Năm 2018, qua kiểm tra cho thấy, công trình hồ Dộc Quý tại xã Cảm Ân, huyện Yên Bình bị sạt lở mái thượng và hạ lưu đập, tràn xả lũ bị hư hỏng, mất an toàn cho công trình trong mùa mưa lũ. Tháng 3/2019, công trình được đầu tư nâng cấp, sửa chữa với trị giá 8 tỷ đồng do Công ty cổ phần Quốc tế Nhân Lực Xanh thi công.
Sau một thời gian triển khai, gần 100 mét chiều dài mái thượng và hạ lưu đập, cống lấy nước và tràn đã được nâng cấp, sửa chữa, góp phần đảm bảo an toàn cho hồ, giảm thiểu nguy cơ vỡ đập, nâng cao năng lực tưới, khai thác hiệu quả các công trình thủy lợi hiện có phục vụ sản xuất của nhân dân trong xã. Đây là một trong 16 công trình hồ, đập trên địa bàn tỉnh được nâng cấp, sửa chữa trước mùa mưa lũ năm nay.
Hiện, toàn tỉnh có 133 hồ chứa nước được giao cho 3 Công ty TNHH: Đại Lợi, Nghĩa Văn, Tân Phú quản lý, khác thác và bảo vệ. Trong đó, có 11 đập và hồ chứa lớn, 28 đập và hồ chứa vừa, 94 đập và hồ chứa nhỏ. Các hồ chứa thực hiện nhiệm vụ tích nước và điều tiết nước phục vụ sản xuất. Tuy nhiên, do một số công trình đưa vào sử dụng đã lâu nên gặp một số yếu tố bất lợi như: hiện tượng thẩm thấu qua thân đập, sạt lở mái thượng lưu, hạ lưu đập, các van điều tiết bị rò rỉ… Làm ảnh hưởng đến độ an toàn của đập, hồ chứa.
Theo dự báo, năm 2020, tình hình thời tiết có những diễn biến phức tạp theo chiều hướng cực đoan. Để chủ động ứng phó với mưa lũ và đảm bảo an toàn các công trình thủy lợi và các hồ chứa nước, Chi cục Thủy lợi đã chủ động phối hợp với các đơn vị quản lý các công trình thủy lợi chỉ đạo kiểm tra, rà soát hiện trạng các công trình; trong đó, đặc biệt lưu ý rà roát, kiểm tra các hồ chứa nước lớn và các hồ có nguy cơ mất an toàn. Đồng thời, lập phương án đảm bảo an toàn, chuẩn bị đầy đủ phương tiện để khắc phục, sửa chữa trước mùa mưa bão năm nay.
Qua kiểm tra cho thấy, toàn tỉnh có 44 hồ chứa ở mức an toàn cao; 83 hồ ở mức trung bình, 6 hồ ở mức kém; 23 đập bị thấm nước và 4 tràn xả lũ bị nứt ở mức độ nhẹ.
Bà Đoàn Kim Oanh - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi cho biết: ngay sau khi đi kiểm tra thực tế tại các hồ, đập bị hư hỏng, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ đạo các đơn vị quản lý và vận hành các công trình thủy lợi, hồ chứa tiến hành duy tu, sửa chữa nhỏ các hạng mục hư hỏng, đảm bảo an toàn hồ đập trong mùa mưa lũ. Trong năm 2020, thực hiện tiểu dự án sửa chữa, nâng cấp và nâng cao an toàn đập, tỉnh sẽ tiến hành sửa chữa 16 hồ; trong đó, có 6 hồ đã được triển khai thi công.
UBND tỉnh đã yêu cầu các đơn vị tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công, đặc biệt đối với các hạng mục thuộc phần thượng lưu, đảm bảo tưới nước phục vụ sản xuất nông nghiệp theo mùa vụ. Hết năm 2020, triển khai hoàn thành trên 70% các hạng mục; đến hết tháng 6/2021 hoàn thành 100% các hạng mục của dự án, bàn giao đưa vào sử dụng.
Thời gian tới, Chi cục Thủy lợi tiếp tục phối hợp với chính quyền các địa phương tăng cường tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức người dân trong việc chủ động triển khai kịp thời các biện pháp phòng, chống thiên tai, chủ động phòng, tránh và ứng phó; đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản; phối hợp thực hiện tốt phương án phòng chống lụt bão, đảm bảo an toàn đập trong mùa mưa lũ; yêu cầu các đơn vị quản lý khai thác công trình thủy lợi củng cố nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ quản lý và khai thác hồ chứa, thường xuyên kiểm tra phát hiện sớm những nguy cơ mất an toàn công trình và có biện pháp xử lý kịp thời; khẩn trương rà soát điều chỉnh xây dựng phương án phòng chống thiên tai từng hồ chứa và chuẩn bị đầy đủ lực lượng, vật tư, phương tiện để bảo đảm chủ động ứng phó trong mọi tình huống thiên tai có thể xảy ra…
Hà Anh