Trước ngày tựu trường khoảng một tuần, sức mua của các cửa hàng đều tăng từ 20 - 30 % so với ngày thường. Sách giáo khoa vẫn là mặt hàng bán chạy nhất những ngày này. So với các năm trước, sách giáo khoa vẫn giữ giá ổn định, nội dung không thay đổi. Một bộ sách giáo khoa từ lớp 1 đến lớp 12 có giá từ 67.000 - 210.000 đồng. Cùng với sách giáo khoa, các loại sách tham khảo nâng cao, bồi dưỡng kiến thức cho từng môn học, từ tiểu học đến ôn thi vào đại học cũng mang đến nhiều sự lựa chọn.

Các loại vở cũng khá phong phú, màu sắc bắt mắt, mẫu mã đa dạng. Hàng Việt Nam chiếm ưu thế với hai thương hiệu quen thuộc với người tiêu dùng là Hải Tiến và Hồng Hà. Các nhà sản xuất giờ đây đều sử dụng các chất liệu chống mỏi mắt, chống loá, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng.

Bên cạnh chất lượng cao, mẫu mã đẹp cũng là một cách để thu hút sự chú ý của các khách hàng nhỏ tuổi. Từ hình của các nhân vật hoạt hình nổi tiếng, siêu nhân, tranh phong cảnh, kẻ caro bắt mắt của các nhà sản xuất thu hút sự chú ý của các "Thượng đế". Do giá giấy năm nay tăng nên đa phần các loại vở tăng thêm từ 5 -10% so với năm ngoái.

Đồ dùng học tập năm nay cũng thêm nhiều cải tiến. Nếu như những chiếc cặp màu hồng, in hình búp bê Babie đáng yêu "bắt mắt" học sinh nữ thì những chiếc cặp in hình siêu nhân lại thu hút các bạn nam. Giá trung bình của các loại cặp dao động từ 80.000 - 160.000 đồng/chiếc tuỳ theo mẫu mã và chất lượng.

Các loại bút, thước, tẩy, gọt bút, hộp bút, giấy bọc vở cũng bán chạy không kém. Mẫu mã đẹp, giá cả phong phú là xu hướng chung đối với mặt hàng này. Các nhãn hiệu hàng Việt Nam chất lượng như Hồng Hà, Thiên Long, Bến Nghé vẫn là sự lựa chọn của đa số các bậc phụ huynh.

Nhưng có một thực tế tương phản đang diễn ra tại các nhà sách ở thành phố Yên Bái, thị trường lớn nhất của tỉnh, đó là sự vắng vẻ của các nhà sách của các đơn vị nhà nước và sự nhộn nhịp của các nhà sách tư nhân. 9h sáng nhưng Nhà sách tự chọn trên đường Đinh Tiên Hoàng, câu đầu tiên mà chị Hải - nhân viên bán hàng cho biết: "Vắng lắm! Lượng khách hàng đến mua năm nay giảm hẳn so với mọi năm, nhà sách cũng đã áp dụng các hình thức khuyến mại nhưng vẫn không thu hút được nhiều sự chú ý của khách hàng. Nhà sách chỉ có thể khuyến mại 5% cho sách giáo khoa và 10% cho sách tham khảo. Nếu khuyến mại nhiều hơn thì sẽ phải bù lỗ". 10h, sáng tại cửa hàng sách của Công ty Sách - Thiết bị trường học có khoảng 20 chục khách hàng.

Ông Nguyễn Đức Hải - Giám đốc Công ty cho biết: "Đây là thời điểm khách hàng đến mua đông nhất trong ngày, chỉ khoảng độ một tiếng nữa thôi là sẽ lại vắng khách. Vào những ngày này, Công ty phục vụ bán hàng cả ban đêm nhưng vẫn rất ít khách. Bình thường vào thời điểm này mọi năm, mỗi ngày, cửa hàng sách của Công ty bán được khoảng 40 - 50 triệu đồng tiền sách các loại nhưng năm nay không đuợc như thế, doanh thu chỉ đạt từ 15 - 20 triệu đồng/ngày".

Sách giáo khoa luôn là nhu cầu hàng đầu của học sinh trước mỗi năm học mới.

Trái với cảnh đìu hiu của các nhà sách công, hiệu sách 730 trên đường Yên Ninh (TP Yên Bái) lại tấp nập, nhộn nhịp từ sáng đến tối, nhân viên bán hàng luôn tay tính tiền cho khách. Cái gì hấp dẫn khách hàng đến vậy? Sách và các loại đồ dùng học tập ở đây bán không có gì khác so với các cửa hàng khác, có chăng là dòng chữ lớn "giảm giá từ 10 - 30%" cho các loại sách in ngay cửa chính. Thuận mua vừa bán, sách thì ở đâu cũng vậy, đồ dùng học tập ở đâu cũng thế, tại sao lại có chuyện cửa hàng tư nhân mới mở lại có thể dễ dàng hút khách của những cửa hàng với trang thiết bị đầu tư hiện đại, nằm trên những tuyến đường chính? Câu trả lời nằm ở giá bán.

Trong khi các cửa hàng sách của Nhà nước chỉ có thể chiết khấu cho khách hàng 5% cho sách giáo khoa và 10% cho sách tham khảo để có thể "nuôi sống bộ máy" thì cửa hàng sách tư nhân này lại mạnh tay giảm giá tới 10 - 30% nhờ tiết kiệm chi phí nhân công, mặt bằng. Ngoài những lý do kể trên liệu còn nguyên nhân nào khác cần có câu trả lời từ các cơ quan chức năng?
Năm học mới bắt đầu, chọn một bộ sách giáo khoa ưng ý cho con là điều quan tâm của các bậc phụ huynh.

Chị Trịnh Thị Giang - phường Nguyễn Thái Học (TP Yên Bái) vừa chọn sách cho cậu con trai học lớp 10 vừa cho biết: "Sách giáo khoa mẫu mã ngày càng đẹp. Bây giờ cái gì cũng tiện chỉ cần đi một vòng là đủ cho cháu vào năm học mới". Để mua sắm đầy đủ sách vở và đồ dùng học tập cho một học sinh vào lớp 1, với giá cả như hiện nay mất khoảng 400.000 đồng. Con số đó có thể là nhẹ nhàng với nhiều gia đình có mức sống tương nhưng đối với nhiều người như chị Đặng Thị Dương - một tiểu thương buôn bán nhỏ tại chợ Yên Thịnh (thành phố Yên Bái) thì lại là một nỗi lo: "Nhà tôi năm nào cũng xin sách cho các cháu để tiết kiệm. Một bộ sách bây giờ cũng mấy trăm nghìn, lại còn quần áo, các khoản đóng góp nữa. Dùng sách cũ cũng được, quan trọng là cháu học tốt". Và nỗi lo này càng lớn hơn với những phụ huynh nông thôn, thu nhập chính từ hạt lúa, củ khoai.

Hồng Khanh