Toàn tỉnh Yên Bái hiện có trên 77.200 công nhân, viên chức - lao động (CNVC-LĐ), tăng gần 39.000 người so với năm 2008. Trong đó, doanh nghiệp Nhà nước do tỉnh quản lý có gần 2.000 người; số lao động trong doanh nghiệp ngoài nhà nước có xu hướng tăng nhanh với con số hiện tại gần 43.000 người; doanh nghiệp Trung ương đóng trên địa bàn có trên 6.000 người, còn lại ở khu vực hành chính sự nghiệp 34.000 người. Số lao động trẻ ngày càng tăng thay thế cho số lao động đã đủ điều kiện nghỉ chế độ theo quy định của Chính phủ.

Nhìn chung, đội ngũ CNVC-LĐ ở tỉnh Yên Bái đều có phẩm chất chính trị vững vàng, trình độ học vấn, tinh thần vươn lên trong lao động, tay nghề được quan tâm đào tạo để từng bước đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hoá của tỉnh. So với 5 năm trước, số CNVC-LĐ có chuyên môn nghiệp vụ trên đại học tăng 0,2%; đại học, cao đẳng tăng 15,2%; trung cấp tăng 4,8%, công nhân có tay nghề từ bậc 4 trở lên tăng 1,7%...

Tuy nhiên, lực lượng trực tiếp lao động sản xuất có tay nghề cao, lao động qua đào tạo còn thấp (tỷ lệ qua đào tạo mới đạt mức 36,9%). Lao động thủ công còn nhiều, năng suất lao động chưa cao, trình độ ngoại ngữ, tin học còn hạn chế. Một số CNVC-LĐ ở các cơ sở sản xuất chưa có tác phong công nghiệp; ý thức kỷ luật lao động và nhận thức chính trị về giai cấp công nhân còn hạn chế.

Vấn đề việc làm, tiền lương, thu nhập, nhà ở, do ảnh hưởng suy thoái kinh tế toàn cầu nên việc làm đối với người lao động trong các doanh nghiệp luôn được quan tâm hàng đầu. Tỉnh Yên Bái đã có những chủ trương, chính sách tạo việc làm mới cho người lao động thông qua thu hút đầu tư, mở rộng các khu công nghiệp. Việc sắp xếp, tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước và khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước có sự phát triển đa dạng đã giải quyết việc làm bình quân mỗi năm cho gần 16.000 lao động.

Tuy vậy, ảnh hưởng chung khá gay gắt của tình hình kinh tế thế giới và trong nước; việc thực hiện các biện pháp kiềm chế lạm phát của Chính phủ nên sản xuất phải thu hẹp hoặc sản xuất cầm chừng. Tiền lương được tăng theo lộ trình cải cách tiền lương của Chính phủ nhưng lạm phát khiến cho giá cả nhiều mặt hàng thiết yếu phục vụ cho sản xuất và đời sống tăng cao nên chưa đáp ứng được mức sống tối thiểu khi mức thu nhập bình quân hiện mới đạt 2.200.000 đồng/người/tháng.

Nhận định chung về phong trào CNVC-LĐ trong 5 năm tới sẽ diễn ra trong bối cảnh có nhiều thuận, khó khăn đan xen lẫn nhau do tình hình kinh tế, xã hội của tỉnh sẽ dần ổn định sau những ảnh hưởng suy thoái kinh tế thế giới. Tuyến đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai được hoàn thành sẽ thu hút đầu tư mạnh hơn vào Yên Bái. Một số ngành công nghiệp thế mạnh của tỉnh như khai khoáng, chế biến nông lâm sản sẽ tiếp tục phát triển tương xứng với tiềm năng…

Tuy nhiên, việc làm và đời sống của người lao động vẫn đang đặt ra nhiều vấn đề cần được quan tâm hơn nữa. Bởi vậy, khẩu hiệu hành động của Đại hội Công đoàn nhiệm kỳ 2013-2018 là “Vì đoàn viên và người lao động, tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức hoạt động công đoàn, góp phần xây dựng tỉnh Yên Bái phát triển”.

Trên tinh thần đó, nhiều chỉ tiêu phấn đấu rất thiết thực được đề ra nhằm bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động như: phấn đấu 100% đơn vị, doanh nghiệp có từ 20 lao động trở lên sản xuất ổn định, thành lập được tổ chức công đoàn; hàng năm có trên 80% công đoàn cơ sở đạt vững mạnh và vững mạnh xuất sắc và có trên 70% ủy ban kiểm tra công đoàn các cấp đạt xuất sắc; giới thiệu được từ 4.500 đoàn viên ưu tú trở lên cho Đảng bồi dưỡng kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam; phấn đấu 95% công đoàn cơ sở thiết lập được mối quan hệ hài hòa, ổn định, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho CNVC-LĐ…

Cùng đó, nhiều vấn đề trọng tâm khác cũng đang đặt ra và phải được giải quyết tốt, đó là tổ chức công đoàn phải phối hợp với thủ trưởng cơ quan, người sử dụng lao động thực hiện có hiệu quả Quy chế dân chủ ở cơ sở. Trong đó, công đoàn cơ sở trong các doanh nghiệp phải tham gia tích cực với chuyên môn trong sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp; giám sát thỏa ước lao động tập thể, ký kết và thực hiện hợp đồng lao động theo quy định; tham gia thực hiện chính sách tiền lương và các chế độ bảo hiểm… CNVC-LĐ phải thường xuyên được học tập, quán triệt nghị quyết của Đảng, Bộ luật Lao động (sửa đổi), Luật Công đoàn (sửa đổi).

Đồng thời, để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, các cấp công đoàn sẽ tiếp tục tập trung đi sâu vào tuyên truyền, triển khai tốt Nghị quyết 20/NQ-TW về “Xây dựng giai cấp công nhân thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước” bằng những việc làm cụ thể như: đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, vận động đoàn viên và người lao động học tập nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, xây dựng tính kỷ luật và tác phong công nghiệp trong lao động, chấp hành pháp luật… nhằm góp phần xây dựng giai cấp công nhân ngày càng lớn mạnh.

Hoàng Nhâm