Sở Y tế đã tham mưu cho UBND tỉnh xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện từ năm 2001 và thành lập Ban chỉ đạo, định hướng tăng cường phối hợp, lồng ghép giữa Chiến lược quốc gia về dinh dưỡng với các chương trình y tế như phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em, tiêm chủng mở rộng, vệ sinh an toàn thực phẩm, phòng chống tiêu chảy, phòng chống nhiễm khuẩn hô hấp cấp… triển khai hiệu quả các hoạt động dinh dưỡng trong khuôn khổ Chiến lược quốc gia về dinh dưỡng góp phần hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chăm sóc sức khoẻ nhân dân trên địa bàn tỉnh Yên Bái.

Trên cơ sở đó, hàng năm các sở, ban, ngành, đoàn thể đã căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của từng đơn vị có các hoạt động và phối hợp với ngành y tế thực hiện Chiến lược quốc gia về dinh dưỡng của tỉnh. Tích cực tham gia các chiến dịch truyền thông về dinh dưỡng được phát động như: Ngày vi chất dinh dưỡng, Tuần lễ dinh dưỡng và phát triển, Tháng hành động vì chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, Ngày toàn dân dùng muối I ốt, Ngày nuôi con bằng sữa mẹ, Tháng hành động vì trẻ em, Ngày phụ nữ Việt Nam (20/10)… góp phần quan trọng vào hoàn thành các chỉ tiêu trong Chiến lược quốc gia về dinh dưỡng giai đoạn 2001-2010 của tỉnh .

Nhờ đó mà đến nay tỷ lệ người dân được nâng cao về kiến thức và thực hành dinh dưỡng hợp lý. Tỷ lệ suy dinh dưỡng (SDD) trẻ em giảm  qua từng năm. Nếu như năm 2006, tỷ lệ SDD trẻ em dưới 5 tuổi phân loại theo thể cân nặng là 38,1%, chiều cao là 41,4% thì đến năm 2010 theo ước tính giảm xuống còn 22%, về chiều cao còn 33,5%.

Tỷ lệ suy dinh dưỡng ở phụ nữ (15-49 tuổi) giảm còn 25,6% năm 2009. Tỷ lệ nữ thanh niên được truyền thông về dinh dưỡng và kiến thức làm mẹ từ 25% năm 2000 lên 45% năm 2009. Tỷ lệ bà mẹ có kiến thức, thực hành dinh dưỡng đúng cho trẻ ốm tăng từ 20% năm  2000 lên 55% năm 2009. Giải quyết cơ bản tình trạng thiếu vitamin A, thiếu I ốt và giảm đáng kể tình trạng thiếu máu dinh dưỡng: tỷ lệ trẻ 6 - 60 tháng tuổi được uống vitamin A luôn duy trì trên 99%; thanh toán cơ bản các rối loạn do thiếu hụt Iốt; ổn định cung cấp muối I ốt trên 90% số hộ gia đình, mức I ốt niệu đạt từ 10 -20mcg/dl, tỷ lệ bướu cổ trẻ em  8-10 tuổi dưới 5%.

Bên cạnh các biện pháp phòng chống suy dinh dưỡng thì việc phát triển kinh tế đóng một vai trò quan trọng trong phòng chống suy dinh dưỡng. Sản xuất nông nghiệp Yên Bái trong thời gian qua đã từng bước giải quyết vững chắc vấn đề lương thực trên địa bàn, sản xuất ổn định, lương thực bình quân đầu người ngày một tăng, đã giảm dần tỷ lệ hộ thiếu đói giáp hạt, đặc biệt đối với các địa bàn khó khăn vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào các dân tộc ít người. Năng lượng bình quân đầu người ổn định ở mức năng lượng được khuyến nghị.

Công tác an toàn vệ sinh thực phẩm được cải thiện rõ: việc giám sát, điều tra ngộ độc được chú trọng và tăng cường, Việc giám sát vệ sinh an toàn thực phẩm được duy trì đi vào nề nếp. Tỷ lệ ô nhiễm vi sinh vật thức ăn đường phố, thực phẩm chế biến sẵn có xu hướng giảm dần.

