Thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về giảm nghèo, năm qua, tỉnh đã có nhiều giải pháp, chính sách được triển khai tích cực như: đầu tư cơ sở hạ tầng cho các xã đặc biệt khó khăn theo chương trình, dự án, các chính sách hỗ trợ về y tế, cung cấp tín dụng ưu đãi, hỗ trợ sản xuất và phát triển ngành nghề, hướng dẫn người dân cách làm ăn... Đặc biệt, chương trình giảm nghèo nhanh và bền vững tại 2 huyện nghèo Trạm Tấu và Mù Cang Chải theo Nghị quyết 30a của Chính phủ.

Đến nay, trên địa bàn tỉnh cả 100% xã, phường, thị trấn đều tổ chức thực hiện chính sách tín dụng ưu đãi cho hộ nghèo từ nguồn vốn của ngân hàng chính sách xã hội (NHCSXH) để phát triển sản xuất. Năm 2012, tổng nguồn lực huy động cho Chương trình giảm nghèo của tỉnh đạt trên 2.556 tỷ đồng, trong đó vốn chủ yếu từ NHCSXH, ngân sách trung ương. Nguồn kinh phí này đã tạo điều kiện cho 9.883 hộ nghèo vay vốn đầu tư phát triển kinh tế gia đình với mức vay bình quân trên 17 triệu đồng/hộ, đào tạo nghề cho 8.940 người, hỗ trợ làm mới và sửa chữa hơn 1 nghìn căn nhà cho các hộ gia đình chính sách, hộ nghèo, cựu chiến binh với tổng kinh phí hỗ trợ gần 33 tỷ đồng.

Chính sách hỗ trợ về y tế được quan tâm chú trọng, cấp miễn phí gần 500 nghìn thẻ bảo hiểm y tế cho các đối tượng, đạt 100% kế hoạch; hỗ trợ tiền điện cho 60.481 hộ nghèo, tổng kinh phí 21,7 tỷ đồng. Công tác khuyến nông, khuyến lâm cho người nghèo cũng được tích cực triển khai bằng việc tổ chức các lớp tập huấn về kỹ thuật trồng trọt, chế biến nông sản, chăn nuôi, thú y... cho trên 1 nghìn lượt người nghèo tham gia.

Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức cho hộ nghèo, giúp các hộ mạnh dạn áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, mang lại giá trị kinh tế cao, tăng thu nhập, từng bước giảm nghèo bền vững. Đối với thực hiện mô hình giảm nghèo, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã phối hợp với các ngành liên quan xây dựng mô hình chăn nuôi lợn nái sinh sản cho 276 hộ nghèo ở 12 xã thuộc các huyện Yên Bình, Lục Yên, Văn Chấn và thị xã Nghĩa Lộ.

Thời gian qua, công tác giảm nghèo đã nhận được sự quan tâm của cấp uỷ, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở, các chương trình của Dự án Giảm nghèo được tổ chức thực hiện đã đến các đối tượng thụ hưởng, góp phần hoàn thành mục tiêu giảm nghèo của tỉnh. Năm 2012, toàn tỉnh có 4.650 hộ thoát nghèo, tỷ lệ hộ nghèo giảm 3,30% từ 32,53% xuống còn 29,23%. Thành quả của công tác giảm nghèo trên địa bàn tỉnh đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, thực hiện công bằng xã hội, bộ mặt nông thôn có nhiều thay đổi, đời sống của người dân từng bước được cải thiện. Tuy nhiên, việc thực hiện công tác giảm nghèo cũng chưa thực sự vững chắc, tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo và tình trạng tái nghèo còn cao.

Đối với vùng thấp, những hộ nghèo chủ yếu là sống dựa vào sản xuất nông nghiệp nhưng lại thiếu hoặc không có đất canh tác cũng là một trong những nguyên nhân làm gia tăng hộ nghèo. Sản xuất hàng hoá chưa đáp ứng, thiếu tư liệu sản xuất, tạo việc làm tại chỗ còn hạn chế, giá cả thị trường tăng cao, xuất đầu tư chưa đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

Ở vùng cao, vùng sâu, do trình độ dân trí không đồng đều nên việc tiếp nhận các chương trình, dự án hiệu quả chưa cao, sản phẩm nông nghiệp làm ra không có tính cạnh tranh, cán bộ cấp xã còn nhiều hạn chế trong điều hành, quản lý. Không chỉ vậy, lao động ở nông thôn không có việc làm ổn định, chất lượng nguồn nhân lực thấp, phát triển ngành nghề ở địa phương chưa tương xứng với tiềm năng...

Mặt khác, các giải pháp gắn kết việc thực hiện chính sách giảm nghèo với chính sách an sinh xã hội và phát triển nông thôn chưa thực sự đồng bộ; việc tổ chức phối hợp thực hiện giữa các ngành, địa phương chưa chặt chẽ và hiệu quả, đã ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả của công tác giảm nghèo và cũng là những băn khoăn của các ngành, các cấp chính quyền trong thực hiện giảm nghèo những năm tới.

Để triển khai đúng tiến độ của Đề án "Giảm nghèo bền vững tỉnh Yên Bái, giai đoạn 2012 - 2015", toàn tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh các chính sách ưu đãi, đổi mới và chú trọng công tác tuyên truyền về các chủ trương, chính sách của Nhà nước liên quan đến người nghèo; đặc biệt biểu dương và nhân rộng các tấm gương nỗ lực trong lao động, sản xuất, vượt khó, vươn lên thoát nghèo, xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại của các hộ nghèo... Có như vậy, công tác giảm nghèo của Yên Bái mới thực sự bền vững.

Trần Minh