Xác định phổ cập giáo dục, xóa mù chữ (PCGD, XMC) là chương trình mục tiêu quốc gia của Đảng và Nhà nước, là nhiệm vụ chiến lược được thể hiện trong Luật Giáo dục và hệ thống văn bản của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Bộ GD&ĐT, những năm qua, cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp trong tỉnh đã quan tâm chỉ đạo, triển khai công tác PCGD, XMC, đưa nhiệm vụ PCGD, XMC vào nghị quyết, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, các chương trình, dự án hàng năm.
Bởi vậy, tỷ lệ đạt các tiêu chuẩn PCGD, XMC hàng năm đều tăng và nâng cao chất lượng PCGD, XMC theo hướng vững chắc gắn với xây dựng xã, huyện nông thôn mới.
Cùng với đó, ngành đã chủ động đưa ra các giải pháp cụ thể để nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học (GDTH), đặc biệt quan tâm tới GDTH ở các xã vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn, đông học sinh dân tộc thiểu số.
Ngành đã chỉ đạo việc tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo chuyên đề, sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học; tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo trường, cụm trường. Thông qua các buổi sinh hoạt, giáo viên sẽ thống nhất về nội dung, phương pháp giảng dạy phù hợp với điều kiện vùng miền và năng lực của học sinh. Triển khai các hoạt động nhằm tăng cường tiếng Việt cho học sinh vùng dân tộc thiểu số thông qua các câu lạc bộ, tổ chức hoạt động trải nghiệm, trò chơi, hoạt động thư viện... Bên cạnh đó, phối hợp với UBND các huyện ưu tiên các nguồn lực cho các trường vùng đồng bào dân tộc thiểu số để tổ chức dạy học 2 buổi/ngày.
Trong 2 năm học qua, Sở GD&ĐT đã tổ chức khảo sát chất lượng giáo dục cuối năm học với 100% học sinh khối lớp 5 nhằm đánh giá, so sánh chất lượng giáo dục giữa các vùng miền, từ đó đánh giá được công tác quản lý, chỉ đạo của các cơ sở giáo dục, thực trạng chất lượng giáo dục của tỉnh. Hàng năm, Sở và các phòng GD&ĐT tổ chức các đoàn kiểm tra chuyên môn nhằm kiểm tra công tác quản lý, chỉ đạo, công tác dạy và học, chất lượng giáo dục của một số trường. Thông qua các đợt kiểm tra, các cấp quản lý nắm được tình hình giáo dục chung, những ưu điểm, hạn chế để từ đó đưa ra các biện pháp để chỉ đạo, khắc phục.
Cùng với đó, đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên được sắp xếp, bố trí hợp lý, tinh gọn, hiệu quả đảm bảo ưu tiên bố trí đủ giáo viên dạy học 2 buổi/ngày đối với lớp 1 và GDTH theo quy định. Tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn về chuyên môn nghiệp vụ nhằm nâng cao chất lượng, chuẩn hóa đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục các cấp phục vụ cho việc triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Năm học 2020-2021, Sở GD&ĐT phối hợp với Sở Nội vụ tham mưu điều động giáo viên công tác từ vùng khó khăn về vùng thuận lợi, cũng như công tác tuyển dụng, đánh giá giáo viên, cán bộ quản lý theo chuẩn chức danh nghề nghiệp, chuẩn hiệu trưởng đảm bảo thực chất, gắn trách nhiệm của cán bộ quản lý, giáo viên với kết quả thực hiện cam kết chất lượng giáo dục...
Phong trào "Trường học hạnh phúc” trong toàn ngành tiếp tục được đẩy mạnh; liên tục bồi dưỡng nâng cao đạo đức nhà giáo, thực hiện bộ quy tắc ứng xử trong trường học; tăng cường kiểm tra việc thực hiện các quy định về đạo đức nhà giáo; kiên quyết xử lý nghiêm cán bộ quản lý, giáo viên vi phạm đạo đức nhà giáo.
Bên cạnh việc nâng cao chất lượng đội ngũ, ngành cũng đã tham mưu với tỉnh đầu tư cơ sở vật chất đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục tại địa phương.
Theo đó, năm 2021, toàn tỉnh đã đầu tư xây mới 132 phòng học, cải tạo sửa chữa 19 phòng học diện tích nhỏ, xuống cấp và xây mới 17 phòng Tin học - Ngoại ngữ, 32 phòng hành chính quản trị, 9 nhà vệ sinh cho học sinh, giáo viên... Nhờ đó, toàn tỉnh đã có 86,9% phòng kiên cố, 9,9% phòng bán kiên cố. Trang thiết bị dạy và học cũng được đầu tư mua sắm, cơ bản đáp ứng yêu cầu dạy và học.
Với những giải pháp đồng bộ, tích cực, tỷ lệ huy động trẻ 6 tuổi vào lớp 1 của tỉnh đạt 99,94%; gần 100% trẻ 11 tuổi hoàn thành chương trình GDTH; 99,15% trẻ 11-14 tuổi hoàn thành chương trình giáo dục THCS; 99,32% trẻ khuyết tật từ 6-14 tuổi được tiếp cận giáo dục.
100% giáo viên tiểu học đạt chuẩn trở lên, 95,82% đạt trên chuẩn. Mạng lưới cơ sở GDPT thực hiện PCGD tiểu học theo quy hoạch, điều kiện giao thông bảo đảm cho học sinh đi học thuận lợi, an toàn. Toàn tỉnh có 173/173 đơn vị cấp xã, 9/9 đơn vị cấp huyện đảm bảo các tiêu chuẩn đủ điều kiện đạt chuẩn PCGD tiểu học mức độ 3.
Thanh Ba