Được hưởng chế độ ốm đau
Theo quy định tại Điều 24, Điều 25 Luật BHXH năm 2014, khi bản thân gặp vấn đề về sức khỏe, NLĐ tham gia BHXH sẽ được hưởng chế độ ốm đau nếu đáp ứng các điều kiện sau: Bị ốm đau, tai nạn mà không phải là tai nạn lao động phải nghỉ việc; có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền.
Theo đó, nếu không may bị lây nhiễm Covid-19 trong cộng đồng, NLĐ đang đóng BHXH là F0 điều trị tại nhà cũng có cơ hội được hưởng chế độ ốm đau. Thời gian tối đa hưởng chế độ ốm đau trong năm của NLĐ được quy định theo Điều 26 của luật này.
Cụ thể, với NLĐ làm việc trong điều kiện bình thường sẽ được hưởng 30 ngày (nếu đóng BHXH dưới 15 năm); được hưởng 40 ngày nếu đã đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm và hưởng 60 ngày (nếu đã đóng BHXH từ đủ 30 năm).
Đối với những NLĐ làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm sẽ được hưởng 40 ngày (nếu đóng BHXH dưới 15 năm); 50 ngày (nếu đóng từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm) và 70 ngày (nếu đã đóng BHXH từ đủ 30 năm trở lên). Về mức hưởng theo Khoản 1, Điều 28 Luật BHXH năm 2014, trong thời gian nghỉ, NLĐ sẽ được hưởng 75% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.
Để được hưởng khoản tiền trên, các F0 cần chuẩn bị bản chính hoặc bản sao giấy ra viện (nếu điều trị nội trú) hoặc giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH (nếu điều trị tại nhà); giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH do trạm y tế phường cấp, sau đó nộp hồ sơ hưởng chế độ ốm đau cho doanh nghiệp.
Doanh nghiệp sẽ hoàn tất hồ sơ và gửi cho cơ quan BHXH. 6 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan BHXH sẽ giải quyết việc chi trả tiền hỗ trợ cho NLĐ.
Bên cạnh đó, NLĐ còn được nhận tiền dưỡng sức sau khi điều trị Covid-19 trong trường hợp, sau khi điều trị Covid-19 trong vòng 30 ngày, trở lại làm việc mà sức khỏe NLĐ vẫn chưa hồi phục thì được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe 5 ngày.
Mức tiền được hưởng trong thời gian nghỉ dưỡng sức là 30% mức lương cơ sở, tức là 447 ngàn đồng/ngày, tổng số tiền được hưởng là hơn 2,2 triệu đồng. Trong trường hợp NLĐ vẫn còn ngày nghỉ phép năm thì thời gian nghỉ việc để điều trị Covid-19 có thể trừ vào ngày nghỉ phép năm. Do đó, trong những ngày này, NLĐ vẫn được hưởng nguyên lương từ người sử dụng lao động.
Còn gặp khó với thủ tục hưởng BHXH
Như vậy, theo Thông tư 56/2017/TT-BYT, chứng từ để cơ quan BHXH thanh toán các chế độ ốm đau cho NLĐ là giấy xuất viện đối với trường hợp điều trị nội trú và giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH nếu điều trị ngoại trú.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay, nhiều trường hợp F0 điều trị Covid-19 tại nhà lại không có giấy tờ trên mà chỉ có quyết định cách ly tại nhà; giấy chứng nhận hoàn thành cách ly của ban chỉ đạo phòng, chống dịch phường, xã; giấy xét nghiệm (test nhanh hoặc PCR ) có kết quả dương tính với SARS-CoV-2 do các cơ sở y tế cấp…
Những giấy tờ này không có cơ sở để giải quyết chế độ cho NLĐ. Đây cũng là lý do hiện nay trên địa bàn tỉnh chưa có trường hợp F0 điều trị tại nhà nào được hưởng chế độ BHXH. Đây cũng là thực trạng chung NLĐ đang gặp phải ở các tỉnh, thành trong cả nước. Ông Hoàng Nhất Hải - Phó Trưởng Phòng Chế độ, BHXH tỉnh cho biết thêm: Trước thực tế này, BHXH Việt Nam đã có kiến nghị lên Bộ Y tế nhiều lần nhằm tháo gỡ vướng mắc cho NLĐ.
Song, Công văn số 238/BYT-KCB Ngày 14/1/2022, Bộ Y tế có nêu rõ, hiện nay, các văn bản luật chưa có quy định dùng giấy tờ khác để thay thế giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH. Đồng thời, chưa có quy định về việc chấp nhận những giấy tờ do cấp nằm ngoài quy định của pháp luật hiện hành ký, đóng dấu để làm cơ sở giải quyết hưởng chế độ BHXH đối với NLĐ.
Bộ Y tế đang nghiên cứu, đề xuất các nội dung chưa được quy định trong các văn bản luật để báo cáo, đề xuất với Chính phủ hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết nhằm giải quyết các vấn đề thực tiễn đang đặt ra.
Để giải quyết hưởng BHXH cho NLĐ điều trị Covid-19 tại nhà đúng quy định và đúng đối tượng, ngày 7/3/2022, Sở Y tế tỉnh Yên Bái có Công văn số 417/SYT-NVY hướng dẫn tạm thời việc cấp một số giấy tờ liên quan đến hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng chế độ BHXH cho NLĐ mắc Covid-19.
Theo đó, đối với trường hợp NLĐ là F0 cách ly tại nhà thì trung tâm y tế huyện, thị xã, thành phố, trạm y tế phường, xã, thị trấn chăm sóc và quản lý F0 tại nhà sẽ cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH theo quy định tại Phụ lục 7 kèm theo Thông tư số 56/2017/TT-BYT ngày 29/7/2017. Một lần khám, người bệnh được cấp một giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH tối đa là 30 ngày.
Trường hợp F0 cần nghỉ dài hơn 30 ngày thì khi hết hoặc sắp hết thời hạn nghỉ ghi trên giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH đã được cấp, người F0 phải tiến hành tái khám để người hành nghề xem xét quyết định.
Đối với các trường hợp F0 đã được cách ly, điều trị khỏi bệnh nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng chế độ BHXH chờ hướng dẫn của Bộ Y tế. Như vậy, trong lúc chờ hướng dẫn của Bộ Y tế cũng đồng nghĩa với quyền lợi của nhiều NLĐ tham gia BHXH tiếp tục bị "treo”.
Trong bối cảnh dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, F0 điều trị tại nhà sẽ tiếp tục gia tăng, do đó để bảo đảm quyền lợi cho NLĐ, giảm thủ tục hành chính, Chính phủ cần ban hành nghị quyết công nhận các loại giấy tờ tương đương có giá trị như giấy chứng nhận nghỉ việc làm căn cứ để BHXH giải quyết chế độ ốm đau đối với NLĐ mắc Covid-19.
Văn Thông