Luật Trẻ em 2016 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/6/2017. Luật chỉ rõ các quyền và bổn phận của trẻ em, trong đó trẻ em có 25 quyền, trong đó, có các quyền cơ bản như: quyền được sống còn, quyền được khai sinh và có quốc tịch, quyền được chăm sóc sức khỏe, quyền được chăm sóc, nuôi dưỡng, quyền được giáo dục, học tập và phát triển năng khiếu, quyền vui chơi, giải trí...
Trẻ em trên địa bàn tỉnh Yên Bái là đối tượng được các cấp, các ngành, địa phương và cả cộng đồng dành sự quan tâm đặc biệt. Công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục hay thực thi quyền trẻ em luôn được chú trọng thực hiện.
Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) là cơ quan Thường trực về công tác trẻ em trên địa bàn tỉnh, cùng với công tác chăm sóc, giáo dục trẻ em thì thời gian qua, Sở đã thực hiện tốt các quy định của pháp luật, các chương trình để đảm bảo thực hiện quyền và bảo vệ trẻ em.
Sở đã chủ động xây dựng 40 chương trình, kế hoạch, công văn chỉ đạo, phối hợp với các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể, cơ sở tổ chức triển khai các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức cho cán bộ làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em (BVCSTE), người chăm sóc trẻ và trẻ em.
Qua đó, làm thay đổi nhận thức hành vi về công tác BVCSTE, thúc đẩy quyền tham gia của trẻ vào các vấn đề trẻ em, phòng, chống bạo lực, xâm hại. Sở đã phối hợp với các ngành thành viên của Ban Chỉ đạo công tác BVCSTE tỉnh với 12 ngành, 5 hội đoàn thể tổ chức các hoạt động BVCSTE, thực hiện quyền trẻ em với chức năng, nhiệm vụ của từng ngành.
Bên cạnh đó, Sở tổ chức tuyên truyền phổ biến Luật Trẻ em năm 2016, Tổng đài quốc gia về bảo vệ trẻ em 111 và vận hành đường dây nóng bảo vệ trẻ em của tỉnh Yên Bái 18001776 đặt tại Trung tâm Công tác xã hội và Bảo trợ xã hội tỉnh...
Sở LĐ-TBXH đã chủ động tổ chức triển khai 5 cuộc tự kiểm tra, giám sát thực hiện Luật Trẻ em và chính sách liên quan đến trẻ em tại thành phố Yên Bái, thị xã Nghĩa Lộ, huyện Văn Yên... Đơn vị đã tập huấn nâng cao năng lực thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề của trẻ em cho 60 cán bộ đoàn cấp xã của huyện Lục Yên và Văn Chấn; tập huấn nâng cao năng lực cho 30 trẻ em về kỹ năng thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề của trẻ em tại huyện Trạm Tấu. Sở tổ chức sự kiện truyền thông thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề của trẻ em cho hơn 300 học sinh tại Trường Tiểu học & THCS xã Châu Quế Thượng, huyện Văn Yên.
Ngoài ra, các địa phương đã thành lập 25 câu lạc bộ trẻ em nòng cốt với 624 thành viên; 31 câu lạc bộ cha mẹ với 844 thành viên giúp trẻ em nâng cao năng lực bảo vệ trẻ em tại cộng đồng và có kỹ năng ứng phó trước những rủi ro, thể hiện quyền tham gia của trẻ em được bày tỏ nguyện vọng, nói lên tiếng nói của mình.
Tỉnh Yên Bái hiện có trên 247.000 trẻ em dưới 16 tuổi, chiếm 28,44% dân số, có khoảng trên 87% trẻ em được đáp ứng các quyền cơ bản, được sống trong môi trường an toàn và lành mạnh. 100% trẻ được đăng ký khai sinh và có quốc tịch.
Trẻ em được tiêm chủng đầy đủ đạt 98%, trẻ em dưới 6 tuổi được cấp thẻ bảo hiểm y tế đạt tỷ lệ 100% và được ưu tiên khám, chữa bệnh miễn phí khám sàng lọc miễn phí cho trẻ em nghi mắc bệnh tim bẩm sinh, khuyết tật. Yên Bái được Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi vào năm 2015. Ngoài thực hiện quyền được khai sinh và có quốc tịch, quyền được chăm sóc sức khỏe, tỉnh đáp ứng quyền được chăm sóc, nuôi dưỡng và quyền vui chơi, giải trí.
Đến năm 2020, tỷ lệ suy dinh dưỡng thể thấp còi ở trẻ em dưới 5 tuổi còn 24,7%; tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân ở trẻ em dưới 5 tuổi còn 16,2%; 85% trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được trợ giúp, chăm sóc để phục hồi, tái hòa nhập và có cơ hội phát triển. Tỉnh có 50% số xã có trung tâm hoạt động văn hóa, thể thao, vui chơi giải trí tích hợp khu vui chơi giải trí cho trẻ em; tỷ lệ trẻ em bị thương tích giảm 4% mỗi năm, tỷ lệ trẻ em tham gia diễn đàn trẻ em các cấp mỗi năm tăng 2,5%...
Tháng hành động vì trẻ em năm 2021 có chủ đề "Chung tay bảo đảm thực hiện quyền trẻ em, bảo vệ trẻ em trong thiên tai, dịch bệnh”, diễn ra từ ngày 1-30/6. Năm nay, do tình hình bệnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp nên các hoạt động hưởng ứng Tháng hành động sẽ hạn chế so với mọi năm.
Tuy nhiên, Tháng hành động vì trẻ em được tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, treo băng rôn, khẩu hiệu, tạo chuyển biến bằng hành động trong cộng đồng, mỗi cá nhân, gia đình, cộng đồng hãy nâng cao nhận thức, quan tâm bảo vệ, chăm sóc, giáo dục, tạo mọi điều kiện trẻ em được sống trong an toàn, khỏe mạnh, hạnh phúc!
Thu Hiền