Với rất nhiều chính sách hỗ trợ của Đảng, Nhà nước và của tỉnh, đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào vùng dân tộc thiểu số (DTTS) trong tỉnh từng bước được nâng cao. Nền kinh tế nhiều thành phần ở các địa phương vùng DTTS bước đầu hình thành và phát triển; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa.
Các chương trình, dự án, chính sách hỗ trợ đồng bào DTTS được triển khai, thực hiện trong những năm qua phát huy hiệu quả. Đặc biệt, các công trình hạ tầng thiết yếu được đầu tư, cơ bản đáp ứng nhu cầu sản xuất và đời sống của đồng bào.
Năm 2020, các chính sách dân tộc trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản được các địa phương triển khai thực hiện đảm bảo tiến độ. Trong đó, Chương trình 135 với tổng vốn kế hoạch giao trên 113.100 triệu đồng đã thực hiện khởi công xây dựng mới 56 công trình; bố trí chuyển tiếp 71 công trình. Chương trình 30a, tổng vốn kế hoạch giao 94.610 triệu đồng đầu tư khởi công mới 10 công trình, bố trí chuyển tiếp 12 công trình.
Các chính sách đầu tư xây dựng cơ bản khác như: Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đã thực hiện đạt giá trị giải ngân 383.380 triệu đồng, cả năm đạt gần 460.000 triệu đồng; Chương trình mục tiêu tái cơ cấu nông nghiệp và phòng chống thiên tai, ổn định đời sống dân cư, giá trị giải ngân năm 2020 đạt khoảng 4.000 triệu đồng...
Đối với lĩnh vực phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản, thực hiện chính sách hỗ trợ sản xuất, tạo việc làm thuộc Chương trình 30a, tỉnh đã triển khai nguồn vốn trên 17 tỷ đồng hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế, nhân rộng mô hình giảm nghèo trên địa bàn; hỗ trợ lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ đồng bào DTTS đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài.
Cùng với đó, các nguồn vốn Chương trình 135 hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và nhân rộng mô hình giảm nghèo các xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn (ĐBKK) đang được các địa phương tích cực hoàn thành, giá trị giải ngân cả năm đạt hơn 31.830 triệu đồng...
Tại huyện Văn Chấn, những năm qua kết cấu hạ tầng vùng DTTS và miền núi được quan tâm đầu tư xây dựng, từng bước cải thiện đời sống vật chất và tinh thần nhân dân. Đặc biệt cấp ủy, chính quyền các cấp từ huyện đến cơ sở đã chỉ đạo thực hiện có hiệu quả Chương trình 135, góp phần thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới trên địa bàn.
Năm 2020, tổng số vốn kế hoạch giao, bổ sung thực hiện chương trình 135 tại địa bàn là trên 23,2 tỷ đồng. Huyện đã thực hiện khởi công xây dựng mới 9 công trình giao thông, trường học; chuyển tiếp 17 công trình do huyện và xã làm chủ đầu tư, hiện cơ bản hoàn thành kế hoạch giải ngân. Riêng hợp phần hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và nhân rộng mô hình giảm nghèo, các xã, thôn bản ĐBKK tổng vốn kế hoạch năm 2020 trên 6 tỷ đồng hiện đã hoàn thành giải ngân hỗ trợ cho người dân đảm bảo đúng đối tượng.
Nhìn lại việc thực hiện các chương trình, chính sách dân tộc trên địa bàn năm qua có thể thấy, nguồn kinh phí thực hiện các chính sách được đảm bảo công khai, minh bạch, hiệu lực, hiệu quả. Các chính sách là cơ sở cho việc huy động, lồng ghép các nguồn vốn, góp phần xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nói chung và vùng đồng bào DTTS nói riêng.
Lấy năm 2019 làm căn cứ để so sánh, công tác giảm nghèo của tỉnh chuyển biến tích cực. Tổng rà soát năm 2020, toàn tỉnh còn trên 15.300 hộ nghèo, giảm trên 9.700 hộ, tương đương 4,52%; tỷ lệ cận nghèo của toàn tỉnh giảm hơn 2.200 hộ.
Tại 2 huyện nghèo 30a là Trạm Tấu và Mù Cang Chải, sau rà soát có 6.408 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 33,51% so với tổng số hộ dân cư trên toàn tỉnh, giảm 1.396 hộ nghèo, tương ứng với 8,31%. Tỷ lệ giảm nghèo đối với hộ đồng bào DTTS năm 2020 là 7,48%, tương đương giảm 7.746 hộ nghèo.
Để các chính sách dân tộc tiếp tục phát huy hiệu quả, năm 2021, tỉnh chỉ đạo các địa phương rà soát thôn ĐBKK, xã thuộc khu vực I, II, III vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 trình Trung ương phê duyệt làm cơ sở thực hiện các chính sách dân tộc, chính sách an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh.
Minh Thúy