Với sự nỗ lực của các cấp, các ngành, tình hình trật tự an toàn giao thông (TT ATGT) trên địa bàn Yên Bái thời gian qua đã được cải thiện rõ rệt, đặc biệt trong 6 tháng đầu năm, tai nạn giao thông (TNGT) giảm trên cả 3 tiêu chí: số vụ, số người chết và số người bị thương. Tuy nhiên, vẫn có một bộ phận người tham gia giao thông, nhất là lứa tuổi thanh, thiếu niên ý thức kém vẫn thường xuyên vi phạm Luật Giao thông đường bộ, gây nguy hiểm cho tính mạng bản thân mình và cho người khác.

Gần 50% số vụ vi phạm là thanh, thiếu niên

Để nâng cao ý thức cho người tham gia giao thông, đặc biệt là lứa tuổi thanh, thiếu niên, thời gian qua các cấp, các ngành, đoàn thể cũng như các địa phương đã tăng cường tuyên truyền pháp luật về ATGT, xây dựng mô hình “Cổng trường an toàn”, ký cam kết với đoàn viên, thanh niên không vi phạm ATGT, tổ chức các cuộc thi, triển lãm ảnh về ATGT… Do vậy, ý thức chấp hành các qui định của pháp luật về ATGT của một bộ phận thanh, thiếu niên đã được nâng lên. Tuy nhiên, chúng ta vẫn bắt gặp hình ảnh một số đối tượng thanh thiếu niên ý thức kém ngang nhiên vi phạm Luật Giao thông trên các tuyến đường.

Có mặt tại khu vực Quảng trường 19/8 vào khoảng 20 giờ 30 phút, trong cái oi ả của những ngày hè, chốc chốc chúng tôi lại bắt gặp hình ảnh những thanh niên đầu trần, “cưỡi xe” không gương chiếu hậu lướt vù vù trên phố. Cá biệt nhiều đối tượng đèo ba, đèo bốn hoặc dàn hàng ngang vừa đi vừa nói chuyện hoặc bấm điện thoại gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông.

Theo phản ánh của nhiều người dân, tình trạng này diễn ra khá phổ biến, nhất là vào buổi chiều, buổi tối và các dịp nghỉ hè, ngày lễ, tết. Ông Hoàng Văn Nhân, phường Yên Ninh, thành phố Yên Bái bức xúc: “Trong khi tất cả mọi người đều dừng lại khi đèn tín hiệu giao thông chuyển màu đỏ vậy mà mấy cậu thanh niên vẫn phóng xe một cách thản nhiên qua các khu vực ngã tư”. Cũng mang tâm trạng bức xúc, chị Mai, phường Yên Thịnh cho biết: “Đã không ít lần tôi giật nảy mình bởi tiếng còi inh ỏi bên tai, cứ tưởng là ô tô đi đằng sau nhưng hóa ra là âm thanh phát ra từ xe của mấy cậu đầu xanh, đầu đỏ”.

Theo số liệu thống kê của Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) Công an tỉnh, trong 6 tháng đầu năm, lực lượng công an đã xử lý 23.400 trường hợp vi phạm, trong đó các lỗi vi phạm chủ yếu là không đội mũ bảo hiểm, chạy quá tốc độ, không có giấy phép lái xe, chở quá số người qui định, sử dụng rượu, bia, không có gương chiếu hậu và không chấp hành hiệu lệnh của CSGT… Thượng úy Trần Thị Thu Thủy, Phòng CSGT cho biết: “Trong số các trường hợp vi phạm trên thì có đến gần một nửa là ở lứa tuổi thanh, thiếu niên”.

Tình trạng thanh thiếu niên không đội mũ bảo hiểm, dàn hàng ba, hàng bốn diễn ra khá phổ biến.
 

Không chấp hành hiệu lệnh của lực lượng chức năng

Theo đánh giá của Phòng CSGT, tình trạng thanh, thiếu niên vi phạm ATGT diễn ra khá phổ biến nhưng việc phát hiện, xử lý các đối tượng này gặp rất nhiều khó khăn. Có những trường hợp khi thấy bóng dáng lực lượng CSGT liền quay đầu chuyển hướng hoặc bỏ chạy. Cá biệt hơn, nhiều đối tượng manh động, đi xe phân khối lớn còn có những hành vi trêu đùa, thách thức lực lượng chức năng.

Trung úy Trần Mạnh Tiến, Đội Quản lý hành chính về trật tự xã hội và giao thông trật tự Công an huyện Yên Bình cho biết: “Nhiều đối tượng khi bị lực lượng tuần tra dừng xe để kiểm tra thường có thái độ bất hợp tác, chống đối như: không xuất trình giấy tờ, khóa cổ xe, thậm chí chửi bới, lăng mạ người kiểm soát giao thông”.

