Theo Nghị định 91-NĐ/CP của Chính phủ, từ ngày 1/7 xe vận tải hành khách, hàng hóa không gắn “hộp đen” hoặc có lắp đặt thiết bị nhưng không hoạt động sẽ bị xử phạt từ 2 - 3 triệu đồng, kèm theo hình phạt bổ sung là tước giấy phép kinh doanh vận tải. Trên cơ sở đó, các ngành chức năng đã tăng cường tuyên truyền, nhắc nhở và kiểm tra các chủ xe, doanh nghiệp về lắp đặt TBGSHT theo đúng qui chuẩn.

Theo Thanh tra Sở Giao thông Vận tải, vừa qua, đoàn công tác của Sở đã tiến hành kiểm tra TBGSHT trên xe của 10 đơn vị, trong đó có 1 đơn vị vận tải hàng hóa bằng container, 1 hợp tác xã vận tải hành khách và 8 đơn vị vận tải khách. Qua kiểm tra mới chỉ có 264/272 phương tiện lắp TBGSHT.

Kiểm tra xác suất 14/264 TBGSHT lắp trên các xe cho thấy: các thiết bị này có đầy đủ các yêu cầu theo qui định tại Thông tư số 08/2011/TT-BGTVT ban hành qui chuẩn quốc gia về TBGSHT của xe ô tô. Mặc dù vậy, kiểm tra trích xuất dữ liệu tại hiện trường qua máy in mới chỉ có 8 thiết bị của 8 xe in được thông tin. Đặc biệt, qua trích xuất dữ liệu từ 11/8 - 10/9 trên website của nhà cung cấp TBGSHT của 24/164 phương tiện thuộc 5 đơn vị kinh doanh vận tải hành khách cho thấy, 22/24 thiết bị trích xuất được đầy đủ thông tin theo qui định (chiếm 92%), 3/5 đơn vị có xe vi phạm, trong đó vi phạm về tốc độ chiếm 50%, có xe vi phạm cao nhất lên tới 74 km/h.

Từ thực tế trên cho thấy, vẫn còn nhiều xe, đơn vị vận tải chưa thực hiện nghiêm túc quy định lắp đặt TBGSHT, hoặc có lắp đặt cũng chỉ mang tính chất “chống đối”. Do vậy, việc quản lý, kiểm soát hoạt động vận tải vẫn chưa thực hiện triệt để, công tác đảm bảo ATGT cũng gặp nhiều khó khăn...

Để nâng cao hiệu quả sử dụng của “hộp đen”, vừa qua, Bộ Giao thông Vận tải đã ban hành Thông tư số 23/TT-BGTVT quy định về cung cấp, quản lý và sử dụng dữ liệu từ TBGSHT của xe ô tô. Theo đó, từ ngày 15/10, các đơn vị kinh doanh vận tải, các đơn vị sản xuất, nhập khẩu TBGSHT của xe ô tô và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan cung cấp, quản lý và sử dụng dữ liệu từ TBGSHT của xe ô tô trong phạm vi cả nước sẽ phải thực hiện cung cấp, quản lý và sử dụng dữ liệu từ TBGSHT của xe theo quy định của thông tư này.

Cụ thể, dữ liệu từ TBGSHT của xe ô tô có thể được khai thác theo hình thức trực tiếp hoặc gián tiếp. Dữ liệu khai thác sẽ được phục vụ công tác quản lý vận tải của đơn vị kinh doanh vận tải, cơ quan quản lý Nhà nước về giao thông vận tải và công tác điều tra tai nạn giao thông của các cơ quan có thẩm quyền.

Lắp đặt TBGSHT đóng một vai trò rất quan trọng trong đảm bảo ATGT, nhất là khi tình hình tai nạn giao thông đang diễn biến phức tạp. Do vậy, ngoài đẩy mạnh tuyên truyền cũng như xử lý theo qui định các trường hợp không lắp hoặc có lắp TBGSHT nhưng không đạt chuẩn, các đơn vị kinh doanh vận tải phải thành lập bộ phận theo dõi ATGT để quản lý, nhắc nhở lái xe khi vượt quá tốc độ, các đơn vị chức năng tăng cường kiểm tra, kiểm soát để phát hiện và xử lý kịp thời với các phương tiện vi phạm, thực hiện không cấp mới, đổi khi phù hiệu hết hạn đối với các xe không lắp “hộp đen” hoặc có lắp nhưng không đạt chuẩn để răn đe các lái xe, chủ xe...

Hùng Cường