Năm 2018, số lượt công dân đến khiếu nại, kiến nghị, phản ánh tại trụ sở, địa điểm tiếp công dân các cấp có chiều hướng tăng. Các cơ quan hành chính Nhà nước trên địa bàn đã tiếp 2.307 lượt công dân, tăng 1,3 lần cùng kỳ năm 2017; tiếp nhận 1.792 đơn, tăng 1,05 lần so với cùng kỳ năm 2017.
Nội dung khiếu nại, kiến nghị, phản ánh của công dân liên quan đến lĩnh vực đất đai chiếm 72%, liên quan đến tài sản, chế độ chính sách chiếm 26%, lĩnh vực văn hóa, xã hội chiếm 2%.
Trong đó, nội dung khiếu nại chủ yếu liên quan đến việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội, đề nghị giải quyết tranh chấp đất đai, đòi lại đất. Nội dung tố cáo chủ yếu là tố cáo cán bộ mất dân chủ, lợi dụng chức quyền để làm sai các quy định của Nhà nước, áp dụng pháp luật không đúng gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
Đã có 20 đoàn đông người với 34 lượt đến khiếu nại, phản ánh tại trụ sở, địa điểm tiếp công dân, trong đó tại Trụ sở tiếp công dân tỉnh có 9 đoàn; trụ sở tiếp công dân cấp huyện có 8 đoàn; tại địa điểm tiếp công dân của các sở, ban, ngành có 3 đoàn. Tuy số đoàn đông người không tăng so với cùng kỳ năm 2017 nhưng có tính chất phức tạp hơn.
Năm qua, toàn tỉnh cũng tiếp nhận tổng số 1.792 đơn phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo (KNTC); trong đó, chủ yếu là đơn kiến nghị, phản ánh với 1.638 đơn. Đối với 154 đơn KNTC, có 99/154 đơn thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan hành chính các cấp, các ngành đã được thụ lý giải quyết; 55 đơn KNTC không thuộc thẩm quyền đã có văn bản hướng dẫn, trả lời đơn, chuyển cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo quy định.
Đối với đơn kiến nghị, phản ánh đủ điều kiện xử lý, các cơ quan đã hướng dẫn, giải quyết và trả lời công dân theo quy định của pháp luật.
Kết quả giải quyết các vụ việc khiếu nại, tổng số đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền của các cơ quan hành chính Nhà nước là 79 đơn với 76 vụ việc. Số vụ việc đã giải quyết là 71/76 vụ việc, đạt 93,4%; trong đó, có 58 vụ việc được giải quyết bằng quyết định hành chính, thi hành đạt 100%. 13 vụ việc người khiếu nại đã tự nguyện rút đơn sau khi được giải thích, thuyết phục.
Kết quả giải quyết vụ việc tố cáo, tổng số vụ việc tố cáo thuộc thẩm quyền của người đứng đầu các cơ quan hành chính Nhà nước thuộc UBND tỉnh là 20 vụ việc; số vụ việc đã giải quyết 15/20 vụ việc, đạt 75%; còn 5 vụ đang được tiếp tục xem xét, giải quyết.
Tuy nhiên, qua công tác giải quyết khiếu nại cho thấy, số vụ việc công dân khiếu nại đúng và đúng một phần chiếm tỷ lệ 76,8% so với số vụ việc đã giải quyết, trong đó 33,3% tập trung ở cấp huyện, 43,4% tập trung ở cấp sở, ngành, liên quan chủ yếu đến lĩnh vực đất đai, chế độ chính sách.
Nguyên nhân dẫn đến KNTC chủ yếu là do cơ chế, chính sách, pháp luật còn có những bất cập, thiếu đồng bộ, chưa phù hợp thực tế; có sự chênh lệnh giữa giá đất bồi thường với giá thị trường chuyển nhượng thực tế; một số trường hợp số tiền bồi thường, hỗ trợ chưa đủ để người dân tạo lập chỗ ở mới bằng hoặc tốt hơn như chính sách Nhà nước quy định.
Một số trường hợp thiếu quỹ đất tái định cư, thời gian giải quyết tái định cư kéo dài, ảnh hưởng đến đời sống của người bị thu hồi đất. Quá trình thực hiện giao đất, giao rừng, thu hồi đất của công dân có trường hợp chưa đúng trình tự, thủ tục, thiếu công khai, minh bạch.
Một số công dân còn có những yêu cầu đòi hỏi không đúng hoặc vượt quá quy định pháp luật. Có vụ việc đã được giải quyết nhiều lần theo đúng chính sách, pháp luật, có lý, có tình nhưng người khiếu nại vẫn không chấp nhận, thậm chí có phản ứng tiêu cực, khiếu kiện kéo dài.
Hiện nay, tỉnh đang tiếp tục triển khai thực hiện một số công trình, dự án trọng điểm, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, thu hút đầu tư; thực hiện các dự án về thăm dò, khai thác khoáng sản... Trước tình hình trên, dự báo năm 2019, các vụ việc khiếu nại, kiến nghị, phản ánh về lĩnh vực tài nguyên và môi trường sẽ tiếp tục là trọng điểm phát sinh khiếu nại phức tạp đông người.
Nếu không làm tốt công tác vận động, tuyên truyền, giải thích tốt các KNTC của công dân thì có thể trở thành "điểm nóng”, ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội. Vì vậy, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị về việc chấn chỉnh và nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC trên địa bàn.
Đồng thời, yêu cầu thực hiện nghiêm quy định về trách nhiệm người đứng đầu trực tiếp tiếp công dân định kỳ và đột xuất khi cần thiết; tăng cường đôn đốc, kiểm tra, hướng dẫn việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân, KNTC để nâng cao hiểu biết pháp luật của cán bộ và nhân dân; tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan trong việc đôn đốc, theo dõi, giám sát và thực hiện giải quyết kiến nghị của công dân bảo đảm kịp thời, dân chủ, khách quan và đúng quy định của pháp luật.
Đức Toàn
