Ý tưởng thành lập CLB Mây, tre, đan được thầy cô giáo và các em học sinh Trường TH&THCS Lý Tự Trọng manh nha từ năm 2020 trong quá trình khám phá, tìm hiểu về các nghề truyền thống của đồng bào dân tộc Thái ở vùng Mường Lò. Bên cạnh các nghề như nhuộm chàm, dệt vải, làm khèn bè, nghề thủ công đan lát truyền thống cũng được nhiều bạn trẻ hứng thú, yêu thích.
Với sự hào hứng ấy, được sự hướng dẫn của thầy cô, một nhóm học sinh đã đi khảo sát thực tế, trải nghiệm tại các gia đình làm nghề đan lát tại thị xã Nghĩa Lộ như: nhà ông Hà Văn Hính ở thôn Nà Ban, xã Thạch Lương; cụ Đồng Văn Tinh ở thôn Bản Thỏn, xã Phúc Sơn; anh Nguyễn Văn Thương - chủ cơ sở sản xuất sản phẩm mây, tre đan Hoa Thương ở tổ 7, phường Pú Trạng và một số hộ làm nghề khác.
Qua tìm hiểu thực tế, em Nguyễn Thị Như Quỳnh và Lê Phương Anh lớp 9A cùng các bạn đã đề xuất với Ban Giám hiệu nhà trường thành lập CLB Mây, tre đan của nhà trường, cùng với các CLB chữ Thái cổ và khèn bè đã được thành lập trước đó, làm phong phú thêm hoạt động tìm hiểu bản sắc văn hóa dân tộc mà nhà trường đặt mục tiêu nỗ lực hướng đến. CLB ra mắt được các em học sinh từ lớp 1 cho đến lớp 9 nhiệt tình hưởng ứng.
Lê Thanh Tùng là thầy giáo trẻ rất am hiểu văn hóa dân tộc vùng Mường Lò, nhất là dân tộc Thái và cũng là người trực tiếp hướng dẫn hoạt động của CLB Mây, tre, đan. Vào mỗi chiều thứ 7 hàng tuần, thầy Tùng hướng dẫn các em học sinh trong CLB thực hành làm các sản phẩm mây, tre đan từ những cách đan lát đơn giản nhất. Các em học sinh khéo tay hơn thì biết cài hoa văn và thích thú với sản phẩm do chính tay mình tạo ra dù còn đơn giản.
Không chỉ lan tỏa tình yêu với nghề đan lát truyền thống tới đông đảo học sinh trong trường, CLB còn giới thiệu nghề đan lát thủ công truyền thống tới các em Trường Mầm non Hoa Lan và các anh chị Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Miền Tây và rất được đón nhận. Trang fanpage của CLB cũng được đông đảo mọi người theo dõi và động viên, khích lệ.
Em Lê Phương Anh - học sinh lớp 9A bày tỏ: "Những hoạt động này không chỉ giúp chúng em biết thêm về một nghề thủ công mà còn giúp các bạn cảm thấy vui hơn khi đến trường, hạnh phúc bên thầy cô, bạn bè và lan tỏa hơn nữa giá trị của ngôi trường hạnh phúc...”.
Em Nguyễn Thị Như Quỳnh chia sẻ: "Tìm hiểu và thực hành nghề đan lát truyền thống của đồng bào Thái, em biết được rằng những người làm nghề còn đưa những hoa văn một cách khéo léo vào các sản phẩm, đồ dùng sinh hoạt như cún mạ nhằm (hoa văn vết chân ngựa), kén cưởm (hoa văn quả trám), cáp bửa (con bướm)..., tạo nên những giá trị văn hóa rất riêng, độc đáo. Bởi vậy, mong muốn lưu giữ và phát huy hơn nữa nghề đan lát thủ công gắn với bản sắc văn hóa Thái vùng Mường Lò, chúng em đã tìm hiểu và mạnh dạn thực hiện Dự án nghiên cứu khoa học "Lưu giữ và phát huy nét đẹp nghề đan lát thủ công gắn với bản sắc văn hóa Thái vùng Mường Lò”.
Dưới sự hướng dẫn nhiệt tình của cô giáo Phạm Thị Thanh Hiền và thầy giáo Lê Thanh Tùng, hai em Nguyễn Thị Như Quỳnh và Lê Phương Anh đã hoàn thành Dự án và tham gia Cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh THCS cấp thị xã năm học 2021 - 2022, đề tài đạt giải Nhất và được cử tham dự cuộc thi này cấp tỉnh.
Với CLB Mây, tre, đan cùng những hoạt động của các em học sinh, thêm một lần nữa, thông điệp về những giá trị văn hóa dân tộc Thái Mường Lò đang hàng ngày được lan tỏa dưới mái trường này.
Phạm Thu