Khuyến học, khuyến tài (KHKT) xây dựng xã hội học tập (XHHT) có vai trò quan trọng, nhất là trong giai đoạn CNH - HĐH và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn hội nhập quốc tế hiện nay. Thực hiện Chỉ thị số 11 ngày 13/4/2007 của Bộ Chính trị và Chỉ thị số 18 ngày 25/7/2008 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác KHKT, xây dựng XHHT”.
Kết luận số 316 ngày 3/12/2018 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Yên Bái về tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác KHKT, xây dựng XHHT, các cấp ủy đảng, chính quyền, địa phương trong toàn tỉnh đã quan tâm tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, do đó công tác KHKT, xây dựng XHHT của Yên Bái đã đạt nhiều kết quả.
Đến hết năm 2019, toàn tỉnh có 1.615 chi hội khuyến học thôn, bản, tổ dân phố, trường học với 196.410 hội viên khuyến học. Hội khuyến học các cấp đã tích cực phối hợp với ngành giáo dục triển khai hỗ trợ giáo dục; vận động lực lượng xã hội tham gia KHKT nên xã hội hóa giáo dục ngày càng hiệu quả, thu hút đông đảo tầng lớp nhân dân tham gia, mỗi năm đã đóng góp hàng trăm tỷ đồng đầu tư cho giáo dục..., do đó đã góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Đến nay, 100% đơn vị cấp xã, 9/9 đơn vị cấp huyện trong tỉnh duy trì đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi; 100% đơn vị cấp xã, 9/9 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ III; 100% đơn vị cấp xã, 9/9 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS mức độ I; 100% đơn vị cấp xã đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ I, trong đó có 139/180 đơn vị cấp xã đạt chuẩn mức độ II, có 9/9 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn mức độ I, trong đó 3/9 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn mức độ II.
Giáo dục dân tộc được quan tâm phát triển với 9 trường PTDTNT với quy mô 88 lớp, 2.965 học sinh; hệ thống trường PTDT bán trú được củng cố và phát triển với quy mô 53 trường. Được quan tâm, giáo dục mũi nhọn đã đạt nhiều kết quả đáng khích lệ.
Từ năm học 2015 - 2016 đến năm học 2019 - 2020, toàn tỉnh có 2.859 lượt học sinh đoạt giải trong các kỳ thi chọn học sinh giỏi các môn văn hóa THCS, THPT cấp tỉnh, quốc gia. Đặc biệt em Nguyễn Đình Hoàng - Trường THPT Chuyên Nguyễn Tất Thành 3 lần đoạt giải học sinh giỏi quốc gia, trong đó có 2 lần đoạt giải Nhất, năm 2019 đoạt Huy chương Bạc trong kỳ thi Olympic Hóa học quốc tế (lần đầu tiên tỉnh Yên Bái có học sinh đoạt Huy chương Bạc trong kỳ thi Olympic quốc tế).
Thực hiện mục tiêu Đề án 281, với sự chỉ đạo quyết liệt và quyết tâm phấn đấu của các cấp hội, hết năm 2019 toàn tỉnh đã có 63% gia đình đạt Gia đình học tập; 61% dòng họ đạt Dòng họ học tập; 70% cộng đồng đạt Cộng đồng học tập/ thôn, bản, tổ dân phố...
Qua xây dựng XHHT, công tác bồi dưỡng nghiệp vụ, chuyên môn, lý luận chính trị cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động được tăng cường, từ đó đã nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, cơ bản đáp ứng vị trí việc làm và yêu cầu phát triển.
Công tác đào tạo nghề cho lao động nhất là lao động nông thôn được quan tâm góp phần giảm số người thất nghiệp và tạo cơ hội có thêm việc làm cho nhiều người. Không chỉ góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài, KHKT, xây dựng XHHT còn góp phần nâng cao nếp sống văn minh, giữ gìn bản sắc văn hóa, thuần phong mỹ tục truyền thống của dân tộc…
Bên cạnh kết quả đạt được, công tác KHKT, xây dựng XHHT chưa phát triển theo chiều sâu và chưa đồng đều; chất lượng và hiệu quả giáo dục ở vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống và giáo dục cho người trưởng thành còn hạn chế; công tác phổ cập giáo dục ở một số địa phương chưa vững chắc; hoạt động xã hội hóa còn gặp khó khăn… là những tồn tại, hạn chế cần khắc phục.
Để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác KHKT, xây dựng XHHT, ngày 29/2/2020, Thường trực Tỉnh ủy đã có Công văn số 2104 về thực hiện Kết luận số 49 ngày 10/5/2019 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XII. Theo đó, Thường trực Tỉnh ủy yêu cầu các cấp ủy, tổ chức Đảng, cơ quan, đơn vị trong tỉnh tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 11 của Bộ Chính trị.
Đồng thời phổ biến, quán triệt sâu rộng Kết luận số 49 ngày 10/5/2019 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XII, Kết luận số 316 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy đến cán bộ, đảng viên và nhân dân, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác KHKT, xây dựng XHHT đối với sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn hội nhập quốc tế. Mỗi cấp ủy, tổ chức Đảng, cơ quan, đơn vị phải rà soát, bổ sung các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 11 và Kết luận số 49 vào kế hoạch thực hiện nhiệm vụ chính trị hàng năm để tổ chức thực hiện hiệu quả.
Từ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, sự vào cuộc của các cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị và bản thân từng cán bộ, công chức, viên chức và người dân trong việc học, chắc chắn công tác KHKT, xây dựng XHHT của Yên Bái sẽ tiếp tục gặt hái được nhiều kết quả, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, mục tiêu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội trong giai đoạn phát triển mới.
Nguyễn Đình