Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (BVQLNTD) là hoạt động cần thiết, bởi hoạt động này tác động trực tiếp đến quyền của NTD trong các giao dịch thương mại, dịch vụ nhằm phục vụ nhu cầu tiêu dùng, sinh hoạt hàng ngày của người dân. Mặt khác, tác động đến sản xuất của các doanh nghiệp và sự phát triển của nền kinh tế.
Thời gian qua, công tác BVQLNTD đã được các cấp, ngành của tỉnh quan tâm chỉ đạo, tổ chức thực hiện và đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ. Các cơ quan quản lý nhà nước về công tác BVQLNTD của tỉnh đã tích cực tham mưu xây dựng kế hoạch và triển khai, tổ chức thực hiện đầy đủ các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về BVQLNTD.
Mạng lưới tổ chức Hội BVQLNTD đã phát triển đến các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện, thị, thành phố với gần 600 hội viên.
Với vai trò là chủ thể trực tiếp sản xuất, kinh doanh, cung cấp các sản phẩm cho NTD, đến nay, nhận thức và hành động của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã có sự chuyển biến rõ nét, thể hiện tính chủ động và hiệu quả. Trong đó, nổi bật là việc thực thi các trách nhiệm về bảo vệ thông tin của NTD, cung cấp thông tin về hàng hóa, dịch vụ; thực hiện đăng ký hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung; thu hồi hàng hóa khuyết tật; tiếp nhận và giải quyết khiếu nại của NTD...
Trong giai đoạn 2016 - 2020, Hội BVQLNTD tỉnh và các chi hội BVQLNTD, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã chủ trì, phối hợp thực hiện 10 đợt trưng bày hàng thật, hàng giả và 12 cuộc tuyên truyền lưu động phát tờ rơi tại các chợ dân sinh trên địa bàn tỉnh; ngành chức năng của tỉnh đã tổ chức 17 phiên chợ "Đưa hàng Việt về nông thôn” và hàng chục hội chợ có lồng ghép chương trình "Đưa hàng Việt về nông thôn”.
Cùng đó, tỉnh đã hỗ trợ kinh phí xây dựng 3 điểm bán hàng Việt tại các huyện: Văn Chấn, Văn Yên, Lục Yên; hỗ trợ các cơ sở, doanh nghiệp kết nối cung cầu, ký kết hợp đồng đưa 8 sản phẩm OCOP và sản phẩm nông sản tiềm năng của tỉnh gồm: măng khô, miến dong, thịt lợn sấy, cam Lục Yên, Văn Chấn, lạc đỏ Lục Yên... vào hệ thống các siêu thị lớn như: BigC, Hapaco, Vinmart.
Thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra hàng hóa tiêu dùng, các lực lượng chức năng của tỉnh đã kiểm tra, xử lý 5.675 vụ; xử lý vi phạm hành chính 3.949 vụ với 4.105 hành vi vi phạm; xử phạt vi phạm hành chính trên 9,4 tỷ đồng; tịch thu hàng hóa, bán sung quỹ nhà nước gần 8,1 tỷ đồng.
Ngoài ra, các cơ quan chức năng của tỉnh đã phối hợp với Cục Cạnh tranh BVQLNTD, Bộ Công Thương kiểm soát tốt việc ký kết hợp đồng và thực hiện các hợp đồng mẫu, điều kiện giao dịch chung do Bộ Công Thương và các cơ quan có thẩm quyền khác của trung ương cấp phép trên địa bàn tỉnh đối với 10 đơn vị thuộc các lĩnh vực: cung cấp điện sinh hoạt; truyền hình trả tiền; dịch vụ điện thoại cố định mặt đất; dịch vụ thông tin di động mặt đất; dịch vụ truy nhập internet; phát hành thẻ ghi nợ nội địa, vay vốn cá nhân; bảo hiểm nhân thọ.
Đồng thời, triển khai thực hiện tốt công tác, hướng dẫn, thẩm định và kiểm soát các hợp đồng mẫu, hợp đồng giao dịch chung thuộc thẩm quyền quản lý của các cơ quan chức năng trong tỉnh thuộc lĩnh vực cung cấp nước sinh hoạt trên địa bàn tỉnh. Qua kiểm tra, kiểm soát, cơ bản các đơn vị đều chấp hành nghiêm các quy định của Nhà nước đối với việc sử dụng hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung; đã niêm yết công khai hợp đồng tại trụ sở để người sử dụng dịch vụ được nghiên cứu hợp đồng trước khi ký kết.
Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động của các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức xã hội trong công tác bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của NTD thời gian qua vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế và sự phát triển của công nghệ 4.0. Nhiều hành vi vi phạm quyền lợi NTD trong giao dịch thương mại, dịch vụ chưa được phát hiện kịp thời và xử lý triệt để… Do đó, để khắc phục những tồn tại, UBND tỉnh đã xây dựng "Đề án nâng cao năng lực quản lý, BVQLNTD trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2021 - 2025”.
Theo đó, tỉnh tiếp tục rà soát, đề nghị sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật, tạo hành lang pháp lý thuận lợi và khả năng thực thi hiệu quả công tác BVQLNTD theo hướng thống nhất, đồng bộ và phù hợp với tập quán tiêu dùng của người dân; đẩy mạnh tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về vai trò, ý nghĩa của công tác BVQLNTD đối với sự ổn định, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và từng người dân, doanh nghiệp; củng cố, hoàn thiện bộ máy quản lý nhà nước về BVQLNTD phù hợp với quy định của Đảng, Nhà nước và tình hình thực tế của tỉnh; đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị và hệ thống kiểm soát chất lượng hàng hóa, dịch vụ cho cơ quan quản lý nhà nước ở cả ba cấp (tỉnh, huyện, xã); đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác quản lý, BVQLNTD từ cấp tỉnh đến cấp xã.
Cùng đó, tiếp tục tăng cường trách nhiệm của các cấp, các ngành trong quản lý, BVQLNTD; tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm đối với những trường hợp vi phạm QLNTD; tăng cường giám sát của các tổ chức chính trị - xã hội đối với quản lý, BVQLNTD; xây dựng, phát triển hệ thống tổ chức Hội BVQLNTD trên địa bàn tỉnh...
Hồng Oanh
