Tuy nhiên, phải thẳng thắn nhìn nhận, nhiều dạng thức mới của tội phạm hình sự liên quan đến sự chuyển biến xã hội đã vượt qua tầm kiềm tỏa của các cơ quan thực thi pháp luật, liên tục những vụ giết người xảy ra tại nhiều địa phương, đòi hỏi phải có sự hỗ trợ của cả hệ thống chính trị và rộng hơn là của cả xã hội.
Đánh giá của ngành công an cho thấy, tội phạm ngày càng khó lường về mặt thủ đoạn, tình trạng tội phạm trẻ hóa, phạm tội do nguyên nhân xã hội ngày càng tăng... Nguyên nhân rất dễ nhận ra là do kinh tế dù phát triển nhưng còn nhiều khó khăn, bộc lộ nhiều mặt trái, đạo đức xã hội - gia đình có dấu hiệu suy thoái ở một bộ phận xã hội, công tác quản lý có lúc, có nơi lỏng lẻo.
Thiếu tướng Đặng Trần Chiêu – Giám đốc Công an tỉnh cho biết: "Thời gian qua, công tác điều tra khám phá các vụ án của lực lượng Công an Yên Bái luôn đạt tỷ lệ rất cao, đặc biệt là án nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng, tỷ lệ đạt tới 100%, qua đó thể hiện sự quyết tâm đấu tranh không khoan nhượng với tội phạm đặc biệt nguy hiểm, gây ra những vụ án nghiêm trọng của lực lượng công an. Đó thực sự là thành tích, là chiến công nhưng niềm vui ấy đâu có trọn vẹn khi mà những vụ án giết người vẫn diễn ra”.
Phòng ngừa thế nào khi mà hung thủ trước khi gây án là những người có nhân thân rất tốt, là hàng xóm thân tình, là con, là chồng, là cha của nạn nhân; đặc biệt, việc sử dụng ma túy tổng hợp, trong đó chủ yếu là ma túy đá - một loại ma túy khá phổ biến khiến người sử dụng bỗng nhiên mất kiểm soát hành vi, trở thành tên tội phạm đặc biệt nguy hiểm?
Đó là một câu hỏi rất lớn mà không dễ gì có lời giải đáp cụ thể và chính xác hơn là tiếp tục đẩy mạnh Phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, xây dựng các mô hình như: gia đình, dòng họ, làng bản gương mẫu chấp hành đường lối, chính sách; trong đó, đặc biệt quan tâm đến việc xây dựng và nâng cao chất lượng của tổ hòa giải cơ sở, thành viên của tổ phải là những người có trách nhiệm, có ý thức và có uy tín để phát hiện, hòa giải những mâu thuẫn phát sinh trong nội bộ nhân dân ngay tại cơ sở, ít nhất là "làm nguội những cái đầu nóng”, không để việc bé xé ra to.
Đấu tranh hiệu quả hơn nữa với tội phạm về ma túy chắc chắn sẽ góp phần giảm số đối tượng, số vụ án về trật tự xã hội. Cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm về ma túy đã và đang thu được những kết quả rất tích cực.
Tuy nhiên, đây thực sự là một cuộc chiến hết sức cam go khiến nhiều chiến sỹ công an đã phải hy sinh tính mạng. Tình trạng người nghiện ngày càng trẻ hóa, chủng loại ma túy ngày càng đa dạng; sức tàn phá về sức khỏe ngày càng ghê gớm... và ma túy đang là nguyên nhân của rất nhiều nguyên nhân phạm tội khác.
Cuối cùng là vấn đề đạo đức xã hội. Có lẽ, những tác động của cơ chế thị trường với những mặt trái không được kiểm soát đầy đủ hoặc việc giáo dục truyền thống đạo đức đã bị xem nhẹ. Giải quyết vấn đề đạo đức thì không có cách nào khác là công tác tuyên truyền, giáo dục của cả hệ thống chính trị, của mọi cấp, mọi ngành, cùng với đó là tự thân mỗi người.
Lê Phiên
