Các cơ quan, đoàn thể và nhân dân cùng với các cơ quan Nhà nước đã tích cực tham gia các hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa", góp phần chăm sóc, ổn định đời sống của các gia đình có công với cách mạng trong tỉnh. Toàn tỉnh hiện quản lý 68.223 hồ sơ đối tượng chính sách ưu đãi người có công.

Trong đó, có 5.437 liệt sĩ, 4.314 thương binh, 1.303 bệnh binh, 1.557 người hưởng chế độ chất độc hóa học, 53.441 người hoạt động kháng chiến được tặng thưởng huân, huy chương, 13 Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, 90 người hoạt động kháng chiến bị bắt tù đày, 37 cán bộ lão thành cách mạng, 448 cán bộ tiền khởi nghĩa, 11 người có công với nước, 441 thanh niên xung phong; 21 người hưởng theo Quyết định số 53/2010/QĐ-TTg, 97 người hưởng theo Quyết định số 142/2008/QĐ-TTg, 2 người hưởng theo Quyết định số 62/2011/QĐ-TTg, 929 đối tượng đang hưởng trợ cấp ưu đãi học sinh, sinh viên.

Toàn tỉnh đã có 82 Bà mẹ Việt Nam anh hùng được Nhà nước phong tặng và truy tặng. Công tác quản lý và thực hiện chính sách ưu đãi của Đảng, Nhà nước đối với người có công với cách mạng đã được các địa phương trong tỉnh thực hiện đảm bảo đúng chế độ, chính sách quy định. Năm 2012 điều chỉnh mức trợ cấp mới tăng 20% đã tổ chức quản lý, chi trả an toàn trên 140 tỷ đồng cho đối tượng người có công, không để xảy ra thất thoát, tiêu cực trong quá trình thực hiện chính sách.

Phong trào toàn dân chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ và gia đình có công với cách mạng đã phát triển sâu rộng và thu được nhiều kết quả rất đáng khích lệ. Hơn 5 năm qua, toàn tỉnh đã vận động xây dựng quỹ "Đền ơn đáp nghĩa" được trên 10 tỷ đồng. Năm 2012, toàn tỉnh đã làm mới 493 nhà ở cho đối tượng chính sách với kinh phí trên 15 tỷ đồng. Năm 2013 với mục tiêu làm mới và sửa chữa trên 200 nhà, phấn đấu hoàn thành 400 nhà vào năm 2014 theo Đề án của Hội đồng nhân dân tỉnh.

Trong công tác thăm hỏi, tặng quà, các địa phương thường xuyên làm tốt công tác động viên, thăm hỏi, tặng quà các gia đình chính sách trong các dịp lễ, tết, ngày thương binh - liệt sĩ. Bình quân hàng năm, toàn tỉnh chi 700 triệu đồng tiền quà tặng cho các gia đình chính sách. Trong công tác chăm sóc sức khỏe cho người có công, 100% đối tượng chính sách là người có công với cách mạng được cấp thẻ bảo hiểm y tế khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe ở các cơ sở y tế thuận lợi nhất.

Ngoài ra, các đối tượng chính sách có tiêu chuẩn điều dưỡng đều được tổ chức điều dưỡng, kết hợp thăm quan các danh lam thắng cảnh của đất nước hoặc về thăm quê Bác. Các đối tượng chính sách không có điều kiện đi điều dưỡng tập trung đều được cấp kinh phí điều dưỡng tại gia đình chu đáo, thuận lợi.

