Khi bắt đầu thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (XDNTM), xã Dế Xu Phình, huyện Mù Cang Chải gặp rất nhiều khó khăn: toàn bộ đất đai của xã nằm trên địa hình núi cao và núi trung bình, độ dốc lớn, lại bị chia cắt mạnh, đây là yếu tố hạn chế rất lớn cho việc giao thương, vận chuyển hàng hóa và tổ chức sản xuất; các nguồn lực, nguồn vốn đầu tư chủ yếu chiếm trên 90% của Nhà nước và từ bên ngoài; trình độ dân trí thấp, tỷ lệ hộ nghèo chiếm trên 87% năm 2010… Song với quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong xã, sau 10 thực hiện chương trình XDNTM, Dế Xu Phình đã hoàn thành 10/19 tiêu chí NTM.

Đồng chí Giàng A Sầu - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Dế Xu Phình trao đổi: "Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về XDNTM, Đảng bộ, chính quyền địa phương xác định: XDNTM là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện cũng như của xã, để tổ chức thực hiện chương trình đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng, sự tham gia vào cuộc của cả hệ thống chính trị ngay từ những ngày đầu thực hiện chương trình, đồng thời xã đã xây dựng Nghị quyết chuyên đề về XDNTM để lãnh đạo, chỉ đạo; tiến hành đánh giá, rà soát thực trạng các tiêu chí; xây dựng Đồ án quy hoạch và Đề án phù hợp với đặc điểm từng vùng, từng bản; có các bước đi cụ thể, vững chắc theo từng tiêu chí đối với từng năm, từng giai đoạn, với phương châm phát huy vai trò người dân là chủ thể, Nhà nước hỗ trợ, cấp ủy Đảng, chính quyền đóng vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành... Trong triển khai thực hiện, Đảng bộ, chính quyền xã đã chú trọng và thực hiện triệt để nguyên tắc "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân thụ hưởng…". 

Sau khi được chi bộ, mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể của xã, thôn, tuyên truyền, vận động thực hiện Phong trào thi đua "Yên Bái chung sức XDNTM” giai đoạn 2010 - 2020, nhân dân ở các bản trong xã đã tích cực hưởng ứng, đóng góp công sức, tiền của, hiến đất để XDNTM. 

Trong giai đoạn 2011- 2015, xã đã vận động nhân dân hiến đất, đóng góp tiền của, ngày công bê tông hóa được 2 km đường giao thông nông thôn từ ngã ba đường vào trung tâm xã đến bản Háng Cuốn Rùa, với kinh phí trên 550 triệu đồng và hơn 1.000 công lao động. 

Giai đoạn 2016 - 2019, Ban Quản lý XDNTM xã đã xây dựng kế hoạch huy động nguồn lực kinh phí XDNTM hàng năm với mức huy động đóng góp mỗi cán bộ, công chức viên chức đóng góp 2 ngày lương cơ bản, mỗi nhân khẩu trên địa bàn đóng góp 200.000 đồng/khẩu/năm. Tổng kinh phí đã thực hiện gần 1,5 tỷ  đồng. Trong đó riêng nhân dân đóng góp hơn 1,2 tỷ  đồng, chiếm 67,99%. 

Từ nguồn vốn trên xã đã triển khai đầu tư xây dựng đường điện, đường giao thông, nhà văn hóa ở các bản… khang trang, sạch đẹp, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân. 

Cùng với đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, Đảng ủy xã phát động Phong trào "Thắp sáng đường quê”, đến nay đã có 14 đoạn đường ở các bản trong xã tự quản, trồng hoa và được thắp sáng; đường lên bản cơ bản đã được bê tông hóa. 

UBND xã đã chọn 2 bản làm điểm trong việc thực hiện chương trình NTM của xã; thành lập các tổ hợp tác nông nghiệp để cung ứng vật tư, bao tiêu sản phẩm như: quả sơn tra, thảo quả... cho nhân dân. Khối đoàn thể xây dựng các mô hình điển hình trong phát triển kinh tế như các mô hình chăn nuôi gà đen, nuôi trâu, bò, dê... 

Điển hình như hộ ông Chang Sông Lử ở bản Dế Xu Phình A, xã Dế Xu Phình đã hiến 280 m2 đất để xây dựng trường mầm non của xã, hiến 400 m2 đất nương, ruộng, góp hàng trăm công lao động, trên 10 triệu đồng để làm đường giao thông nông thôn. Ngoài ra, mỗi năm gia đình ông Lử đã hỗ trợ 2 con lợn nái sinh sản cho 2 hộ trong xã; hỗ trợ giống gà cho 5 hộ để phát triển kinh tế xóa đói giảm nghèo...

Nhờ triển khai thực hiện hiệu quả chương trình XDNTM, đến nay Dế Xu Phình đã hoàn thành 10/19 tiêu chí NTM, diện mạo nông thôn của xã ngày càng đổi mới, khang trang, sáng, xanh, sạch, đẹp hơn, đời sống của nhân dân được nâng lên. Thu nhập bình quân đầu người của xã hiện nay đạt 25 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 33%.