Gần chục năm trước, số người thực sự chơi ảnh nghệ thuật ở Yên Bái chỉ đếm trên đầu ngón tay. Ngược lại, nhiếp ảnh nghệ thuật ở nhiều tỉnh miền núi, trung du phía Bắc như: Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Thái Nguyên, Lạng Sơn… đã có những bước tiến khá mạnh, nhất là trong hoạt động sáng tác. Trong khi đó, Yên Bái lại được các nghệ sỹ nhiếp ảnh mọi miền Tổ quốc coi là “mảnh đất màu mỡ” cho ảnh nghệ thuật bởi cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, nhiều dân tộc cùng chung sống tạo nên bản sắc văn hóa vừa đa dạng vừa độc đáo. Không ít nhiếp ảnh gia từ nhiều miền của Tổ quốc khi đến Yên Bái đã ghi lại được những khoảnh khắc, hình ảnh tuyệt mĩ và giành giải cao ở nhiều cuộc thi ảnh quốc gia, quốc tế.

Nhận rõ tiềm năng này cũng như những yêu cầu đòi hỏi phát triển nhiếp ảnh nghệ thuật, lãnh đạo tỉnh cũng như Liên hiệp Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh đã quyết tâm xây dựng các giải pháp để đưa nhiếp ảnh nghệ thuật  từng bước sánh ngang với nhiều tỉnh trong khu vực 15 tỉnh miền núi phía Bắc, đồng thời coi đây là một kênh quan trọng quảng bá hình ảnh của Yên Bái ra toàn quốc và quốc tế. Từ đó, Liên hiệp Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh quyết định tách nhiếp ảnh ra khỏi mĩ thuật và trở thành một chi hội riêng.

Việc thành lập Chi hội Nhiếp ảnh nghệ thuật thực sự là dấu ấn quan trọng cho nhiếp ảnh nghệ thuật ở Yên Bái bởi trước hết đã tập hợp được các hạt nhân có kinh nghiệm về nhiếp ảnh. Công tác quản lý của Chi hội đã đi sâu vào việc phát hiện, bồi dưỡng, xây dựng lực lượng và mời các chuyên gia về ảnh nghệ thuật nâng cao chuyên môn cho hội viên; tổ chức các trại sáng tác trong tỉnh và nhiều nơi trong nước. Đặc biệt, trong hoàn cảnh còn nhiều khó khăn về tài chính nhưng Liên hiệp Hội Văn học Nghệ thuật năm nào cũng mở các chuyến đi sáng tác trong và ngoài tỉnh nhân dịp lễ hội hoặc khi khí hậu thuận lợi, cảnh quan đẹp để các nghệ sỹ vừa sáng tác vừa giao lưu chuyên môn với đồng nghiệp tỉnh bạn. Liên hiệp Hội còn chú ý phối hợp với nhiều ban, ngành của tỉnh tạo các sân chơi cho hội viên như cuộc thi sáng tác ảnh về đề tài “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; thi ảnh báo chí - nghệ thuật trên Báo Yên Bái; thi sáng tác ảnh “Yên Bái rừng xanh yêu thương”; cuộc thi sáng tác ảnh “Tự hào thành phố anh hùng”, “Tự hào truyền thống quê hương Nghĩa Lộ”, “Xây dựng nông thôn mới”… Những hoạt động này đã kích thích mạnh mẽ tinh thần đam mê sáng tạo của các tay máy nhiếp ảnh gia. Đến nay, Chi hội Nhiếp ảnh nghệ thuật Yên Bái đã có 15 hội viên ở nhiều độ tuổi khác nhau và hàng chục tay máy đam mê nhiếp ảnh nghệ thuật đang ra sức phấn đấu để trở thành hội viên Chi hội.

Hội viên chi hội nhiếp ảnh nghệ thuật thực tế sáng tác.

Lực lượng được tập hợp, bồi dưỡng chuyên môn được coi trọng và cọ sát, phương tiện thiết bị tác nghiệp được đầu tư cùng với sự hỗ trợ của khoa học công nghệ… đã giúp cho hoạt động sáng tác ảnh nghệ thuật của Yên Bái có những bước tiến ngoạn mục. Kể từ khi thành lập Chi hội Nhiếp ảnh nghệ thuật vào năm 2010 đến nay có thêm có 2 hội viên được kết nạp vào Hội Nghệ sỹ nhiếp ảnh Việt Nam và 4 hội viên khác cơ bản đủ tiêu chuẩn kết nạp vào Hội, đó là một kỳ tích không phải địa phương nào ở khu vực miền núi, trung du các tỉnh phía Bắc cũng có thể đạt được.

