■ Bà Vũ Thúy Quỳnh có địa chỉ email: quynhvu26293@gmail.com hỏi: Con tôi chưa được 3 tuổi, bị dương tính với Covid-19 được 3 ngày, đến ngày thứ 5 thì tôi cũng bị F0. Vậy tôi có được hưởng 2 chế độ bảo hiểm bản thân ốm và nghỉ để trông con ốm không?
Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh trả lời: Về điều kiện hưởng chế độ ốm đau: Theo Điều 24 và Điều 25 Luật BHXH quy định người tham gia BHXH bắt buộc phải nghỉ việc do ốm đau hoặc để chăm sóc con dưới 7 tuổi bị ốm đau và có xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền thì được hưởng chế độ ốm đau.
Khoản 1, Điều 26, Luật BHXH năm 2014 quy định về thời gian hưởng chế độ ốm đau của người lao động làm việc trong điều kiện bình thường thì được hưởng 30 ngày nếu đã đóng BHXH dưới 15 năm; 40 ngày nếu đã đóng từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm; 60 ngày nếu đã đóng từ đủ 30 năm trở lên.
Khoản 1, Điều 27, Luật BHXH năm 2014 quy định về thời gian hưởng chế độ khi con ốm đau trong một năm cho mỗi con được tính theo số ngày chăm sóc con tối đa là 20 ngày làm việc nếu con dưới 3 tuổi; tối đa là 15 ngày làm việc nếu con từ đủ 3 tuổi đến dưới 7 tuổi.
Về hồ sơ đề nghị hưởng chế ốm đau, trường hợp điều trị nội trú: bản sao giấy ra viện của người lao động hoặc con của người lao động dưới 7 tuổi. Trường hợp người bệnh tử vong tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thì thay bằng giấy báo tử; trường hợp giấy báo tử không thể hiện thời gian vào viện thì có thêm giấy tờ của cơ sở khám, chữa bệnh thể hiện thời gian vào viện.
Trường hợp chuyển tuyến khám bệnh, chữa bệnh trong quá trình điều trị nội trú thì có thêm bản sao giấy chuyển tuyến hoặc giấy chuyển viện. Trường hợp điều trị ngoại trú: giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH (bản chính).
Như vậy, bà Vũ Thúy Quỳnh được hưởng chế độ ốm đau khi đang tham gia đóng BHXH và phải nghỉ việc để điều trị bệnh do ốm đau hoặc phải nghỉ việc để chăm con ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền.
Đồng thời, BHXH chỉ hỗ trợ bà Quỳnh một phần thu nhập bị mất trong thời gian đi làm ở đơn vị nhưng phải nghỉ việc để điều trị bệnh hoặc phải nghỉ việc để chăm con ốm.
Những ngày bà Quỳnh và con đều bị F0 mà có thời gian nghỉ điều trị trùng nhau thì bà chỉ được chọn hưởng trợ cấp ốm đau do bản thân bị ốm hoặc trợ cấp ốm đau khi nghỉ làm chăm con ốm. Quỹ BHXH sẽ không đồng thời chi trả cả hai khoản trợ cấp nói trên trong cùng khoảng thời gian nghỉ làm.
■ Ông Nguyễn Văn Tuấn có địa chỉ email: hmha172@yahoo.com hỏi: Tôi năm nay 42 tuổi, hiện đang làm thuê thời vụ tại công ty chế biến tinh dầu quế xã Đông An, huyện Văn Yên. Mức thu nhập của tôi hiện là 7 triệu đồng/tháng (một năm chỉ làm được từ 7 đến 9 tháng). Thời gian còn lại tôi làm ruộng và làm thuê tại địa phương. Vậy tôi có được mua BHXH tự nguyện không?
BHXH tỉnh trả lời: Người tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc theo quy định của pháp luật về BHXH, bao gồm: người lao động làm việc theo hợp đồng lao động (HĐLĐ) có thời hạn dưới 3 tháng trước ngày 1/1/2018; người lao động làm việc theo HĐLĐ có thời hạn dưới 1 tháng từ ngày 1/1/2018 trở đi; người hoạt động không chuyên trách ở thôn, bản, tổ dân phố, khu phố; người lao động giúp việc gia đình; người tham gia các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ không hưởng tiền lương; xã viên không hưởng tiền lương, tiền công làm việc trong hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; người nông dân, người lao động tự tạo việc làm bao gồm những người tự tổ chức hoạt động lao động để có thu nhập cho bản thân và gia đình; người lao động đã đủ điều kiện về tuổi đời nhưng chưa đủ điều kiện về thời gian đóng để hưởng lương hưu theo quy định của pháp luật về BHXH; người tham gia khác.
Vì ông Tuấn không nêu rõ HĐLĐ của ông với công ty chế biến tinh dầu quế tại xã Đông An, huyện Văn Yên nên cơ quan BHXH không xác định được thời hạn HĐLĐ của ông. Nếu ông ký HĐLĐ có thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên thì ông thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Nếu HĐLĐ của ông có thời hạn dưới 1 tháng thì ông thuộc đối tượng tham gia BHXH tự nguyện.
Về mức đóng và phương thức đóng: mức đóng BHXH tự nguyện hàng tháng của người tham gia BHXH tự nguyện bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia lựa chọn, thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn (hiện nay là 1.500.000 đồng), cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng (hiện nay là 29.800.000 đồng).
Người tham gia BHXH tự nguyện được chọn linh hoạt các phương thức đóng: hàng tháng, 3 tháng một lần, 6 tháng một lần, 12 tháng một lần, đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần, đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu.
Khi tham gia BHXH tự nguyện, người tham gia được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hàng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn cụ thể là: bằng 30% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo; 25% đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo; 10% đối với các đối tượng khác. Thời gian hỗ trợ tối đa là 10 năm.
Ông Tuấn có thể liên hệ trực tiếp với BHXH huyện Văn Yên để được giải đáp và tư vấn rõ hơn về trường hợp của mình.
H.D