Thời gian gần đây đã có một vài công ty du lịch lữ hành ở Hà Nội nhận ra tiềm năng du lịch của mảnh đất này nên đã phối hợp với một số hộ dân để khai thác du lịch. Gia đình chị Hoàng Thị Phượng ở xã Nghĩa An (thị xã Nghĩa Lộ) đã hợp tác với một công ty du lịch ở Hà Nội từ vài năm nay và từ đầu năm 2013 đến giờ đã đón trên 6 trăm lượt khách đến ăn nghỉ tại nhà sàn của chị. Chị Hoàng Thị Nguyệt ở thôn Bản Khinh, xã Thanh Lương (Văn Chấn) cũng hợp các với một công ty du lịch khác cùng ở Hà Nội từ tháng 8 năm 2012, tính từ đầu năm đến nay cũng đã đón khoảng 40 khách.

Theo chị Hoàng Thị Phượng, khách của chị có cả trong nước và ngoài nước. Du khách chỉ đòi hỏi công trình vệ sinh và môi trường xung quanh nhà phải sạch sẽ. Còn lại, nhu cầu ăn, ngủ khá đơn giản, họ thích ăn những món ăn chế biến truyền thống của người dân tộc, thích tìm hiểu văn hóa truyền thống của dân địa phương, đi thăm cảnh quan trong các làng bản của đồng bào dân tộc ở Mường Lò.

Khác với chị Phượng, gia đình chị Hoàng Thị Nguyệt lại chỉ đón khách nước ngoài. Gia đình chị cùng với một gia đình khác ở Mù Cang Chải được Công ty TNHH Dịch vụ du lịch RUESDASIE, có địa chỉ tại 18A, Ngô Tất Tố, Văn Miếu (Hà Nội) chọn làm 2 điểm đón khách duy nhất ở Yên Bái. Khách nước ngoài ở nhà chị Nguyệt thường thích ăn những món ăn thuần Việt như thịt nướng, nem rán, thịt bò xào, rau luộc, xào… Chị Phượng, chị Nguyệt đều cho biết, điều thú vị nhất là hầu hết du khách đều thích trải nghiệm nên họ say sưa xem chủ nhà chế biến thức ăn, thích ăn cùng với cả gia đình để vừa ăn vừa trò chuyện. Du khách thích thú thăm quan Mường Lò là vì cảnh quan đẹp, cuộc sống thanh bình, đa sắc màu văn hóa.

Gia đình chị Hoàng Thị Nguyệt đang chuẩn bị chăn đệm phục vụ khách du lịch.

Tuy nhiên, qua thực tế, cả hai chị đều cho biết trở ngại lớn nhất là khi du khách đi thăm quan vẫn chưa thể hoạch định cho khách nên đi theo tuyến nào để khách đi được nhiều nơi, cảm thụ được nhiều điều khách mong muốn. Phương tiện đi thăm quan như như xe đạp, xe ngựa khi khách có nhu cầu thì vẫn chưa đáp ứng được. Việc biểu diễn các sinh hoạt văn hóa, văn nghệ dân gian Mường Lò phục vụ du khách vào buổi tối là một ý tưởng rất hay nhưng cũng khó thực hiện…

Thiết nghĩ, với người dân làm du lịch hầu hết là tự phát nên họ còn lúng túng về cách làm, vì thế nếu được sự tư vấn, hợp tác về nhân lực, phương tiện và các giải pháp từ cơ quan chuyên môn khác thì chắc chắn những băn khoăn trên không phải là vấn đề lớn. Thuận lợi nhất của Mường Lò là nằm trên trục đường chính lên Lai Châu, vòng về Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình, Hà Nội và lên Sa Pa (Lào Cai) xuôi về Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, hoặc là từ Lào Cai vòng sang khu vực các tỉnh Đông Bắc.

Đồng thời, Mường Lò hiện có hệ thống đường giao thông nông thôn hầu hết đã được kiên cố hóa. Ở đây có rất nhiều làng bản đẹp, có làng nghề truyền thống và nhiều người dân biết nghề truyền thống nên có thể mở được nhiều tuyến ngắn để du khách đi trên một tuyến trong nửa ngày vừa được ngắm cảnh, được xem làng nghề, được thưởng thức trái cây, uống nước thuốc và các món đặc sản, xem biểu diễn văn nghệ dân tộc, tắm suối sạch, suối khoáng thì thật là thú vị.

Bên cạnh đó, cơ quan chuyên môn nên giúp người làm du lịch tăng cường quảng bá hoạt động của họ và quảng bá chung cho cả hoạt động du lịch ở Mường Lò; giúp người làm du lịch khắc phục những hạn chế về vệ sinh nhà ở, cảnh quan, cách đón tiếp và quảng bá du lịch… Làm được những việc cơ bản ban đầu này, những hộ dân làm du lịch này sẽ trở thành hạt nhân quảng bá thông qua du khách để nhiều đơn vị làm du lịch khác trong cả nước sẽ biết đến tiềm năng du lịch Mường Lò, mở ra cơ hội hợp tác, đem lại lợi ích cho nhiều phía.

Hoàng Nhâm