Những năm qua, việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo tinh thần Chỉ thị số 05 (viết tắt là Chỉ thị 05) và trước đó là Chỉ thị số 06 và Chỉ thị số 03 của Bộ Chính trị đã được tỉnh Yên Bái triển khai đồng bộ, với nhiều giải pháp tích cực và đã có hàng nghìn tập thể, cá nhân được biểu dương, khen thưởng.

Tuy nhiên, trên thực tế, mỗi dịp sơ, tổng kết, không ít cấp ủy, địa phương lúng túng, khó khăn trong việc lựa chọn tập thể, cá nhân để khen thưởng. Tổng kết 5 năm thực hiện Chỉ thị số 03, báo cáo của tỉnh đánh giá “Các mô hình điểm chỉ đạo xây dựng chưa rõ, việc nhân rộng mô hình làm tốt, làm hay chưa nhiều”.

Nguyên nhân, là do việc xác định các tiêu chí khen thưởng chưa cụ thể, đồng bộ; công tác lựa chọn, phát hiện nhân tố mới chưa kịp thời; các điển hình lựa chọn khen thưởng đôi khi theo phong trào, thiếu tính bền vững, chưa quan tâm xây dựng trở thành mô hình điển hình để nhân rộng trong toàn tỉnh. Vì vậy, sức lan tỏa chưa rộng, hiệu quả còn hạn chế.

Xây dựng các mô hình, điển hình cụ thể

Với quan điểm không thể “gặt lúa trời”, phải dày công gieo trồng mới có mùa gặt hái, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy - cơ quan giúp việc cấp ủy trong thực hiện Chỉ thị 05 đã trăn trở bàn giải pháp thực hiện, tham mưu giúp Ban Thường vụ Tỉnh ủy kế hoạch xây dựng các mô hình, điển hình tiến tiến học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, với các mô hình và tiêu chí cụ thể.

Qua đó, Kế hoạch 43-KH/TU, ngày 12/4/2017 của Tỉnh ủy đã xác định rõ 4 tiêu chí chung cần đạt được đối với tập thể, 5 tiêu chí chung đối với cá nhân; trong đó, nhấn mạnh đưa việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh vào chương trình hành động thực hiện nghị quyết đại hội Đảng các cấp vào nội dung sinh hoạt thường xuyên của chi bộ, cơ quan, đoàn thể, vào kế hoạch triển khai nhiệm vụ công tác hàng năm; đề cao tính gương mẫu, đi đầu trong việc học tập và làm theo Bác. Kế hoạch đã xác định 10 mô hình tập thể, với các tiêu chí cụ thể, phù hợp với từng mô hình, lĩnh vực.

Xác định mốc thực hiện, giai đoạn 1 từ năm 2017 - 2018, hoàn thành việc xây dựng kế hoạch, đăng ký với tỉnh và phát động, triển khai thực hiện ở từng mô hình; tiến hành sơ kết, đánh giá kết quả bước đầu; tỉnh tổ chức hội nghị tuyên dương, khen thưởng đợt 1 vào dịp kỷ niệm 60 năm Ngày Bác Hồ thăm Yên Bái (25/9/1958 - 25/9/2018); giai đoạn 2 từ năm 2018 - 2020, tiếp tục củng cố, nâng cao chất lượng các mô hình, rút kinh nghiệm, nhân rộng các mô hình, bổ sung các nhân tố mới, tuyên dương, khen thưởng vào dịp kỷ niệm 130 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/2020).

Thực hiện kế hoạch của tỉnh, các huyện, thị, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy đã nhanh chóng phổ biến, quán triệt, triển khai xây dựng kế hoạch, hướng dẫn lựa chọn, đăng ký xây dựng mô hình, điển hình từ cấp cơ sở.

Công ty cổ phần Lâm nông sản thực phẩm Yên Bái - đơn vị điển hình trong thực hiện Chỉ thị số 05 với mô hình phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật. (Ảnh: S.N)

Qua lựa chọn các mô hình, điển hình từ cơ sở, hiện nay, đã có 197 tập thể, 96 cá nhân được lựa chọn đăng ký với tỉnh, với 10 mô hình tập thể, trên các lĩnh vực như: mô hình tổ chức cơ sở đảng và chi bộ tiêu biểu; mô hình điển hình tiên tiến trong phong trào xây dựng nông thôn mới; phát triển kinh tế, xoá đói giảm; trong sản xuất, kinh doanh; trong thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo; lĩnh vực y tế; trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng - an ninh; mô hình tổ chức hội, đoàn thể điển hình tiên tiến; mô hình cơ quan, đơn vị điển hình tiên tiến.

