Hoạt động giám sát được thực hiện trực tiếp tại Phòng Tài nguyên và Môi trường, Văn phòng Đăng ký đất đai và Phát triển quỹ đất; giám sát trực tiếp tại UBND 4 xã: Xuân Long, Vĩnh Kiên, Phú Thịnh, Đại Đồng; những xã còn lại giám sát qua báo cáo của UBND xã.
Qua giám sát, HĐND huyện nhận thấy việc CGCNQSDĐ lần đầu hàng năm đã được các cơ quan, đơn vị, địa phương thực hiện đúng luật và các văn bản hướng dẫn, quyết định của cấp trên. Phòng Tài nguyên và Môi trường, Văn phòng Đăng ký đất đai và Phát triển quỹ đất đã cơ bản phối hợp tốt với các xã, thị trấn; hỗ trợ cán bộ nghiệp vụ, rà soát, kiểm tra, hướng dẫn các hộ lập hồ sơ, thủ tục CGCNQSDĐ cho các hộ dân chưa được đăng ký. UBND các xã, thị trấn đã thành lập hội đồng tư vấn đất đai cấp xã để xét duyệt nguồn gốc sử dụng đất, tình trạng tranh chấp, tính phù hợp quy hoạch sử dụng đất...
Tính riêng năm 2017 và 3 tháng đầu năm 2018 đã có 457 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp lần đầu cho các hộ gia đình, cá nhân. Đối với CGCNQSDĐ lần đầu theo dự án tổng thể (thực hiện Kế hoạch số 37/STNMT-BQLDA ngày 9/12/2016 của Sở Tài nguyên và Môi trường), UBND huyện đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và UBND xã thực hiện. Tuy nhiên, đến tháng 6/2018 mới nghiệm thu bản đồ của 16 xã thị trấn.
Qua giám sát, HĐND huyện cho rằng, công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn còn hạn chế, chưa chặt chẽ, vẫn còn để xảy ra tình trạng các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân tự ý san tạo mặt bằng, lấp đất ruộng, chuyển đổi mục đích sử dụng đất phi nông nghiệp trái phép…; các vụ việc tranh chấp đất đai, khiếu kiện kéo dài giải quyết chưa dứt điểm.
Số giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu đã cấp còn thấp so với số lượng cần cấp sau rà soát; việc CGCNQSDĐ thực hiện theo Dự án đo đạc lập bản đồ địa chính, lập hồ sơ địa chính và CGCNQSDĐ do Sở Tài nguyên và Môi trường làm chủ đầu tư đến nay chậm triển khai.
Phân tích các nguyên nhân dẫn đến những tồn tại hạn chế, HĐND huyện đã đề nghị UBND huyện tiếp tục chỉ đạo các địa phương, các cơ quan chuyên môn thực hiện tốt tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nhất là pháp luật về đất đai nhằm nâng cao nhận thức của nhân dân, đối tượng sử dụng đất; tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện sang tên chuyển nhượng, thừa kế theo đúng quy định nhằm hạn chế chấp nhất các vụ tranh chấp giữa các hộ dân và trong họ tộc.
Đồng thời, làm tốt việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân, nhất là đơn thư liên quan đến lĩnh vực đất đai; chỉ đạo nâng cao hơn nữa tinh thần, trách nhiệm, chất lượng phục vụ nhân dân đối với cán bộ, công chức làm việc trong lĩnh vực đất đai. HĐND huyện cũng kiến nghị Phòng Tài nguyên và Môi trường rà soát, cập nhật văn bản để cung cấp cho cán bộ địa chính cơ sở thực hiện đúng quy định, thường xuyên tập huấn cho công chức địa chính xã, thị trấn…
Đối với các xã thị trấn, HĐND yêu cầu tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, vai trò giám sát của HĐND, quản lý điều hành của UBND, trong đó, có việc CGCNQSDĐ. Chính quyền cần cập nhật hồ sơ văn bản mới, rà soát loại đi những văn bản không phù hợp để hướng dẫn công dân thực hiện đúng các thủ tục theo quy định, tránh gây phiền hà, đi lại nhiều lần. Cùng đó, đề nghị cán bộ công chức phụ trách địa chính tự học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, thực hiện tốt đạo đức công vụ, tận tâm phục vụ nhân dân...
Thực hiện những kiến nghị đề xuất của đoàn giám sát, UBND huyện đã tích cực chỉ đạo, triển khai nhiều giải pháp cụ thể, đẩy nhanh tiến độ CGCNQSDĐ lần đầu, nhất là thực hiện cấp giấy theo dự án tổng thể.
Cụ thể, đến hết tháng 11/2018, cấp 1.526 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất, trong đó, 394 giấy chứng nhận đăng ký lần đầu và 1.132 chứng nhận theo chuyển nhượng, tặng cho, cấp đổi quyền sử dụng đất.
Tháng 12/2018 đã thực hiện xong đo đạc và bản đồ ở 26/26 xã, thị trấn; lập và thẩm định 6.186 hồ sơ/31.000 hồ sơ của 5.274 hộ gia đình, cá nhân thuộc 13 xã, thị trấn. Những chuyển biến tích cực sau cuộc giám sát của HĐND huyện sẽ làm ổn định tình hình sử dụng đất, minh bạch trong việc CGCNQSDĐ, nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân của các cơ quan Nhà nước, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Quang Tuấn
