Trong khi đó, hàng năm các loại bệnh như lở mồm long móng (LMLM), tai xanh và hiện nay là bệnh dịch tả lợn châu Phi (BDTLCP) đang bùng phát mạnh, rất khó kiểm soát và nguy cơ mất an toàn chăn nuôi rất cao càng đòi hỏi phải siết chặt quản lý khâu giết mổ.
Toàn tỉnh có 723 cơ sở giết mổ thì 610 cơ sở giết mổ lợn ở các địa phương. Trong đó, nhiều nhất là huyện Văn Chấn 150 cơ sở, huyện Văn Yên 105, huyện Trấn Yên 102, huyện Lục Yên 91, huyện Yên Bình 84 cơ sở…
Qua kiểm tra của cơ quan chức năng, hầu hết các cơ sở ở các huyện trên đều không bảo đảm các điều kiện kiểm soát giết mổ. Hiện, thành phố Yên Bái có 34 cơ sở giết mổ lợn, trong đó, có 7 cơ sở có kiểm soát và một ngày có hàng chục tấn lợn được đưa vào các lò mổ rồi chở đi khắp các chợ; thậm chí, các tiểu thương còn chở đi bán rong trên các con phố mà không hề có lực lượng nào kiểm tra, kiểm soát.
Cuối tháng 6, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức đi kiểm tra một số cơ sở giết mổ ở thị xã Nghĩa Lộ và các tiểu thương bán thịt lợn tại chợ Mường Lò. Trong 22 cơ sở giết mổ lợn được kiểm tra, chỉ có 3 cơ sở đủ điều kiện kiểm soát thú y. Tất cả các phản thịt bày bán ở chợ Mường Lò đều không đóng dấu kiểm dịch.
Như vậy, người dân khi mua thịt chỉ dựa vào cảm quan của mình mà không có gì bảo đảm đó là thịt sạch bệnh. Đồng thời, cũng không ai dám chắc các lò mổ do hám lợi sẽ mua lợn ở những vùng bị dịch về giết mổ và tiêu thụ hay không? Đây có thể là một trong những nguyên nhân khiến BDTLCP lây lan diện rộng.
Hiện nay, BDTLCP đang bùng phát mạnh, diễn biến phức tạp và khó kiểm soát. UBND tỉnh đã yêu cầu siết chặt việc truy xuất nguồn gốc, tình trạng sức khỏe của lợn trước khi đưa vào giết mổ, buôn bán. Bên cạnh các biện pháp kiểm dịch, kiểm soát vận chuyển, khử trùng tiêu độc thì các ngành chức năng đã vào cuộc một cách quyết liệt, đồng bộ.
Tuy nhiên, do lực lượng thiếu nên kiểm soát giết mổ còn gặp nhiều khó khăn. Cuối năm 2018, tỉnh xóa toàn bộ hệ thống thú y viên cơ sở ở 180 xã phường, việc kiểm soát dịch bệnh tại các chuồng trại của người dân và kiểm soát tại các lò mổ đang bị bỏ trống. Vì thế, cuối năm 2018 đầu năm 2019 dịch bệnh LMLM bùng phát mạnh ở nhiều địa phương khiến nhiều hộ chăn nuôi thiệt hại nặng nề. Khi dịch bệnh LMLM vừa chấm dứt thì BDTLCP lại đang hoành hành khắp 9 huyện, thị, thành phố mà chưa biết bao giờ chấm dứt.
Thực tế cũng cho thấy, việc xây dựng các cơ sở giết mổ tập trung và thu gom các hộ giết mổ nhỏ lẻ đang hết sức khó khăn. Nhưng để ngành chăn nuôi có thể phát triển bền vững, an toàn dịch bệnh, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm thì bắt buộc phải xây dựng các cơ sở giết mổ tập trung để kiểm soát nguồn gốc, tình trạng lợn trước khi giết mổ, nhất là khi BDTLCP đang bùng phát và diễn biến phức tạp.
Hồng Duyên