Công tác quản lý, chăm sóc các nghĩa trang liệt sỹ, xây dựng nhà bia ghi tên liệt sỹ ở các địa phương đã đi vào nề nếp, ổn định, thường xuyên phục vụ tốt việc thăm viếng của các cơ quan, đoàn thể và nhân dân. Toàn tỉnh đang quản lý 14 nghĩa trang liệt sĩ với 1.637 mộ liệt sĩ; 37 xã, phường đã xây dựng được nhà bia ghi tên các liệt sỹ. Tỉnh còn quản lý, chăm sóc 3 nghĩa trang liệt sỹ người Trung Quốc với tổng số 293 mộ. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh thường xuyên đón tiếp các đoàn đại biểu cựu chiến binh và thân nhân các liệt sĩ Trung Quốc sang thăm viếng mộ liệt sỹ đảm bảo chu đáo, tận tình, phục vụ tốt công tác đối ngoại của Đảng và Nhà nước.

Trong phong trào xây dựng các xã, phường làm tốt công tác thương binh, liệt sĩ, các địa phương đã có nhiều nỗ lực phấn đấu, thi đua thực hiện theo 6 chỉ tiêu của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, từng bước nâng cao đời sống của các gia đình chính sách. Toàn tỉnh đã có 165/180 xã, phường làm tốt công tác thương binh, liệt sĩ và người có công, nâng cao mức sống của các gia đình chính sách. Đạt được những kết quả như trên, ngoài sự quan tâm của Đảng, chính quyền, địa phương các cấp và sự phối hợp của các ngành, đoàn thể với phong trào "Đền ơn đáp nghĩa" phát triển sâu rộng còn có sự phấn đấu vươn lên của chính các gia đình, bản thân đối tượng chính sách.

Nhiều tấm gương điển hình tiêu biểu trong thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và gia đình có công với cách mạng đã phấn đấu vượt lên thương tật, bệnh tật và những khó khăn, vất vả của đời thường xây dựng kinh tế gia đình ổn định và phát triển, tích cực tham gia công tác xã hội, thực sự là những tấm gương sáng cho các gia đình chính sách và nhân dân noi theo.

Phát huy những kết quả đã đạt được trong công tác thương binh, liệt sĩ, người có công và phong trào "Đền ơn đáp nghĩa" những năm qua, thực hiện Chỉ thị số 07/CT-TW ngày 14/12/2006 của Ban Bí thư về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác thương binh, liệt sĩ, người có công và phong trào "Đền ơn đáp nghĩa", Thông tri số 06/TT-TU ngày 8/9/2006 của Tỉnh ủy Yên Bái về việc hưởng ứng nâng 5 cao điểm toàn dân tham gia phong trào "Đền ơn đáp nghĩa", trong thời gian tới, công tác thương binh, liệt sĩ và người có công cần tập trung làm tốt những nội dung sau:

Một là: Tiếp tục tuyên truyền chế độ, chính sách mới: Pháp lệnh ưu đãi người có công sửa đổi số 04/2013/UBTVQH13 ngày 16/7/2012 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Nghị định số 31/2013/NĐ-CP ngày 9/4/2013 của Chính phủ; Thông tư số 05/2013/TT-BLĐTBXH ngày 15/5/2013 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; Pháp lệnh số 05/2012/UBTVQH ngày 20/10/2012 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Quy định danh hiệu vinh dự Nhà nước Bà mẹ Việt Nam Anh hùng; Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg ngày 26/4/2013 về hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở.

Hai là: Nêu gương những thương binh, bệnh binh điển hình, các gia đình liệt sĩ vượt khó làm giàu chính đáng và gương những gia đình chính sách, những cá nhân, tập thể, các địa phương thực hiện tốt chính sách thương binh, liệt sĩ; chú trọng những nhân tố mới và khuyến khích những gương điển hình có truyền thống phấn đấu liên tục nhiều năm. Thông qua công tác tuyên truyền làm cho mọi người dân hiểu rõ các chính sách của Đảng, Nhà nước đối với thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, những người có công với cách mạng để cùng thực hiện và giám sát, kiểm tra việc thực hiện các chính sách đó ở các cấp, các ngành, địa phương đối với các đối tượng hưởng chính sách của Đảng và Nhà nước.

