Tôi biết anh Nguyễn Văn Kính từ năm 1979, khi anh còn ngồi trên ghế của Trường Trung cấp Y tế Yên Bái. Với sức học trung bình khá, không nổi trội, anh lẫn trong hàng nghìn học sinh nhà trường nên tôi không để tâm. Năm 1982, anh tốt nghiệp y sỹ đa khoa. Trở về địa phương, anh nhận công tác tại Trạm Y tế xã. Năm 1986, anh được đề bạt Trưởng trạm Y tế xã Liễu Đô cho đến nay (thay bố là y tá, Trạm trưởng nghỉ hưu). Khi tôi về quê nghỉ chế độ thì anh Kính đã công tác ở Trạm mấy năm rồi. Thỉnh thoảng, tôi có gặp anh và viết tin về Trạm nhưng viết về cá nhân anh thì lần này là đầu tiên.

Tôi hỏi về quá trình công tác của anh ở địa phương, anh bộc bạch: “Học ba năm ở trường y đã giúp tôi tự tin vào nghề. Được làm công tác khám bệnh, chữa bệnh cho nhân dân, tôi thấy rất vui sướng và hạnh phúc nên luôn luôn cố gắng”.

Quan niệm của anh là thế, anh vui sướng và cảm thấy hạnh phúc khi được làm công tác khám bệnh, chữa bệnh cho bà con của mình. Sống có ích cho xã hội nên lòng yêu ngành, yêu nghề trong anh càng nhân lên gấp bội. Ở một xã miền núi, có hơn 4.000 nhân khẩu, hơn 80% là đồng bào dân tộc Tày và Nùng, đời sống kinh tế nhiều khó khăn, cách ăn ở thiếu vệ sinh, bệnh tật hoành hành... nên anh muốn làm việc hết mình để giảm bớt ốm đau, bệnh tật cho dân. Mỗi một căn bệnh chữa khỏi là góp phần giảm bớt việc chữa bệnh bằng cúng ma, là đỡ tốn kém tiền của cho dân, là giúp cho người dân đỡ lo, đỡ đau khổ, vì vậy anh luôn cố gắng làm việc thận trọng, chính xác và yêu thương người bệnh.

Với chiếc ống nghe quen thuộc, anh có thể phát hiện khá chính xác những bệnh trong cơ thể người. Nghe tiếng ran, tiếng rít ở phổi, anh biết người bệnh đang mắc chứng bệnh gì, cần dùng loại thuốc nào, liều lượng bao nhiêu thì khỏi... So với trước đây thì nay, đa số bệnh nhân đến Trạm đều được chữa khỏi, giảm đáng kể việc giới thiệu bệnh nhân lên tuyến trên. Tham gia các lớp tập huấn chuyên môn ngắn ngày, dần dần, anh Kính đã làm được cả tiểu phẫu, giải quyết khá nhiều ca đẻ khó và chữa khỏi một số bệnh không hay gặp... Bởi thế, anh Kính tạo được uy tín trong dân và với lãnh đạo địa phương.

Trạm Y tế xã Liễu Đô có 2 y sỹ, 2 nữ hộ sinh trung cấp, 1 điều dưỡng viên trung cấp. Người bán thuốc, làm đông y... đều kiêm nhiệm. Khi chuyển làm công tác quản lý, anh giao cho y sỹ Thảo thường trực khám bệnh, sau này có thêm y sỹ Nhường. Với vai trò Trưởng trạm, anh luôn hòa mình với đồng nghiệp. Bản thân gương mẫu, khiêm tốn, thực hiện dân chủ khi phân công nhiệm vụ, xây dựng nề nếp làm việc đều có tập thể tham gia góp ý, trở thành nội quy của Trạm nên vừa phát huy tốt nội lực để hoàn thành tốt công tác chuyên môn vừa tham gia nhiệt tình các hoạt động của địa phương. Nội bộ đoàn kết, thân ái đã giúp Trạm Y tế xã Liễu Đô trở thành một đơn vị vững mạnh tiêu biểu trong hệ thống chính trị ở địa phương.

Từ thập kỷ 90, cơ sở vật chất của Trạm được Nhà nước đầu tư xây dựng. Anh Kính hết sức tranh thủ sự hỗ trợ từ bên ngoài để cố gắng hoàn chỉnh cơ sở hạ tầng, bố trí đủ các phòng chức năng, phòng làm việc và trang thiết bị kỹ thuật như: giường bệnh, tủ sấy, bộ đồ khám chuyên khoa, bàn đẻ, tủ đựng thuốc... Cùng với các hoạt động hướng mạnh về cơ sở; xây dựng hoàn chỉnh, đồng bộ đội ngũ nhân viên y tế thôn, bản; đẩy mạnh công tác truyền thông, vệ sinh môi trường... anh Kính đã cùng tập thể xây dựng phong trào y tế địa phương vững mạnh. Năm 2005, Liễu Đô là xã đầu tiên trong huyện Lục Yên được cấp bằng công nhận đạt chuẩn quốc gia về y tế xã và phấn đấu giữ vững chuẩn 5 năm liền (2006 - 2010). Cũng từ đó, địa phương nhiều lần được ngành chức năng chọn làm điểm xây dựng phong trào y tế như: điểm xây dựng xã chuẩn quốc gia, điểm chiến dịch truyền thông phòng chống HIV/AIDS, điểm phòng chống tai nạn và thương tích trẻ em, đặc biệt là chiến dịch tiêm phòng sởi của Trung ương chỉ đạo để toàn quốc học tập.

Liễu Đô không chỉ trở thành một điển hình về y tế của huyện, được nhiều nơi đến thăm quan, học tập kinh nghiệm mà bản thân anh Kính trong việc xây dựng phong trào cũng được tín nhiệm. Anh được mời đi báo cáo điển hình ở tỉnh Yên Bái, ở huyện Lục Yên và được ngành y tế điều động đi hỗ trợ xây dựng chuẩn quốc gia y tế ở một số xã trong huyện như: Mường Lai, Minh Tiến, An Phú. Có xã, anh ở hẳn 3, 4 tháng liền như Khai Trung cho đến khi đạt chuẩn quốc gia.

Tôi hỏi anh về những điều tâm đắc nhất, anh suy nghĩ không lâu và trả lời: “Gần ba mươi năm công tác, điều tôi tâm đắc nhất là lời dạy của Bác Hồ: “Lương y phải như từ mẫu” và lấy đó làm kim chỉ nam cho mọi hành động của mình cả trong chuyên môn cũng như rèn luyện đạo đức. Nay Đảng ta mở cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, tôi lại càng củng cố thêm nền tảng đạo đức của người cán bộ y tế. Ở trạm, tôi luôn quán triệt anh chị em phải rèn luyện cho tốt, phấn đấu làm việc có hiệu quả cao, phải thận trọng trong chuyên môn để không mắc sai sót, khuyết điểm, không tham ô, không lãng phí, không nhận quà biếu của bệnh nhân... Tôi nghĩ, nhờ đó mà đơn vị đạt thành tích đáng phấn khởi”.

Xem bảng thành tích của Trạm Y tế xã Liễu Đô và của cá nhân anh Kính, trong tôi trào dâng xúc cảm tự hào. Anh được tặng nhiều bằng khen, giấy khen của Ủy ban nhân dân tỉnh, của Sở Y tế, của Hội Đông y tỉnh và của huyện. Đặc biệt, anh được tặng 3 giấy khen của Đảng ủy xã với thành tích là “Đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ ”.

Hoàng Xuân Khánh