Sáng tạo

Xã cửa ngõ của huyện - Tân Thịnh có nhiều thuận lợi, tiềm năng phát triển kinh tế nông - lâm nghiệp, thương mại - dịch vụ. Đây chính là điều kiện để Tân Thịnh bứt phá, đặc biệt trong thực hiện các tiêu chí 10 (thu nhập) và tiêu chí 11 (hộ nghèo) - hai tiêu chí được Văn Chấn xác định rất khó thực hiện trong xây dựng nông thôn mới.

Ông Trần Văn Dĩnh - Chủ tịch UBND xã Tân Thịnh cho biết: “Quan trọng nhất là việc lựa chọn công việc cần ưu tiên làm trước, thống nhất trong tập thể, đưa ra bàn bạc công khai, dân chủ trong cộng đồng để nhận được sự ủng hộ của người dân”.

Tân Thịnh đã tập trung mọi nguồn lực, chuyển dịch nhanh cơ cấu kinh tế về giống, mùa vụ; tích cực áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, đưa các giống cây trồng chất lượng cao và cơ giới hóa vào sản xuất, đầu tư mua máy nông cụ, nâng cao hiệu quả hoạt động của hình thức tổ chức sản xuất; vận động nhân dân đầu tư thâm canh phát triển diện tích chè, rừng kinh tế, cây ăn quả, các mô hình chăn nuôi cho thu nhập cao.

Đến nay, thu nhập bình quân đầu người đạt 13 triệu đồng/năm, tăng 2 triệu đồng so với năm 2011; số hộ nghèo còn 24,5%, giảm 7,3% so với hai năm trước. Xã đã hoàn thành 5/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới, tổng kinh phí đầu tư trong hai năm đạt trên 290 triệu đồng.

Nằm trong vựa lúa Mường Lò, kinh tế của xã Phù Nham chủ yếu dựa vào cây lúa, rau màu và phát triển chăn nuôi. Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc xây dựng nông thôn mới, nhân dân địa phương đã nỗ lực vượt khó, trực tiếp ủng hộ tiền mặt, công lao động xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển giao thông - một tiêu chí quan trọng quyết định sự phát triển kinh tế. Trong tổng kinh phí đầu tư trên 10 tỷ đồng, có 480 triệu đồng, 80.000m2 đất do nhân dân đóng góp, ủng hộ để mở rộng, bê tông hóa, nâng cấp các tuyến đường.

“Mong muốn đi lại thuận tiện hơn, gia đình tôi đã tự nguyện hiến 110m2 đất, 45m2 tường xây, hơn 500.000 đồng để mở rộng đường nội thôn” - ông Lưu Quang Thế, người dân thôn Cầu Thia chia sẻ.

Phù Nham đã đạt 6/19 tiêu chí, là một trong ba địa phương của Văn Chấn đạt nhiều tiêu chí nhất. Xã có 10/18 thôn xây dựng nhà văn hóa sinh hoạt cộng đồng, 2/3 trường đạt chuẩn quốc gia, 17/18 thôn bản có Internet, 71% số hộ được sử dụng nước hợp vệ sinh; thu nhập bình quân đạt 11 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo còn 28,8%; an ninh - quốc phòng được giữ vững; Đảng bộ, chính quyền xã đạt danh hiệu trong sạch vững mạnh...

Ông Hoàng Tuấn Vân - Phó chủ tịch UBND xã Phù Nham khẳng định: “Nhiệm vụ trọng tâm của xã hiện nay là tập trung xóa nghèo bền vững; xây dựng các công trình cơ sở hạ tầng, xây dựng cánh đồng mẫu lớn; tập trung phát triển các mô hình kinh tế cho thu nhập cao, nâng cao hiệu quả hoạt động của hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân”.

Đến nay, 100% số xã hoàn thành đề án quy hoạch xây dựng nông thôn mới, công khai đến người dân; 6 xã điểm của tỉnh và huyện đều đạt 5 tiêu chí trở lên, các xã còn lại đạt từ 2 tiêu chí trở lên. Trong 2 năm, tổng kinh phí đầu tư trên 150 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp hơn 29 tỷ đồng, 3.570 công lao động, hiến trên 45ha đất.

Khó khăn

Sau hai năm nỗ lực thực hiện, xã Thạch Lương hoàn thành 4/19 tiêu chí. Hiện nay nan giải nhất là tiêu chí 6 về cơ sở vật chất văn hóa. Tiêu chí này yêu cầu có 50% số thôn, bản trở lên được công nhận danh hiệu văn hóa liên tục từ 5 năm trở lên. Để đạt tiêu chí này, các thôn bản phải có nhà văn hóa, đạt danh hiệu làng văn hóa, tỷ lệ hộ nghèo thấp. Trong khi Thạch Lương mới có 3/11 thôn bản đạt danh hiệu làng văn hóa, 2 thôn có nhà văn hóa; thu nhập bình quân 6,5 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo chiếm 60%; vệ sinh môi trường, thu gom xử lý rác thải chưa đảm bảo... Ông Lường Văn Xuân - Chủ tịch UBND xã cho biết: “Thạch Lương cần số vốn rất lớn trong khi nguồn ngân sách xã hạn chế, đời sống người dân còn thấp nên huy động đóng góp thực sự khó”.

Không chỉ có Thạch Lương, các xã vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn ở Văn Chấn cũng đang đứng trước những khó khăn nhất định và khó có thể tìm ra “lời giải” để khắc phục trong thời gian ngắn. Theo ông Nguyễn Văn Toản - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện thì “Vẫn còn nhiều tiêu chí khó thực hiện như: thu nhập, chợ nông thôn, cơ cấu lao động, hộ nghèo, chuẩn y tế quốc gia… Đặc biệt là chất lượng công tác quy hoạch chưa đáp ứng yêu cầu, tiến độ chậm, nguồn vốn đầu tư của Nhà nước hạn hẹp, huy động nguồn vốn từ các doanh nghiệp và tổ chức kinh tế khó khăn, một bộ phận cán bộ cũng như người dân còn trông chờ, ỷ lại”.

Thời gian tới, Văn Chấn sẽ tiếp tục nâng cao nhận thức của cán bộ, nhân dân thông qua tăng cường, đổi mới hình thức tuyên truyền về xây dựng nông thôn mới; tập trung lồng ghép một số nguồn lực đầu tư trong xây dựng cơ bản như giao thông nông thôn; vệ sinh môi trường; hỗ trợ sản xuất nông, lâm nghiệp; chú trọng các tiêu chí giảm nghèo, cơ sở vật chất văn hóa, môi trường... Văn Chấn rất cần có sự quan tâm đầu tư tập huấn cho cán bộ từ huyện đến cơ sở; có chính sách thu hút, đào tạo nghề cho lao động; đầu tư kinh phí xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn; thực hiện đồng bộ các chương trình, dự án...

Trước mắt, cấp ủy, chính quyền các địa phương ưu tiên thực hiện các tiêu chí ít phải sử dụng kinh phí, huy động nội lực trong nhân dân, lồng ghép các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội với chương trình xây dựng nông thôn mới, phấn đấu đến năm 2015 có 6 xã cơ bản hoàn thành 19 tiêu chí.   

 Ngọc Lan