Ba là: Thực hiện tốt các chế độ, chính sách ưu đãi đối với thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng theo Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng; quản lý và thực hiện việc chi trả trợ cấp đảm bảo đúng chính sách quy định hiện hành, không để xảy ra các hiện tượng tiêu cực, làm thất thoát kinh phí thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng; thường xuyên tiến hành kiểm tra, thanh tra thực hiện chính sách để kịp thời ngăn chặn và uốn nắn những sai sót có thể xảy ra.

Bốn là: Các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục thực hiện việc rà soát hồ sơ thực hiện ưu đãi người có công với cách mạng, trong đó tập trung vào những hồ sơ người có công đã được lập và giải quyết chế độ trong thời gian từ năm 2001 đến năm 2005 (kể cả hồ sơ người bị nhiễm chất độc hóa học). Những trường hợp đủ điều kiện thì tiếp tục thực hiện chế độ ưu đãi; trường hợp không đủ điều kiện hoặc chưa đúng thủ tục hồ sơ theo quy định thì lập danh sách báo cáo để Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tổng hợp báo cáo tỉnh cho chủ trương giải quyết.

Năm là: Tiếp tục khẳng định vị trí của các xã, phường trong việc thực hiện chính sách thương binh, liệt sĩ và người có công với cách mạng; đẩy mạnh phong trào chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ ở địa phương, qua đó thực hiện việc xét công nhận các xã, phường làm tốt công tác thương binh, liệt sĩ. Hàng năm phấn đấu 100% xã, phường trong tỉnh đều được công nhận là những xã, phường làm tốt công tác thương binh, liệt sĩ và người có công.

Sáu là: Tiếp tục phát động và đẩy mạnh việc thực hiện 5 chương trình chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ. Đó là:
- Chương trình xây dựng quỹ "Đền ơn đáp nghĩa".
- Chương trình xây dựng nhà tình nghĩa, tu sửa nhà ở cho các gia đình chính sách.
- Chương trình tặng sổ tiết kiệm tình nghĩa, tặng vườn cây tình nghĩa.
- Chương trình chăm sóc, đỡ đầu bố, mẹ liệt sĩ cô đơn, con liệt sĩ mồ côi, phụng dưỡng các Bà mẹ Việt Nam Anh hùng.
- Chương trình ổn định đời sống thương, bệnh binh nặng và các gia đình chính sách.

Bảy là: Thực hiện tốt công tác báo tin mộ liệt sĩ; khảo sát tìm kiếm, quy tập mộ liệt sĩ, tu bổ, nâng cấp các nghĩa trang liệt sĩ, xây dựng nhà bia ghi tên các liệt sĩ, đảm bảo để các công trình được chăm sóc chu đáo, thường xuyên phục vụ tốt việc thăm viếng của các đoàn thể và nhân dân, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với các gia đình có công với cách mạng.

Tám là: Phải thường xuyên tuyên truyền nâng cao truyền thống yêu nước và đạo nghĩa "Uống nước nhớ nguồn" trong các tầng lớp nhân dân, nhất là trong thế hệ trẻ, làm cho mọi người nhận thức sâu sắc và trân trọng tri ân công lao to lớn của các anh hùng - liệt sĩ và những người có công với nước, biến nhận thức và tình cảm tốt đẹp đó thành hành động cách mạng thiết thực trong việc thực hiện chính sách ưu đãi người có công và trong việc xây dựng, bảo vệ quê hương, đất nước.

Phát huy truyền thống cách mạng vẻ vang, Yên Bái phấn đấu làm tốt hơn nữa công tác thương binh, liệt sĩ, người có công và phong trào "Đền ơn đáp nghĩa" trong sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, góp phần giữ vững, ổn định tình hình chính trị xã hội và phát triển kinh tế, xây dựng quê hương Yên Bái ngày càng giàu mạnh và phát triển.

Hoàng Đức Vượng - (Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Yên Bái)