Mỗi cuộc thi ở địa phương đều thu hút hàng trăm bức ảnh của nhiều tác giả tham gia và được đánh giá có chất lượng nội dung, nghệ thuật tốt. Các cuộc thi ảnh của Trung ương, khu vực, các nghệ sỹ nhiếp ảnh Yên Bái cũng tham gia rất tích cực. Điển hình như cuộc thi ảnh đẹp du lịch 8 tỉnh phía Bắc mở rộng, Yên Bái có trên 1 trăm ảnh tham gia, có 30 tác phẩm được chọn treo, 5 tác giả đoạt giải, gồm: 1 giải nhì, 1 giải ba, 3 giải khuyến khích.

Cuộc thi ảnh đẹp du lịch Việt Nam lần thứ 6 với chủ đề “Việt Nam - vẻ đẹp bất tận”, Yên Bái cũng tham gia nhiều ảnh và nghệ sỹ Tuấn Nghĩa đoạt 1 huy chương đồng; nghệ sỹ Thanh Miền, Thái Hoàng có ảnh triển lãm. Cuộc thi ảnh “Di sản Việt Nam năm 2012” nghệ sỹ Vũ Chiến đoạt giải ba và khuyến khích.

Cuộc thi nhiếp ảnh nghệ thuật toàn quốc chủ đề “Sắc màu các dân tộc Việt Nam” với gần 10 nghìn ảnh tham dự và có 250 tác phẩm được triển lãm thì Yên Bái có 4 ảnh. Đặc biệt, cuộc thi ảnh nghệ thuật quốc tế lần thứ 7 tổ chức tại Việt Nam có 51 quốc gia gửi đến 15.360 ảnh tham dự và có 600 ảnh triển lãm thì Yên Bái có 6 ảnh của các tác giả Tuấn Nghĩa, Thanh Miền, Thái Hoàng, Vũ Chiến được treo tại triển lãm này. Ngoài ra, nghệ sỹ Vũ Chiến còn được chọn bộ ảnh xuất sắc nhất cuộc thi ảnh “Di sản Việt Nam” năm 2012. Nghệ sỹ Thanh Miền giành giải C ảnh Giải báo chí quốc gia năm 2014.

Riêng với các cuộc thi nhiếp ảnh nghệ thuật khu vực các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc, Yên Bái luôn là sự ngưỡng mộ của giới nhiếp ảnh nghệ thuật trong khu vực bởi số hội viên không đông, số lượng tác phẩm tham gia không nhiều nhưng số ảnh triển lãm và giải thưởng luôn ở tốp đầu. Cụ thể, Liên hoan ảnh nghệ thuật các tỉnh khu vực trung du, miền núi phía Bắc năm 2010 tại Điện Biên, Yên Bái có 84 ảnh tham gia thì 13 tác phẩm được chon triển lãm và giành 1 Huy chương đồng, 1 giải khuyến khích.

Năm 2011 tổ chức tại Sơn La, Yên Bái có 70 tác phẩm tham dự và có 16 tác phẩm được triển lãm, trong đó 1 tác phẩm giành Huy chương đồng, 1 giải khuyến khích. Năm 2013 tổ chức tại Phú Thọ với 90 tác phẩm tham dự thì có tới 23 tác phẩm được triển lãm và giành 2 huy chương bạc cùng một giải đồng đội. Năm 2014 tại Lạng Sơn có 136 tác phẩm tham dự, 21 tác phẩm được triển lãm thì Yên Bái vẫn ở tốp đầu với 2 huy chương bạc, 1 giải khuyến khích và giải đồng đội. Điểm nổi bật trong mỗi cuộc thi là các giải thưởng, các tác phẩm triển lãm hầu hết là những bức ảnh khắc họa cảnh quan thiên nhiên, sắc màu văn hóa các dân tộc trên quê hương Yên Bái.

Hoạt động công bố tác phẩm trong 4 năm qua cũng rất thuận lợi cho các nghệ sỹ nhiếp ảnh. Do đó, triển lãm ảnh nghệ thuật với chủ đề “Đất và người Yên Bái” đã thu hút được trên 60 tác phẩm trưng bày tại Trung tâm hội nghị tỉnh.  Nghệ sỹ Thanh Miền đã mở được triển lãm riêng với chủ đề “ấn tượng Yên Bái”. Nhiều tác phẩm ảnh nghệ thuật được đăng tải trên Báo Yên Bái, Báo Yên Bái vùng cao, Báo Yên Bái điện tử, Tạp chí Văn nghệ Yên Bái, Văn nghệ Yên Bái vùng cao, Văn nghệ Yên Bái điện tử…

Với sự quan tâm chỉ đạo của tỉnh, sự nỗ lực của Liên hiệp Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh cũng như cá nhân mỗi nghệ sỹ nhiếp ảnh đã tạo nên tiền đề, bước tiến ngoạn mục cho nhiếp ảnh nghệ thuật ở Yên Bái. Tiền đề này sẽ thúc đẩy sự nghiệp nhiếp ảnh nghệ thuật ở Yên Bái tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong tương lai.

Hoàng Nhâm