Trung tuần tháng 12/2012,anh Nguyễn Công Vạng - Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) Yên Bái báo tin vui: "Ngành BHXH đã hoàn thành toàn diện chỉ tiêu kế hoạch Nhà nước năm 2012. Tranh thủ những ngày còn lại của năm, anh em cán bộ, nhân viên trong ngành đang phấn đấu vượt mức chỉ tiêu thu khoảng 10% so với kế hoạch". Niềm vui của cán bộ, nhân viên trong ngành BHXH cũng là niềm vui chung của hàng vạn lao động, những người làm công ăn lương trong các cơ quan đơn vị, nhà máy, xí nghiệp khi mà các khoản BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) được đóng góp đầy đủ, để quyền lợi của họ được bảo đảm.

Không vui sao được khi mà nền kinh tế tiếp tục chịu ảnh hưởng của cuộc suy thoái kinh tế, hàng trăm doanh nghiệp gặp khó khăn trong sản xuất, hàng vạn công nhân làm việc bấp bênh; ngay cả khối hành chính sự nghiệp, hưởng lương từ ngân sách Nhà nước mà có lúc, có nơi cũng chậm lương, chậm luôn cả BHXH, BHYT…

 Còn nhớ dịp đầu năm 2012, nhiều cán bộ trong ngành BHXH, nhất là khối các đơn vị BHXH cấp huyện, thị đã tỏ ra lo lắng khi mà chỉ tiêu thu cao hơn năm trước. Anh em không bi quan nhưng chính họ là những cán bộ gần gũi với người lao động, thấu hiểu doanh nghiệp nên nhìn rõ được cái khó khi triển khai nhiệm vụ.

Trước khó khăn, Đảng ủy, Ban giám đốc và các tổ chức chính trị trong ngành BHXH đã thể hiện được ý chí quyết tâm của mình, đề ra các giải pháp quan trọng và thiết thực, tạo ra sự đồng thuận nhất trí cao trong nội bộ, tranh thủ sự chỉ đạo của tỉnh, sự phối hợp của các ban, ngành có liên quan để  hiện thực thắng lợi toàn diện nhiệm vụ được giao.

Ngay từ những ngày đầu tiên của năm kế hoạch 2012, mặc dù BHXH Việt Nam  chưa giao chỉ tiêu kế hoạch (tháng 3 BHXH Việt Nam mới tổ chức giao chỉ tiêu thu cho BHXH các địa phương) nhưng Đảng ủy, Ban giám đốc BHXH tỉnh Yên Bái đã xác định được chỉ tiêu thu mà trên sẽ giao, dựa trên kết quả thực hiện của năm 2011 cùng với số phát sinh thêm thì số thu sẽ không dưới mức 750 tỷ đồng. Với số thu ấy, BHXH tỉnh đã xây dựng kế hoạch, chủ động giao chỉ tiêu thu cho các đơn vị BHXH huyện, thị.

 Ông Lò Xuân Thịnh - Trưởng phòng Thu BHXH Yên Bái cho biết: "Việc giao chỉ tiêu ngay từ đầu năm có ý nghĩa hết sức quan trọng; BHXH các địa phương căn cứ vào đó để phân công nhiệm vụ, xây dựng các chương trình, giải pháp và quyết tâm thực hiện ngay từ những tháng đầu, quý đầu của năm".

Để công tác thu đi vào nề nếp, đảm bảo người cán bộ thu làm việc với tính chuyên nghiệp và đạt hiệu quả cao, BHXH tỉnh đã tổ chức các buổi tập huấn nâng cao trình độ nghiệp vụ và kỹ năng làm việc cho cán bộ chuyên trách thu; bên cạnh đó hàng tháng tổ chức giao ban cấp tỉnh để nắm chắc số đã thực hiện được, hiểu rõ những khó khăn trước mắt và lâu dài, từ đó có những chỉ đạo kịp thời để tháo gỡ.

Đối với những đơn vị khó khăn trong công tác thu, Ban giám đốc cùng các chuyên viên xuống làm việc trực tiếp để đánh giá tình hình và cùng nhau tháo gỡ khó khăn ngay từ nội tại; lãnh đạo BHXH tỉnh cũng có những buổi làm việc với cấp ủy, chính quyền địa phương để phối hợp chỉ đạo thực hiện; đặc biệt, lãnh đạo BHXH tỉnh và lãnh đạo chính quyền các huyện, thị còn có những buổi tiếp xúc trực tiếp với các doanh nghiệp sử dụng số lượng lao động lớn để thấu hiểu doanh nghiệp, cùng với họ bàn biện pháp thực hiện nghĩa vụ đóng góp ngân quỹ BHXH, BHYT cho người lao động. BHXH huyện Yên Bình là đơn vị có sự chuyển biến rõ nét từ giải pháp này.

