Tuy nhiên, do còn khó khăn về giao thông, ảnh hưởng của tập quán lạc hậu, nhận thức của các bậc phụ huynh còn hạn chế, một bộ phận chưa quan tâm đến việc học tập của con em mình nên vẫn còn trẻ trong độ tuổi chưa được đến trường, không duy trì được sĩ số, nhất là dịp sau tết Nguyên đán, mùa lễ hội và khi bước vào mùa vụ sản xuất.

Trường Phổ thông dân tộc bán trú - Tiểu học (PTDTBT - TH) Vừ A Dính có 9 điểm trường ở 14 thôn, bản với trên 400 học sinh từ lớp 1 đến lớp 5. Do ít học sinh nên các điểm trường ở bản chỉ dạy từ lớp 1 đến lớp 4, lớp 5 các em chuyển xuống học tập trung tại điểm trường chính ở trung tâm xã. Vì phải sống tự lập quá sớm, thiếu tình cảm gia đình, khó khăn về kinh tế và đi lại vất vả nên việc giữ được sĩ số học sinh thường ngày đã khó và còn khó hơn trong dịp sau tết Nguyên đán. Để duy trì sĩ số, những năm qua nhà trường đã cố gắng khắc phục bằng nhiều biện pháp như: tuyên truyền, vận động, hỗ trợ một phần ăn, ở sinh hoạt tại trường, sách vở... cho các em.

Trao đổi với chúng tôi, thầy Trần Văn Sáng - Phó hiệu trưởng Trường PTDTBT - TH Vừ A Dính cho biết: “So với những năm học trước, năm học 2011 - 2012 này, trường đã duy trì sĩ số ổn định hơn. Tuy nhiên, do có số lượng học sinh bán trú khá đông với 278/400 em, trong đó mới có 111 em ở trong trường số còn lại ở trong lều lán của gia đình và nhờ nhà người thân, do đó các em  đi học chưa đều và đầy đủ. Sau tết, mặc dù ngay sau ngày khai xuân nhà trường đã phân công cán bộ, giáo viên xuống bản vận động các em ra lớp nhưng sau một tuần học, sĩ số mới đạt khoản 80%, chủ yếu vắng học sinh bán trú”. Tại điểm trường bản Tà Ghênh, đây là bản dân cư ở tập trung nhưng sau tết học sinh đến lớp vẫn chỉ đếm trên đầu ngón tay.

Thầy giáo Nguyễn Thanh Luận - Phụ trách điểm trường Tà Ghênh cho biết: “Để khuyến khích, động viên các em đi học, Đảng, Nhà nước đã cấp toàn bộ sách, vở, bút, mực và cả quần áo đồng phục cho học sinh. Ngoài ra, các thầy cô giáo cũng thường xuyên gặp gỡ gia đình và vận động học sinh hay nghỉ học đến trường, nhờ đó sĩ số của các lớp ngày thường cũng giữ được ổn định. Năm nào cũng vậy, phải sau rằm 15 tháng Giêng thì học sinh mới bắt đầu đi học đều đặn”.

Việc học sinh đi học chưa đều và chưa đầy đủ là do ảnh hưởng của thói quen lạc hậu từ xưa và do một số phụ huynh chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của việc học chữ , bởi vậy, họ không những vận động, bảo ban con em mình đi học mà còn không cho con đi học với lý do nhà nghèo, không có người giúp việc... hoặc chỉ cho con trai đi mà không cho con gái đi học. Theo số liệu thống kê của Trường PTDTBT - TH Vừ A Dính, năm học 2011 - 2012, tỷ lệ trẻ em 6 tuổi là 235 em thì mới có 197 đi học lớp 1, đạt 83,8%, trẻ em độ tuổi từ 6 đến 10 là 1.135 em thì mới có 903 em đi học, đạt 79,6%.

Qua số liệu trên cho thấy, trẻ càng lớn thì càng ít được đi học. Để trẻ em trong độ tuổi được đến trường học đầy đủ và duy trì ổn định sĩ số, cùng với sự cố gắng nỗ lực trong công tác tuyên truyền, vận động của các thầy cô giáo và các cấp, các ngành, chính quyền địa phương thì quan trọng hơn hết, các bậc phụ huynh phải đổi mới tư duy, có sự nhìn nhận đúng đắn về tầm quan trọng của việc học chữ, góp phần sớm rút ngắn khoảng cách chênh lệch về nhận thức giữa vùng thấp và vùng cao, đẩy nhanh tiến độ xóa mù chữ ở vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Trong thời gian tới,  Trường PTDTBT - TH Vừ A Dính tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền để số trẻ trong độ tuổi được đến trường đầy đủ, tỷ lệ chuyên cần ngày càng tăng cao. Năm học 2011 - 2012 này, Trường phấn đấu có tỷ lệ học sinh lên lớp đạt trên 95%, khá 40%,  giỏi trên 20% và giảm tỷ lệ yếu kém xuống mức thấp nhất.   

Tráng A Mua