Bên cạnh đó còn có sự phối hợp của các tổ chức quốc tế như Dự án Phát triển y tế dựa vào cộng đồng, Dự án dinh dưỡng Hà Lan Tổ chức Unicef... triển khai các hoạt động can thiệp hỗ trợ. Tuy nhiên, tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em vẫn còn nhiều bất cập. Yên Bái vẫn là một trong 18 tỉnh có tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em cao nhất nước nhất là ở 2 huyện vùng cao Mù Cang Chải và Trạm Tấu. Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần quan tâm đến tình trạng trẻ em béo phì bắt đầu xuất hiện tại thành phố và thị xã.

Hiện nay, ngoài việc đánh giá SDD theo cân nặng, chương trình phòng chống SDD đã triển khai đánh giá SDD theo chiều cao, đây là phương pháp tiếp cận mới nhằm nâng cao tầm vóc cho người Việt Nam về trước mắt cũng như lâu dài. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng SDD trẻ em như: trình độ dân trí không đồng đều, giao thông đi lại khó khăn, kinh tế chậm phát triển, mức sống của người dân còn thấp, các bà mẹ thiếu kiến thức và kỹ năng chăm sóc trẻ, tình trạng bệnh tật của trẻ, các phong tục tập quán lạc hậu vẫn tồn tại, nguồn kinh phí đầu tư cho chương trình còn hạn hẹp, chưa động viên được sự nhiệt tình và yên tâm công tác của đội ngũ cộng tác viên dinh dưỡng.

Các phương tiện trang bị cho cộng tác viên còn thiếu và không đồng bộ, trình độ của một số cộng tác viên còn hạn chế nhất là ở vùng cao, những nguyên nhân liên quan trực tiếp đến việc chăm sóc trẻ: Đó là kiến thức và kỹ năng chăm sóc trẻ của các bà mẹ. Trong năm qua chương trình đã triển khai hàng trăm buổi, hướng dẫn cho các bà mẹ biết cách chế biến thức ăn cho trẻ. Vì vậy mà tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em trên địa bàn tỉnh giảm trung bình mỗi năm từ 1-1,5%.

Hưởng  ứng  Tuần  lễ  dinh dưỡng  và  phát  triển  năm nay  với chủ đề "Chung tay chống đói nghèo và giảm suy dinh dưỡng"  và từng bước  hạ thấp tỷ lệ SDD trẻ em, chúng ta cần triển khai một số giải pháp như: làm tốt công tác tham mưu cho Ban chỉ đạo tỉnh trong việc xây dựng kế hoạch, triển khai các hoạt động của chương trình trên địa bàn; tiếp tục duy trì các hoạt động phối hợp liên ngành: thực hiện tốt các cam kết đã ký giữa các ngành thành viên, nhằm lồng ghép các hoạt động có liên quan của các ngành thành viên trong phòng chống SDD; tăng cường công tác truyền thông phòng chống SDD dưới nhiều hình thức, nhằm thay đổi hành vi cho các bà mẹ và người chăm sóc trẻ; đẩy mạnh công tác đào tạo nhằm nâng cao trình độ cho đội ngũ cộng tác viên dinh dưỡng; chỉ đạo triển khai các hoạt: cân, đo, theo dõi tăng trưởng cho trẻ dưới 5 tuổi, phòng chống thiếu vi chất; tăng cường công tác điều tra, giám sát, đánh giá; huy động các nguồn lực trong và ngoài nước để triển khai các hoạt động của  chương trình.

Để Chiến lược quốc gia về dinh dưỡng nói chung, chương trình phòng chống SDD trẻ em nói riêng đạt được kết quả cần tiếp tục có  sự quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh và sự phối hợp của các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh. Đặc biệt là sự cố gắng của đội ngũ cán bộ, cộng tác viên dinh dưỡng và sự ủng hộ, tham gia của toàn thể nhân dân, trong công tác phòng chống suy dinh dưỡng.

Bs. Lường Văn Hom -Phó giám đốc Sở Y tế Yên Bái