Được biết đến cuối tháng 7 năm 2012, cơ quan BHXH Yên Bình mới hoàn thành 61% kế hoạch thu, danh sách số đơn vị nợ đọng BHXH, BHYT ngày càng dài thêm và số tiền nợ đọng lên đến cả chục tỷ đồng nhưng nhờ những buổi làm việc trực tiếp của lãnh đạo BHXH tỉnh và nhất là sự chung tay vào cuộc của cấp ủy, chính quyền cơ sở mà tình hình đã được cải thiện. Kết thúc năm 2012, BHXH Yên Bình là một trong 4 đơn vị hoàn thành sớm nhất và có số thu cao nhất trong số các địa phương.

Nhìn lại công tác thu BHXH, BHYT hai năm trở lại đây mới thấy giải pháp "Chia sẻ khó khăn cùng doanh nghiệp" mà ngành BHXH thực hiện mang lại ý nghĩa to lớn. Trong bối cảnh khó khăn chung, việc 100% doanh nghiệp thu nộp đầy đủ, kịp thời các khoản BHXH, BHYT là điều gần như không có; việc thanh toán đầy đủ số tiền nợ đọng có khi lên đến vài ba tỷ đồng cũng là chuyện không thể. Doanh nghiệp để nợ đọng có nghĩa là doanh nghiệp đang khó khăn trong sản xuất kinh doanh; đời sống và việc làm của công nhân ở doanh nghiệp đó cũng đang rất vất vả; các chế độ liên quan đến BHXH, BHYT cho họ cũng không thể giải quyết theo luật định và cuối cùng là cơ quan BHXH cũng còn những tồn tại lớn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của mình.

Trước tình thế ấy cơ quan BHXH đã vận dụng chính sách pháp luật để chia sẻ khó khăn cùng doanh nghiệp bằng cách thu khoản mới và truy thu từng phần nợ đọng cũ rồi tiến hành giải quyết chế độ cho người lao động, giúp họ không thiệt thòi, tránh gây bức xúc; giảm áp lực cho doanh nghiệp và cuối cùng là giảm bớt số tiền nợ đọng BHXH từ các chủ sử dụng lao động.

Luật BHXH, BHYT dần đi vào thực tiễn cuộc sống; sự quan tâm chỉ đạo chặt chẽ của cấp ủy, chính quyền các cấp và sự nỗ lực của tập thể, cán bộ nhân viên trong ngành đã được đền đáp xứng đáng, tính đến ngày 25/12/2012 toàn ngành khai thác mới được 3.920 lao động, đạt 101% kế hoạch, đưa tổng số người tham gia BHXH bắt buộc lên 48.000/47.962 người kế hoạch giao; BHXH tự nguyện 1.290/1150 người; bảo hiểm thất nghiệp 36.200/36.196 người; số tham gia BHYT là 660.909/640.588, tăng hơn 21 nghìn người so với năm 2011.

Tổng thu BHXH, BHYT và bảo hiểm thất nghiệp đạt 830,528/761,797 tỷ đồng, đạt 109% kế hoạch BHXH Việt Nam giao, trong đó thu BHXH bắt buộc được trên 365 tỷ đồng, BHXH tự nguyện 3,417 tỷ đồng, bảo hiểm thất nghiệp được hơn 43 tỷ đồng và BHYT được gần 417 tỷ đồng. Không chỉ làm tốt nhiệm vụ thu, công tác giải quyết chế độ cho người lao động, đặc biệt là nhiệm vụ chi cũng đã được thực hiện an toàn, thuận tiện và kịp thời với số dự ước cả năm là hơn 1.000 tỷ đồng. 

Kế hoạch năm 2012 vừa kết thúc thắng lợi, người cán bộ làm công tác BHXH lại bắt tay vào nhiệm vụ mới với việc cấp hàng chục vạn thẻ BHYT cho các đối tượng; chi trả hàng trăm tỷ đồng tiền lương và trợ cấp cho người hưởng chế độ để họ vui xuân, đón tết. Hạnh phúc của người làm công tác BHXH từ thành phố tỉnh lỵ đến các huyện vùng cao Trạm Tấu, Mù Cang Chải là được phục vụ người lao động, góp sức cùng cả hệ thống chính trị đảm bảo an sinh xã hội.

Lê Phiên