Tìm mọi cách để đẻ

Câu chuyện của chị Nguyễn Thị Việt Hà - Giám đốc Trung tâm Dân số/Kế hoạch hóa gia đình (DS/KHHGĐ) thành phố Yên Bái chia xẻ về “tìm mọi cách để đẻ” của người dân thành phố mới nghe bi hài làm sao! Ai đời, người dân lại tìm đến tận nhà bí thư chi bộ và cán bộ chuyên trách để tuyên bố thẳng thừng là sẽ tiếp tục sinh con thứ 3, muốn xử phạt thế nào thì xử, dù có nộp 10 triệu đồng cũng sẵn sàng. Đó là trường hợp ở phường Nguyễn Thái Học (PV không tiện nêu tên).

Có người thì tỏ ra thận trọng hơn. Khi biết mình có thai đã tìm cách đi ra khỏi địa bàn đến một nơi khác 8, 9 tháng sau thì vác cái bụng to tướng về trình: “Trót lỡ! Với lại, không có con trai mong các đồng chí cho xin 2 từ “đại xá”.” Như vậy, thì có giời cũng chịu! “Cộng tác viên, cán bộ chuyên trách lo lắng chỉ vì trường hợp như vậy mà cả tổ dân phố hay cụm dân cư mất đứt thi đua. Mà rõ rồi, tổ hay khu phố mà có người sinh con thứ ba thì mất chắc cái danh hiệu văn hóa cả tổ đã phấn đấu cả năm trời!…

Báo cáo lại với Trung tâm thì lúc này Trung tâm cũng bó tay trước sự đã rồi. Hay như khi nghe tin ở tổ dân phố này, cụm dân cư kia có một trường hợp đang mang thai con thứ 3, cán bộ Trung tâm DS/KHHGĐ cùng cán bộ chuyên trách, cộng tác viên, bí thư chi bộ, tổ trưởng dân phố cùng đến, rồi thì cả pa nô, áp phích, tranh ảnh minh họa, thuốc tránh thai… song vừa đến cửa thì đối tượng định vận động đã thủ thế: “Đến làm gì? Cái này nghe đầy trên ti vi rồi! Đến để nhìn bụng à? Nhìn đi! Muốn phạt thế nào?”.

Có trường hợp khi cộng tác viên đến thì đóng sập cửa lại “không tiếp khách”. Vậy là cộng tác viên đành ngậm ngùi ra về. Người ta có câu “mưa dầm thấm lâu” hay “gõ cửa từng nhà, rà từng đối tượng”… xem ra không có hiệu lực với những đối tượng này. “ Họ trở nên rất ngoan cố và ương ngạnh, đôi khi còn tỏ rõ thái độ bất hợp tác, xúc phạm đến người làm công tác dân số”, chị Hà cho hay.

Cách nào “ngăn đẻ” cho dân trí cao?

Vẫn theo lời chị Hà thì “Việc sinh con thứ 3 trở lên tại thành phố không phải người dân không hiểu biết, họ quá biết là đằng khác. Song vẫn không thực hiện bởi chưa có chế tài xử phạt thật nghiêm khắc. Đối với họ, việc nộp phạt không phải  vấn đề lớn. Trong khi, họ không phải đảng viên, cũng không phải cán bộ, công chức Nhà nước thì việc tuyên truyền lại càng khó hơn. Khi cảnh báo sinh con thứ 3 sẽ không được công nhận gia đình văn hóa, họ thẳng thắn “10 năm không gia đình văn hóa cũng chẳng sao, muốn xử phạt thế nào cũng được...".

Quả thực, hiện nay, các chế tài quy định xử phạt đối với những trường hợp sinh con thứ 3 của tỉnh Yên Bái nói riêng, cả nước nói chung còn gặp rất nhiều khó khăn. Nghị định 114 của Chính phủ cũng không quy định các hộ sinh con thứ 3 phải nộp phạt tiền hay như Nghị quyết 36 của HĐND tỉnh cũng chỉ có quy định như sau đối với những các trường hợp sinh con thứ 3 trở lên, như: đối với đảng viên thì sẽ bị kỷ luật hoặc khai trừ khỏi Đảng theo Quy định 94 của Đảng và Hướng dẫn 11 của  Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng. Còn đối với cán bộ, công chức Nhà nước thì xử lý theo mức độ cao nhất là buộc thôi việc. Đối với người dân thì 3 năm không được xét thưởng gia đình văn hóa… Đương nhiên, hiệu quả tuyên truyền cũng sẽ giảm nếu như người dân biết mà cố tình không chấp hành.

Năm 2008, thành phố Yên Bái có 15 trường hợp sinh con thứ 3 trở lên (trong đó có 2 đảng viên) thì tính đến trung tuần tháng 12 năm 2009 có 11 trường hợp sinh con thứ 3, trong đó có 1 công chức nhà nước. Tình trạng sinh con thứ ba tập trung ở 7 xã, phường: Nguyễn Thái Học 3 trường hợp, Nam Cường 1, Văn Tiến 1, Minh Bảo 1, Tân Thịnh 2, Yên Ninh 2 và Hồng Hà 1. Tuy số này có giảm so với năm 2008, song thành phố Yên Bái vẫn gặp rất nhiều khó khăn trong việc đưa ra các giải pháp để có thể giải quyết dứt điểm tình trạng này. Chế tài xử phạt chính là cốt lõi vấn đề như đã đề cập ở trên. Bởi thực tế, chế tài xử phạt hiện nay đã có vẻ như bị vô hiệu hóa.

 “Hy vọng trong thời gian tới, Trung ương và tỉnh nhanh chóng đưa ra các chế tài quy định xử lý đối với các trường hợp sinh con thứ 3”, chị Hà một lần nữa khẳng định.                  

Ngọc Sơn