Axit uric cao gây ra bệnh gì?
Axit uric là kết quả từ quá trình cơ thể chuyển hóa purin – một hợp chất hữu cơ phổ biến chứa trong thực phẩm. Ở người bình thường, chất này hầu như vô hại. Tuy nhiên, khi axit uric tích lũy ở nồng độ cao trong máu hoặc khả năng đào thải chất này có vấn đề thì đó lại là một câu chuyện khác. Khi này, axit uric có thể kết tinh, lắng đọng nhiều nơi trong cơ thể gây viêm.
Như vậy, có thể nói nồng độ axit uric tăng là vấn đề sức khỏe đáng báo động, có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến xương, khớp và hệ tim mạch.
Ghi nhận cho thấy, nồng độ axit uric trong máu tăng cao là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh gout – một dạng viêm khớp mạn tính khiến người bệnh đau đớn và bị biến dạng khớp nếu không được điều trị kịp thời. Ngoài ra, axit uric cũng có thể tích tụ trong thận dưới dạng sỏi thận, gây ra đau và có thể ảnh hưởng đến chức năng thận.
Mặt khác, axit uric cao có thể làm tăng đáng kể nguy cơ các bệnh suy giảm chức năng sinh lý, tiểu đường.
Ai có nguy cơ bị tăng axit uric máu?
Mọi đối tượng đều có thể bị axit uric trong máu cao. Trong đó, nguy cơ này có thể gia tăng ở các đối tượng như: lạm dụng rượu, bia, đồ uống có cồn; người có chế độ dinh dưỡng giàu purin; người mắc các bệnh lý như bệnh thận, tăng huyết áp, suy giáp, tiểu đường, thừa cân, béo phì,… có nguy cơ bị tăng axit uric máu.
Tuy vậy, không phải tất cả những người có nồng độ axit uric cao đều mắc phải các bệnh lý này. Nếu phát hiện sớm và có phương pháp kiểm soát nồng độ chất này trong máu, khả năng phòng ngừa bệnh sẽ rất cao.
Những cách đào thải axit uric nhanh khỏi cơ thể
Axit uric thường được loại bỏ khỏi cơ thể qua đường nước tiểu. Vì vậy, những cách đào thải nhanh chất này khỏi cơ thể như:
Tuân thủ điều trị
Một số trường hợp axit uric máu cao kèm nhiều yếu tố nguy cơ mắc bệnh, bác sĩ sẽ kê cho một số đơn thuốc uống hằng ngày. Điều trị tăng axit uric máu được chủ yếu là điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, giảm hàm lượng purine động vật có trong bữa ăn. Trong trường hợp người bệnh có xuất hiện những triệu chứng của bệnh lý gout, bác sĩ sẽ kê thuốc để kiểm soát các triệu chứng này, đồng thời sử dụng thuốc hạ axit uric khi có chỉ định.
Đây là các thuốc giúp tăng cường việc đào thải axit uric nhanh chóng ra khỏi cơ thể. Tuân thủ uống đủ liều, đủ lượng là cách đào thải axit uric nhanh nhất hiện nay.
Tránh rượu bia, nước ngọt
Nước ngọt không chỉ có hại cho sức khỏe mà còn tác động xấu đến một số tình trạng bệnh. Người có axit uric không nên uống loại nước này vì có thể khiến bệnh nặng hơn.
Nhiều người cho rằng chỉ có việc ăn nhiều thịt mới ảnh hưởng đến nồng độ axit uric. Bên cạnh đó, việc sử dụng các loại nước uống có cồn, nước ngọt cũng ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Kết quả dẫn đến là tăng sự hình thành axit uric, vì vậy những người đã và đang có nguy cơ bị gout nên tránh sử dụng chúng.
Uống nhiều nước hơn mỗi ngày
Uống đủ nước sẽ đào thải axit uric bởi khoảng 2/3 lượng axit uric trong cơ thể con người được loại bỏ thông qua quá trình đào thải qua thận. Uống đủ nước giúp duy trì giá trị pH của nước tiểu trong khoảng 6,3 - 6,8 đơn vị. Đây là điều kiện lý tưởng để axit uric bài tiết ra khỏi cơ thể cũng như ngăn chặn sự hình thành các tinh thể axit uric.
Ngoài ra, uống đủ nước có thể giúp giảm tần suất và cường độ của các cơn đau do gout gây ra. Việc cơ thể được cung cấp đủ nước sẽ giúp ngăn ngừa tích tụ axit uric và làm giảm khả năng hình thành tinh thể axit uric gây đau khớp.
Vì vậy, chúng ta nên uống khoảng 2 lít nước mỗi ngày, chia nhỏ ra nhiều lần trong ngày. Việc bổ sung nước giúp kích thích tạo nước tiểu và tăng cường hoạt động lọc của thận. Khi này, axit uric sẽ được loại bỏ khỏi cơ thể nhanh chóng hơn.
Ăn nhiều rau xanh
Nếu người bệnh có thắc mắc ăn gì để đào thải axit uric thì đó chính là rau xanh. Trong thực đơn của người tăng axit uric phải luôn có các loại rau xanh. Đây là thức ăn đào thải axit uric rất hiệu quả. Chất xơ chứa nhiều trong các loại thực phẩm này giúp nhanh no và giảm bớt được việc ăn thịt đỏ chứa nhiều nhân purin. Purin là một trong những tiền chất khi vào cơ thể sẽ bị chuyển hóa thành axit uric.
Ngoài ra, một số loại rau còn có tính kiềm, khi vào cơ thể sẽ trung hòa được lượng axit uric và tránh hiện tượng kết tinh trong bệnh gout.
Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục, vận động thường xuyên rất có lợi cho sức khỏe, kiểm soát nồng độ axit uric và ngăn ngừa xuất hiện các triệu chứng của bệnh gout. Tập thể dục ở những người bệnh gout mang lại nhiều lợi ích trong việc giảm viêm, tăng cường sức mạnh cơ bắp, duy trì cân nặng khỏe mạnh. Nghiên cứu cho thấy người béo phì có khả năng bị bệnh gout cao hơn gấp 4 lần người bình thường. Các chuyên gia cũng cho rằng, tập thể dục giúp tăng cường lưu thông máu, giảm nguy cơ mắc bệnh gout - một bệnh viêm khớp do tích tụ quá nhiều axit uric trong máu.
Vì vậy, nếu nồng độ axit uric trong máu quá cao kèm theo đó là một cơ địa hơi mũm mĩm thì nên lựa chọn những bài tập phù hợp để giảm cân hằng ngày.
Những lưu ý khi giảm axit uric
Bên cạnh những nguyên tắc giảm axit uric, bệnh nhân cũng nên lưu ý thường xuyên đến thăm khám và theo dõi nồng độ axit uric máu định kỳ, ít nhất mỗi năm 1 lần. Việc phát hiện sớm giúp ngăn ngừa nhiều biến chứng bệnh mãn tính nguy hiểm.
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại thuốc có khả năng làm tăng nồng độ axit uric. Vì vậy, khi có nguy cơ cao mắc bệnh gout nên tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi quyết định sử dụng thêm bất kỳ một loại thuốc nào.
(Theo SKĐS)