Ông Đỗ Minh Huấn - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Yên Bái cho biết: Ban Thường trực Ủy ban MTTQ thành phố hiện đã tiếp nhận báo cáo tổng hợp ý kiến góp ý của các tổ chức, cá nhân đối với dự thảo LĐĐ (sửa đổi). Trên cơ sở các báo cáo và ý kiến gửi đến, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ thành phố tiến hành tổng hợp các ý kiến một cách trung thực, đầy đủ và khách quan.
Theo kết quả tổng hợp, để góp ý cho dự thảo LĐĐ (sửa đổi), cơ quan, tổ chức trực thuộc đã tổ chức 200 cuộc hội nghị, hội thảo, các buổi sinh hoạt chuyên đề và đã nhận được 228 lượt ý kiến góp ý của tổ chức, cá nhân góp ý kiến với dự thảo LĐĐ (sửa đổi). Việc tổ chức lấy ý kiến của nhân dân đối với dự thảo LĐĐ (sửa đổi) đã thu hút được đông đảo sự quan tâm của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân.
Qua tổng hợp ý kiến góp ý của các cơ quan, tổ chức, cá nhân, những ý kiến góp ý tập trung vào các nội dung: Tại điều 68 (chương V. Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất) quy định về việc lấy ý kiến về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; đề nghị bổ sung thêm về "thời gian lấy ý kiến tham gia, nội dung, hình thức tham gia ý kiến đối với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng, an ninh” cho đầy đủ hơn.
Tại nội dung thứ 2, thứ 3 của Điều 68 lấy ý kiến về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, cần bổ sung thêm cụm từ "thông báo đến 100% đại diện các hộ dân trong vùng quy hoạch đến dự và tham gia ý kiến trong thực hiện dự án”.
Điều 73 quy định về việc công bố công khai đối với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia, cấp tỉnh, cấp huyện, đề nghị bổ sung thêm nội dung "Cần quy định thêm việc công bố công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của cấp huyện mà liên quan đến cấp xã phải được thông tin, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, tại các cuộc họp, hội nghị của cộng đồng dân cư của đồng bào dân tộc vùng sâu, vùng xa” vào Điểm c Khoản 2 Điều 73.
Quy định về việc thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng: "Thu hồi đất để thực hiện các công trình công cộng của nhà nước vì lợi ích quốc gia công cộng...” (Chương VI. Thu hồi đất, trưng dụng đất), đề nghị điều chỉnh là: "khi bồi thường để thực hiện dự án thực hiện theo khung giá đất của cơ quan có thẩm quyền, nhưng phải hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, chủ đầu tư và người có đất thu hồi”.
Thu hồi đất để phát triển kinh tế, kinh doanh xây dựng khu thương mại, đấu giá quyền sử dụng đất... đề nghị điều chỉnh là "Đối với việc thu hồi đất để phát triển kinh tế, kinh doanh xây dựng khu thương mại, đấu giá quyền sử dụng đất... chủ đầu tư tự thỏa thuận với người có đất thu hồi tại dự án đó”.
Điều 85 dự thảo LĐĐ quy định cụ thể về việc lấy ý kiến người dân về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đề nghị sửa đổi tại điểm a khoản 3 Điều 85 "Việc tổ chức lấy ý kiến phải được lập thành biên bản có xác nhận của đại diện ủy ban nhân dân cấp xã, đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố và đại diện những người có đất thu hồi”...
Bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân (Chương VII. Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất), đề nghị xem xét, bổ sung nội dung: Trường hợp Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp mà diện tích đất nông nghiệp thu hồi có diện tích từ 1.000 m2 trở lên thì được giao 01 lô đất ở theo giá đất cụ thể tại thời điểm giao đất. Bồi thường khi nhà nước thu hồi đất ở: Việc hộ gia đình, cá nhân có đất ở khi Nhà nước thu hồi đất thuộc một trong các trường hợp sau thì được bồi thường bằng đất ở: thu hồi hết đất ở hoặc phần diện tích đất ở còn lại sau thu hồi không đủ điều kiện để ở thì được bồi thường bằng 01 lô đất ở.
Trường hợp có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng 01 thửa đất ở (đồng sở hữu) thu hồi thì ngoài diện tích đất ở được bồi thường bằng 01 lô đất ở thì hộ gia đình, cá nhân còn được giao đất ở cho từng cặp vợ chồng còn lại theo giá đất cụ thể tại thời điểm giao đất. Trường hợp Nhà nước thu hồi đất ở mà diện tích đất ở thu hồi lớn hơn 02 lần hạn mức giao đất ở theo quy định của địa phương thì hộ gia đình, cá nhân ngoài 01 lô đất ở được giao tái định cư thì được giao thêm 01 lô đất ở theo giá đất cụ thể tại thời điểm giao đất.
Điều 104 phần Hỗ trợ. Khi thu hồi đất cần bổ sung thêm "chính sách hỗ trợ đối với các hộ gia đình yếu thế, hộ nghèo, đối tượng hết tuổi lao động khi bị thu hồi đất, tạo điều kiện tốt nhất cho các đối tượng này đảm bảo cuộc sống”.
Thu hồi đất là vấn đề liên quan đến nhiều tổ chức, lực lượng và quyền lợi, sinh kế của nhiều người dân. Đây cũng là một trong những lĩnh vực nhạy cảm có nhiều khiếu kiện; do vậy, có ý kiến "Nên có quy định cho những trường hợp cụ thể để giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa nhà nước, chủ đầu tư và người sử dụng đất; đồng thời, giúp các địa phương có sự chủ động hơn trong việc thu hồi đất phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, trên cơ sở đặc điểm tình hình cụ thể của mỗi địa phương”.
Khi nhà nước thu hồi đất để thực hiện các công trình, dự án, thu hồi phải xem xét quyền lợi chính đáng cho những người bị thu hồi đất, những hộ có đất liền kề về đường đi và các điều kiện khác cho nhân dân.
Khi Nhà nước thu hồi đất của dân, nếu không thu hồi hết đất của các hộ gia đình thì diện tích đất còn lại đề nghị cho nhân dân chuyển mục đích sử dụng để đảm bảo ổn định cuộc sống. Đề nghị tăng mức hỗ trợ đào tạo nghề, chuyển đổi nghề nghiệp, tìm kiếm việc làm cho hộ gia đình, cá nhân khi nhà nước thu hồi đất lên mức 5 lần thay cho mức hỗ trợ 2,5 lần như hiện nay…
Ông Đỗ Minh Huấn - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Yên Bái cho biết thêm: "Việc góp ý dự thảo LĐĐ (sửa đổi) là vấn đề cấp thiết trong giai đoạn hiện nay, là cơ sở thực tiễn quan trọng để tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo LĐĐ trước khi trình Quốc hội cho ý kiến lần thứ 2 vào tháng 5/2023. Mục đích của việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân rộng rãi lần này nhằm phát huy quyền dân chủ, huy động trí tuệ của người dân trong việc tham gia đóng góp ý kiến tiếp tục hoàn thiện dự thảo LĐĐ (sửa đổi) phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, thể hiện ý chí, nguyện vọng của người dân; bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất, tính khả thi. Vì vậy, MTTQ thành phố đã đề nghị mặt trận cơ sở, các tổ chức thành viên, cơ quan liên quan thực hiện nghiêm túc việc lấy ý kiến nhân dân và việc lấy ý kiến phải khách quan, có chiều sâu nhằm đóng góp các ý kiến chất lượng cao nhất.
Quang Thiều