Nhiều đơn vị đã vận dụng sáng tạo, lựa chọn xây dựng thêm các mô hình như: mô hình thi đua thực hiện tốt trách nhiệm xã hội ở Đảng bộ Khối Doanh nghiệp tỉnh; mô hình dòng họ khuyến học; mô hình không sinh con thứ ba trở lên, không tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; mô hình thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội ở các thôn, bản vùng cao huyện Mù Cang Chải…

Khó khăn đặt ra

Việc lựa chọn đăng ký xây dựng các mô hình đã bám sát tiêu chí kế hoạch đề ra. Hiện nay, các đơn vị, địa phương toàn tỉnh đang chỉ đạo, hướng dẫn từng mô hình xây dựng kế hoạch thực hiện cụ thể. Các cơ quan báo chí tăng cường tuyên truyền sâu rộng về kết quả đăng ký và tình hình thực hiện các mô hình; kịp thời phát hiện, tuyên truyền về giải pháp, cách làm sáng tạo hiệu quả của các địa phương, đơn vị.

Tuy nhiên, việc xây dựng các mô hình, điển hình tiên tiến còn có những khó khăn đang đặt ra như: một số cấp ủy chưa thực sự quan tâm chỉ đạo sâu sát việc xây dựng kế hoạch và phân công trách nhiệm tổ chức thực hiện cụ thể ở từng mô hình; chưa chú trọng tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn ở cấp cơ sở; một số mô hình lựa chọn theo phong trào, thiếu tính vững chắc; công tác tuyên truyền chưa thực sự bám nắm việc tổ chức triển khai thực hiện ở địa phương cơ sở.

Qua kiểm tra, nắm cơ sở tại huyện Trạm Tấu và Trấn Yên, một số đồng chí bí thư cấp ủy bộc lộ băn khoăn rằng, để đạt được các tiêu chí chung và tiêu chí cụ thể ở từng mô hình, nếu như không có các giải pháp cụ thể và không thực sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt thì sẽ khó thành công.
  
Quyết tâm thực hiện

Để các mô hình, điển hình tiên tiến thực chất, có hiệu quả, tránh biểu hiện hình thức, “đánh trống bỏ dùi”, cần phải có sự quan tâm chỉ đạo trực tiếp, toàn diện của các cấp ủy đảng, chính quyền, sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa các ngành, hội, đoàn thể trong công tác xây dựng, nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến.

Đồng chí Nguyễn Xuân Trường - Phó Bí thư Huyện ủy Trạm Tấu cho biết: “Bên cạnh việc xây dựng kế hoạch chung trong toàn Đảng bộ, Ban Thường vụ Huyện ủy đã ban hành quyết định thành lập Ban Chỉ đạo, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên và các đơn vị liên quan để giúp đỡ 18 tập thể, 14 cá nhân thực hiện mô hình, điển hình tiên tiến. Trạm Tấu duy trì, nâng cao tính hiệu quả của tổ công tác định kỳ xuống các chi bộ thôn, bản dự, chỉ đạo, nắm bắt tình hình và trực tiếp triển khai các nội dung Chỉ thị 05; dự sinh hoạt chuyên đề theo quy định”.

Nhiều đơn vị có cách làm sáng tạo như: Thành ủy Yên Bái đã tổ chức hội nghị trao đổi với các tập thể, cá nhân đăng ký xây dựng mô hình, điển hình tiên tiến; lắng nghe những đề xuất, kiến nghị từ cơ sở, để bàn cách thức triển khai, thực hiện. Huyện ủy Mù Cang Chải ban hành nghị quyết phân công các đồng chí cấp ủy chỉ đạo, hướng dẫn cơ sở triển khai thực hiện mô hình đã đăng ký.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy “Một tấm gương sống còn giá trị hơn trăm bài diễn văn tuyên truyền”. Thiết nghĩ, 197 tập thể, 96 cá nhân được lựa chọn xây dựng, tiếp tục nhân rộng những mô hình, điển hình tiên tiến sẽ có sức lan tỏa rất lớn, là minh chứng sống động nhất cho việc học tập và làm theo Bác.

Điều quan trọng nhất là, học tập và làm theo Bác phải trở thành việc làm tự nguyện, tự thân của mỗi một cá nhân, tổ chức; phù hợp với đặc điểm tình hình, đáp ứng được nguyện vọng chính đáng và lợi ích thiết thực của nhân dân, làm cho nhân dân tự giác thực hiện thì mới đi vào chiều sâu và thực sự phát huy tác dụng.

Quá trình chỉ đạo phải thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn, đánh giá, rút kinh nghiệm, động viên, khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân xuất sắc trong công tác xây dựng, nhân rộng các điển hình tiên tiến học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, cần phải quan tâm củng cố, kiện toàn hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, là yếu tố then chốt cho việc xây dựng, nhân lên những mô hình, điển hình tiên tiến.

Nguyễn Thúy Mai (Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Yên Bái)