Thị xã Nghĩa Lộ đã thành lập Ban chỉ đạo phân công nhiệm vụ cho các thành viên phụ trách các xã, phường phối hợp với các tổ chức, đoàn thể trên toàn địa bàn triển khai thực hiện với những nội dung cụ thể như: đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân làm tốt công tác vệ sinh môi trường, khuyến khích và hỗ trợ các hộ dân xây dựng công trình hợp vệ sinh, thống kê chi tiết số lượng công trình vệ sinh và chuồng trại chăn nuôi, nhu cầu đầu tư xây dựng công trình vệ sinh ở các xã, phường...

Xã Nghĩa Lợi đang là điểm “nóng” về vệ sinh môi trường. Chính vì vậy, ngay sau khi có Đề án, xã đã khảo sát tình hình vệ sinh môi trường ở 10/10 thôn, bản. Qua đánh giá sơ bộ có 1.444 công trình cần được xây dựng, trong đó 691 nhà tiêu, 753 chuồng trại chăn nuôi. Căn cứ vào mức hỗ trợ của Đề án, hộ nghèo được hỗ trợ một phần kinh phí để xây dựng gồm 481 công trình, trong đó có 253 nhà tiêu, 228 chuồng trại chăn nuôi. Ngoài ra, tạo điều kiện cho các hộ cận nghèo được vay vốn Ngân hàng Chính sách xã hội phủ lãi suất trong 2 năm để xây dựng 192 công trình.

Bà Hoàng Thị Loan - Phó chủ tịch UBND xã Nghĩa Lợi cho biết: “Đảng ủy xã chỉ đạo các tổ chức đoàn thể tăng cường tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và toàn thể nhân dân nâng cao ý thức vệ sinh môi trường trong gia đình và thôn, bản. Trạm Y tế xã xây dựng tiêu chí vệ sinh môi trường khu vực nông thôn, nhất là về vị trí, tiêu chuẩn, khoảng cách xây dựng các công trình đảm bảo hợp vệ sinh. Xã hướng dẫn các hộ hoàn tất thủ tục vay vốn, thủ tục hỗ trợ, cấp hỗ trợ cho các hộ theo quy định. Đồng thời phối hợp với các cơ quan chuyên môn của thị xã tổ chức nghiệm thu các công trình đạt tiêu chuẩn. Đến nay, 609/812 nhà tiêu, 199/812 hố rác, 560 chuồng lợn... đã được xây dựng. Tổng vốn vay Ngân hàng Chính sách 3,6 tỷ đồng với trên 500 hộ được vay.

Cũng như xã Nghĩa Lợi, xã Nghĩa Phúc đang tập trung triển khai thực hiện Đề án. Tổng số nhà tiêu phải xây dựng trên địa bàn xã là 288 cái, chuồng trại chăn nuôi 317 cái. Xã đã phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội hướng dẫn 115 hộ gia đình vay vốn để làm nhà tiêu và chuồng trại chăn nuôi, với tổng số tiền 904 triệu đồng. Năm 2009 đã giải ngân cho 44 hộ vay vốn với tiền 352 triệu đồng. Năm 2010, xã được phân bổ 800 triệu đồng, đến hết tháng 6 đã giải ngân cho 71 hộ vay vốn với số tiền 552 triệu đồng.

Thực hiện Đề án, bước đầu người dân đã có ý thức cao hơn, chủ động hơn trong quét dọn vệ sinh quanh nhà, ngoài ngõ, vệ sinh trong ăn uống, vệ sinh trong việc đưa chuồng trại, nhà tiêu ra xa nhà ở. Quan trọng hơn là nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân, một tiêu chí để xây dựng thị xã và xã, phường văn hóa.

Tuy nhiên, qua hơn một năm triển khai, tiến độ thực hiện Đề án chưa theo kịp với kế hoạch đề ra. Đến nay, chỉ có 918/3.434 hố rác được đào, đạt 27% kế hoạch, 268 chuồng chăn nuôi được xây dựng, đạt 20% kế hoạch và 211 nhà tiêu, đạt 13% kế hoạch. Nguyên nhân chính được xác định, đó là, đến nay thị xã chưa nhận được hỗ trợ kinh phí từ nguồn vốn sự nghiệp nước sạch, vệ sinh môi trường nông thôn do Trung tâm Nước sạch vệ sinh môi trường nông thôn Yên Bái làm chủ đầu tư, với số vốn là 800 triệu đồng để xây dựng 780 nhà tiêu.

Bên cạnh đó, người dân chưa nâng cao ý thức về công tác vệ sinh môi trường. Hầu hết các hộ vay vốn về đều sử dụng nguốn vốn vay đúng mục đích, tuy nhiên, bên cạnh đó còn một số hộ xây dựng công trình không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, một số hộ sử dụng vốn vay để mua trâu, mua xe máy, đồ dùng sinh hoạt, trả nợ... nên không còn tiền để xây dựng công trình vệ sinh.

Ông Lò Văn Xuân - Trưởng bản Chao Hạ I cho biết: “Do đời sống của nhân dân còn khó khăn, nên việc xây dựng chuồng trại, nhà tiêu chủ yếu là do gia đình tự làm và càng ít chi phí càng tốt, số tiền còn lại để làm việc khác, không nghĩ đến hiệu quả của công trình. Căn cứ vào yêu cầu của Đề án và tình hình thực tế của cơ sở qua triển khai thực hiện, thời gian tới, thị xã sẽ tăng cường chỉ đạo, quản lý, giám sát chặt chẽ việc cho vay vốn và sử dụng vốn vay, sử dụng nguồn kinh phí sự nghiệp Chương trình mục tiêu quốc gia nước sạch, vệ sinh môi trường nông thôn để hỗ trợ các hộ dân xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh...

Để Đề án nâng cao chất lượng vệ sinh môi trường ở khu vực nông nghiệp, nông thôn giai đoạn 2009 - 2010 của thị xã Nghĩa Lộ thành công, trước hết cần có sự vào cuộc của mỗi người dân!

Nguyễn Nhật Thanh