Ông Nguyễn Văn Đồng dân tộc Tày, sinh ra và lớn lên ở thôn làng Mít, ông Đồng xây dựng gia đình từ năm 1985. Vợ chồng ông sinh được 5 người con (2 gái và 3 trai). Cuộc sống vốn đã khó khăn vất vả lại sinh nhiều con làm cho nỗi khó khăn vất vả đó tăng lên gấp bội. Nhưng vợ chồng ông vẫn quyết tâm nuôi cho các con ăn học để biết cái chữ.

Thấu hiểu được nỗi khổ cực của bố mẹ nên khi được cắp sách đến trường, cả 5 người con đều rất chăm chỉ học hành, tự học và không để bố mẹ phải âu lo. Người con gái cả chỉ được học hết bậc THCS phải nghỉ giúp đỡ bố mẹ và giờ đã lấy chồng. Người con gái thứ hai tên là Nguyễn Thị Hoa đang là sinh viên Khoa Tin học Trường đại học Sư phạm Thái Nguyên; Nguyễn Văn Ngọc là người con thứ ba đang theo học Khoa Ngoại ngữ Trường đại học Thái Nguyên. Trong kỳ thi tuyển sinh đại học năm 2009, Nguyễn Văn Hà, người con trai thứ tư trong gia đình đã thi đỗ cả 2 trường đại học đó là Trường đại học Nông - Lâm nghiệp Thái Nguyên và Trường đại học Thuỷ lợi Hà Nội.

Hoa, Ngọc, Hà đều học tiểu học ở Trường Tiểu học số 2 Tân Hợp và không có xe đạp để đến trường. Phải đi bộ, trời nắng ráo thì không sao, nhưng hễ trời có mưa, con đường trở nên lầy lội, trơn trượt đi rất vất vả nhưng các con của ông Đồng vẫn quyết tâm cắp sách tới trường hằng ngày để học tập. Trong 7 năm  theo học tại xã An Thịnh từ THCS đến THPT, cả Hoa, Ngọc, Hà đều ở trọ, cuối tuần ba chị em mới được về thăm nhà và giúp đỡ bố mẹ rồi mang gạo lên để nấu ăn.

Ông Đồng kể: "Mỗi người, một tháng gia đình chỉ cung cấp cho 15 - 20 kg gạo và mỗi tuần cho 60 - 70 ngàn mua thức ăn". Nhưng với sự quyết tâm, đam mê học tập nên nhiều năm liền các em đều đạt học sinh tiên tiến trong lớp và đó là điều vợ chồng ông Đồng vô cùng phấn khởi. Tin vui nối tiếp tin vui khi lần lượt cả Hoa, Ngọc, Hà đều thi đỗ vào các trường đại học. Ông Đồng tâm sự: "Vợ chồng tôi mừng lắm khi thấy 3 đứa con thi đỗ vào đại học. Nuôi chúng nó ăn học rất tốn kém nhưng chúng tôi quyết tâm cho các con ăn học tới cùng dù phải tốn kém tiền bạc".

Để nuôi 3 đứa con học đại học, mỗi tháng gia đình chi tiêu cho các con ăn học từ 4,5 - 5 triệu đồng, nhưng kinh tế gia đình chủ yếu tập trung vào dựa vào 10 ha đất nhận trồng quế mới được khai thác tỉa, chăn nuôi gà, lợn, 5 con trâu và 5 sào ruộng. Ông Đồng đã mạnh dạn xây dựng được 1 lò sản xuất tinh dầu quế ngay chân đồi, mỗi ngày chưng cất 2 lít dầu quế, với giá bán 200.000 đồng/lít. Tổng cộng tất cả các khoản, mỗi năm gia đình thu nhập được từ 70 - 80 triệu đồng đều dành để nuôi các con ăn học đại học 

Quyết tâm học hành của Hoa, Ngọc, Hà và sự nỗ lực của gia đình ông Đồng đáng để cho nhiều người dân ở vùng cao Yên Bái học tập và làm theo.

Phạm Toàn