Ưu điểm của XĐĐ, XMĐ là có trọng lượng nhẹ, đa dạng về mẫu mã, chủng loại, vận tốc tối đa không quá 25 km/giờ, sử dụng tiện lợi và dễ điều khiển... Do vậy, 2 phương tiện này được các gia đình mua cho con đi học. Thế nhưng, nhiều phụ huynh khi giao xe cho con thường không giám sát, nhắc nhở việc chấp hành nghiêm các quy định về ATGT. Tình trạng học sinh điều khiển XĐĐ, XMĐ không đội mũ bảo hiểm, lạng lách, phóng nhanh, vượt ẩu không quan sát, dàn hàng ngang trên đường… diễn ra khá phổ biến.
Đây cũng là nguyên nhân khiến cho nguy cơ TNGT liên quan đến 2 phương tiện này diễn biến khá phức tạp, nhất là trong dịp hè khi học sinh được nghỉ hè, thiếu sự quản lý của nhà trường và gia đình. Theo
Thiếu tá Nguyễn Thành Công - Đội trưởng Đội Cảnh sát giao thông trật tự, Công an huyện Văn Chấn, hầu hết XĐĐ, XMĐ được cải tiến động cơ, vận tốc có thể lên đến 50km/giờ trong khi gần như các xe khi lưu thông trên đường đều đã bị gỡ bỏ gương chiếu hậu, đèn xi nhan; khi chạy không có tiếng động nên khi vượt, các xe khác đang lưu thông cùng chiều khó phát hiện, dễ xảy ra va chạm.
Đặc biệt, nguy cơ TNGT ở xe 2 bánh chạy điện còn tăng lên do người điều khiển phương tiện này chủ yếu là học sinh, nhận thức, ý thức về pháp luật ATGT, nhất là các quy tắc tham gia giao thông an toàn còn hạn chế. Bên cạnh đó, theo quy định, hiện nay chưa có quy định người điều khiển XĐĐ, XMĐ phải thi sát hạch, có giấy phép lái xe nên việc hiểu biết về Luật Giao thông đường bộ và kinh nghiệm tham gia giao thông còn kém.
Thực tế, thời gian qua, trên địa bàn tỉnh xảy ra nhiều vụ va chạm, TNGT liên quan đến xe 2 bánh chạy điện. Theo đánh giá của Ban ATGT tỉnh, nguyên nhân dẫn đến các vụ TNGT một phần do các em học sinh chưa tuân thủ đúng Luật Giao thông đường bộ khi tham gia giao thông; nhiều người điều khiển XĐĐ, XMĐ vẫn chủ quan do coi loại phương tiện này không khác gì xe đạp thông thường và đi với tốc độ cao từ 40 - 50km/giờ.
Trong khi đó, một số học sinh đi quá nhanh, thiếu quan sát dẫn đến không kịp xử lý các tình huống phức tạp xảy ra. Do vậy, để hạn chế nguy cơ TNGT từ xe 2 bánh chạy điện, ngành giáo dục và các trường học đã tích cực phối hợp với các lực lượng chức năng triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật về ATGT, nhất là việc đội mũ bảo hiểm khi đi xe XĐĐ, XMĐ.
Cùng với đó, các lực lượng chức năng đã tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm đối với những đối tượng không chấp hành Luật Giao thông đường bộ; bố trí các tổ tuần tra, kiểm soát trên các tuyến phố, cổng trường học, nơi tập trung nhiều học sinh, sinh viên để phát hiện và xử lý các trường hợp vi phạm.
Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực trên, nguy cơ va chạm, TNGT từ xe 2 bánh chạy điện vẫn rất lớn. Do vậy, để hạn chế tình trạng mất ATGT từ việc sử dụng XĐĐ, XMĐ các cơ quan chức năng cần tăng cường tuần tra, kiểm soát và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm; đồng thời, đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức và ý thức của người điều khiển xe 2 bánh chạy điện khi tham gia giao thông, nhất là với các em học sinh để giảm thiểu nguyên nhân gây TNGT.
Ngoài ra, về lâu dài, các bộ, ngành liên quan cần nghiên cứu, thực hiện các quy định yêu cầu người điều khiển XĐĐ, XMĐ phải học qua các lớp sát hạch rồi tổ chức cấp chứng chỉ hoặc bằng lái xe mới được điều khiển loại phương tiện này. Qua đó, tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức, kỹ năng lái xe an toàn cho người điều khiển.
Hùng Cường