Chợ đá quý ở Lục Yên bắt đầu hình thành từ đầu những năm 90 của thế kỷ trước, khi những người dân biết được giá trị thật của viên Ruby Hồng ngọc nằm trong lòng đất. Trải qua 30 năm nhưng nét mộc mạc, giản dị của chợ không thay đổi. Nó được xem là nét đặc trưng, ghi đậm dấu ấn của vùng đất cũng như con người Lục Yên.
Chợ đá quý Lục Yên được UBND thị trấn quy hoạch và xây dựng thành một khu khang trang, rộng rãi tại tổ 7, thị trấn Yên Thế.
Hiện nay, Chợ đá quý Lục Yên được UBND thị trấn quy hoạch và xây dựng thành một khu khang trang, rộng rãi nằm ngay giữa trung tâm thị trấn Yên Thế rất thuận lợi cho việc giao lưu trao đổi, mua bán đá quý của người dân và du khách khi đến với Lục Yên.
Những viên đá gốc...
.... Và sau khi được mài qua bàn tay của người thợ đá để mang ra chợ bán.
Chợ đá quý Lục Yên được xem là một trong những "thủ phủ" kinh doanh đá quý lớn nhất Việt Nam. Chợ mở cửa tất cả các ngày trong tuần. Mỗi ngày chỉ chừng 3-4 tiếng nhưng chợ rất nhộn nhịp, đông vui và thường tấp nập hơn vào các ngày cuối tuần.
Phiên chợ đá quý Lục Yên thu hút rất đông du khách trong nước và nước ngoài đến tham quan mua bán.
Chợ hiện có gần 100 bàn bán đá quý, mỗi bàn đá ở đây có số lượng hàng giá trị vài trăm triệu đồng đến hàng tỷ đồng. Thêm một nét độc đáo là những viên đá quý được bày bán như mớ rau, con cá ngoài chợ và đã hơn 30 năm qua ở khu chợ tiền tỷ này tuyệt nhiên chưa bao giờ xảy ra chuyện mất mát hay trộm cắp.
Với những người có kinh nghiệm thì phải có dụng cụ như kính lúp và đèn pin chuyên dụng để soi khi mua đá quý.
Một điều đặc biệt tại chợ đá quý Lục Yên, đó là những người bán hàng đều là chị em. Cảnh bán mua mặt hàng giá trị lớn nhưng diễn ra rất nhẹ nhàng "thuận mua, vừa bán".
Những người bán hàng đều là chị em rất nhẹ nhàng và duyên dáng.
Khách đến tham quan và mua đá cũng rất đa dạng. Thông thường, họ là những người buôn bán chuyên nghiệp đến từ khắp nơi trên cả nước và có cả những du khách quốc tế.
Các cửa hàng kinh doanh đá quý của huyện Lục Yên và các gian hàng trong chợ đá quý là sự tập hợp những dòng đá quý chất lượng hảo hạng nhất như: Ruby, Sapphire, Spinel, Aquamarine… Trong đó, đá Ruby được coi là có giá trị chỉ sau kim cương.
Theo ông Trần Công Lập - Phó Chủ tịch Hiệp hội Đá quý Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội Đá quý thành phố Hà Nội, đá quý ở Lục Yên được đánh giá là loại đá quý đẹp nhất nhì thế giới và được nhiều quốc gia ưa chuộng với màu sắc phong phú, đa dạng.
Chợ đá quý Lục Yên diễn ra nhộn nhịp.
Đến với chợ đá quý Lục Yên, du khách đều có thể thoải mái và dễ dàng chọn cho mình một viên đá quý để làm đồ trang sức với mong ước đem lại sự bình an, may mắn và hạnh phúc. Chợ đá quý Lục Yên đã trở thành phiên chợ "độc nhất vô nhị” ở Việt Nam.
Đức Toàn