Những năm qua, công tác phục hồi chức năng cho trẻ em khuyết tật tại tỉnh đã được tỉnh quan tâm chỉ đạo, bố trí kinh phí từ nguồn ngân sách; vận động các cơ quan, đơn vị trong tỉnh và các tổ chức trong nước, nước ngoài có nhiều chương trình chăm sóc, giúp đỡ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt (HCĐB).

Vì vậy, trẻ có HCĐB, trong đó có trẻ em khuyết tật, đã được chăm sóc một cách toàn diện. Hàng năm, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội đã phối hợp với các trung tâm phẫu thuật chỉnh hình, các bệnh viện tuyến tỉnh và Trung ương, tổ chức khám sàng lọc, lựa chọn đưa đi phẫu thuật, tạo điều kiện cho trẻ khuyết tật có thêm nhiều cơ hội hòa nhập cộng đồng.

Mô hình phục hồi chức năng cho trẻ em khuyết tật dựa vào cộng đồng được triển khai từ năm 1998 đến nay qua 11 năm đã có 11 xã, phường, thị trấn tham gia. Hàng năm, ngành triển khai các hoạt động phục hồi chức năng (PHCN) cho trẻ khuyết tật tại cộng đồng; tổ chức rà soát, lập danh sách trẻ em khuyết tật; thông báo kịp thời kế hoạch sàng lọc, phẫu thuật của các cơ quan chuyên môn cho gia đình và trẻ khuyết tật.

Định kỳ, cán bộ chuyên trách mô hình của xã tổ chức kiểm tra, hướng dẫn phục hồi chức năng cho gia đình và trẻ khuyết tật ngay tại nhà; hỗ trợ dụng cụ phục hồi chức năng, cấp xe lăn, cấp máy trợ thính; hỗ trợ kinh phí cho trẻ khuyết tật; tổ chức tập huấn cho gia đình và trẻ khuyết tật và các cán bộ lao động xã hội, cán bộ y tế, phụ nữ, hội chữ thập đỏ cấp xã.

Hoạt động này đã phần nào nâng cao năng lực cho cán bộ cấp xã trong công tác quản lý, bảo vệ, chăm sóc trẻ em nói chung và chăm sóc trẻ em có HCĐB nói riêng.

Việc triển khai mô hình phục hồi chức năng cho trẻ em khuyết tật tại cộng đồng thật sự là quan trọng và cần thiết, không những giúp gia đình và trẻ em khuyết tật được chăm sóc tại chỗ, đỡ tốn kém thời gian và kinh phí khi phải đưa trẻ vào các bệnh viện điều trị mà còn tạo cho trẻ những cơ hội được học tập, vui chơi với bạn bè cộng đồng.

Mô hình đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương; sự phối hợp của các ngành cấp xã: y tế, hội chữ thập đỏ, lao động xã hội tham gia. Công tác tuyên truyền vận động xã hội được chú trọng, tạo được sự quan tâm của cộng đồng đối với nhóm trẻ yếu thế trong xã hội, trong đó có trẻ khuyết tật. Trẻ khuyết tật được hưởng các chế độ, chính sách của Đảng và Nhà nước, được cấp xe lăn, được thăm hỏi, tặng quà trong các dịp lễ tết.

Quan trọng hơn cả là việc triển khai mô hình khá khả quan: phục hồi chức năng tốt và khá cho trẻ khuyết tật chiếm 52,5%, trung bình chiếm 40% và chỉ có 7,5% không tiến triển, là những trường hợp bại não, không thể phục hồi. Trẻ em khuyết tật (kể cả trẻ em đã phẫu thuật) được chăm sóc tại gia đình, có sự quản lý của cán bộ mô hình.

Các chức năng vận động, nghe, nhìn dần hồi phục đã mở ra cơ hội để các em được giao lưu, học tập, vui chơi với các bạn cùng lứa, bớt đi mặc cảm, cố gắng vươn lên trong cuộc sống. Việc chăm sóc phục hồi chức năng cho trẻ khuyết tật tại các xã mô hình đã góp phần nâng cao tỷ lệ trẻ em có HCĐB được chăm sóc và hỗ trợ.

Với mục đích mở rộng các hoạt động phục hồi chức năng cho trẻ em khuyết tật dựa vào cộng đồng trên cơ sở kết quả mô hình đã thực hiện, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội vừa qua đã tổ chức tập huấn mô hình.

46 học viên là cán bộ phòng lao động - thương binh và xã hội huyện Lục Yên, Văn Chấn, cán bộ lao động xã hội, cán bộ trạm y tế, hội chữ thập đỏ, đại diện gia đình có trẻ khuyết tật của 6 xã tham gia mô hình được cung cấp các kiến thức, kỹ thuật phục hồi chức năng thông qua các giờ giảng lý thuyết kết hợp thực hành trực tiếp đối với trẻ khuyết tật.

Các gia đình có trẻ khuyết tật chưa có điều kiện tham gia tập huấn được phát tài liệu phục hồi chức năng có thể tự hướng dẫn cho con em tại nhà. Ngoài ra còn được cung cấp các nội dung liên quan đến quản lý mô hình, trẻ em và công tác bảo vệ trẻ em, các biện pháp phòng tránh tai nạn, thương tích ở trẻ.

 Lưu Hằng