, chế biến, kinh doanh, mua bán, sử dụng trái phép các chấp ma túy, nhất là ma tuý tổng hợp, ma túy “đá”...

Tăng cường kiểm tra, kiểm soát các cơ sở sản xuất, kinh doanh có liên quan đến các chất ma túy, chất gây nghiện, chất hướng thần, tiền chất ma túy trên địa bàn, đảm bảo kiểm soát chặt chẽ, sử dụng đúng mục đích, không để các đối tượng sử dụng để sản xuất trái phép chất ma túy. Quản lý chặt chẽ hoạt động của các cơ sở điều trị Methadone bảo đảm đúng quy định, không để xảy ra thất thoát Methadone ra ngoài gây hậu quả xấu.

Tiếp tục đẩy mạnh Phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”; lồng ghép công tác PCMT với Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, xây dựng xã, phường, thôn, bản, tổ dân phố lành mạnh, không có tệ nạn ma túy. Xây dựng và nhân rộng các mô hình điển hình tiên tiến về phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy...

Minh Bảo