Theo Phó ban Công an xã Âu Lâu, thành phố Yên Bái Đào Ngọc Anh, trong quá trình tuần tra, kiểm soát mặc dù ra hiệu lệnh dừng xe với các trường hợp không đội mũ bảo hiểm nhưng nhiều đối tượng là thanh, thiếu niên không những không chấp hành mà còn tăng ga, trêu chọc tổ công tác. Được biết, trong số trên 23 nghìn trường hợp bị lực lượng CSGT xử lý từ đầu năm đến nay thì có tới 365 trường hợp không chấp hành hiệu lệnh của CSGT.

Điển hình là trường hợp Hoàng Văn Chung, sinh năm 1990, trú tại xã Tân Hương, huyện Yên Bình, không chấp hành hiệu lệnh khi bị tổ tuần tra dừng xe vì chạy quá tốc độ và không có giấy phép lái xe; Vũ Trung Tâm, trú tại phường Đồng Tâm, thành phố Yên Bái cũng không chấp hành hiệu lệnh của CSGT khi điều khiển xe máy không đội mũ bảo hiểm, không có gương chiếu hậu và không có giấy phép lái xe. Không chấp hành hiệu lệnh và tìm cách chống đối lực lượng chức năng đã khiến việc phát hiện và xử lý các trường hợp thanh, thiếu niên vi phạm Luật Giao thông của các đơn vị chức năng gặp nhiều khó khăn, khiến tình hình TT ATGT luôn diễn biến phức tạp.

Phần lớn vi phạm không đội mũ bảo hiểm là các thanh thiếu niên.

Cần sự chung tay của cả cộng đồng

Hầu hết các đối tượng thanh thiếu, niên khi được hỏi đều hiểu biết khá rõ về các qui định của Luật Giao thông đường bộ nhưng hễ vắng bóng lực lượng CSGT thì tình trạng vi phạm lại tái diễn. Họ chưa nhận thức được sự nguy hiểm đang rình rập nếu không tuân thủ các qui định của pháp luật về giao thông. Để nâng cao ý thức và văn hóa giao thông cho đối tượng này, nhất thiết cần có sự chung tay của cả cộng đồng.

Trước tiên, cần đẩy mạnh tuyên truyền cho các đối tượng lứa tuổi thanh, thiếu niên, từng gia đình phải đi tiên phong trong giáo dục con em, kiên quyết yêu cầu con em phải đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông, không được dàn hàng ba, hàng bốn gây mất an toàn cho bản thân mình và những người tham gia giao thông; các ngành chức năng cần tăng cường phối hợp với các trường học, đoàn thể và chính quyền địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục về Luật Giao thông đường bộ bằng nhiều hình thức như tọa đàm, giao lưu, thi tìm hiểu, xây dựng tiểu phẩm sân khấu hóa, hoạt động ngoại khóa và tuyên truyền trực tiếp; thực hiện tốt Đề án Đoàn thanh niên tham gia giữ gìn TT ATGT với nhiều mô hình như “Cổng trường an toàn”, “Đoạn đường thanh niên tự quản”, các đội hình thanh niên, sinh viên tình nguyện tham gia giữ gìn TT ATGT.

Tại các điểm trường trung học phổ thông nên thành lập tổ chuyên trách theo dõi học sinh chưa đủ tuổi đi xe máy đến trường, đồng thời áp dụng nhiều hình thức xử lý như: hạ hạnh kiểm của học sinh, sinh viên, trừ điểm thi đua đối với những trường học có nhiều học sinh, sinh viên vi phạm Luật Giao thông, gây ra tai nạn giao thông…

Cùng với đó, các lực lượng chức năng cần tăng cường tuần tra, kiểm soát tại các khu vực đông dân cư, các điểm thanh, thiếu niên hay tụ tập trong các khung giờ cao điểm, đồng thời nghiêm khắc xử lý với những đối tượng không chấp hành hiệu lệnh, không đội mũ bảo hiểm, chở quá số người quy định, lạng lách, đánh võng, trêu đùa lực lượng tuần tra giao thông.

Ông Nông Việt Yên - Bí thư Tỉnh đoàn: Để hạn chế tình trạng thanh, thiếu niên vi phạm Luật Giao thông, thời gian tới, Tỉnh đoàn sẽ tiếp tục phát động cuộc thi tìm hiểu về “Luật giao thông”, chỉ đạo xây dựng 5 mô hình về ATGT, tổ chức hội nghị với ngành giáo dục - đào tạo để bàn các giải pháp nâng cao ý thức và đảm bảo ATGT cho học sinh, sinh viên. Ông Vũ Thiện Chiến - Chánh Văn phòng Ban ATGT tỉnh: Gia đình có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành và giáo dục nhân cách cho thanh, thiếu niên. Do vậy, từng gia đình phải đẩy mạnh giáo dục con em mình nghiêm chỉnh chấp hành Luật Giao thông. Bên cạnh đó, cần có những chế tài đủ mạnh để xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm TT ATGT.

Hùng Cường