Việc thu ngân sách của huyện Văn Chấn đạt thấp do nhiều yếu tố khách quan. Năm 2013 thu từ doanh nghiệp quốc doanh trên địa bàn được giao là 17,5 tỷ đồng, trong đó Công ty cổ phần Thủy điện Văn Chấn giao dự toán 14,5 tỷ đồng; Công ty cổ phần Chè Trần Phú dự toán giao 1,5 tỷ đồng; Công ty TNHH Nghĩa Văn giao dự toán thu 1,5 tỷ đồng. Tuy nhiên do nhiều yếu tố khách quan nên đến nay cả ba đơn vị này mới thu đạt 968 triệu đồng - một con số rất thấp so với kế hoạch đề ra.

Các khoản thu ngoài quốc doanh là sắc thuế quan trọng đối với huyện Văn Chấn, chiếm tỷ lệ lớn trong cơ cấu thu, trong đó số thu từ 58 doanh nghiệp chế biến, kinh doanh chè chiếm 70% số thu ngoài quốc doanh. Tuy nhiên từ đầu năm đến nay, do thời tiết nắng hạn kéo dài cộng với sự khan hiến về nguyên liệu do vậy doanh thu của các doanh nghiệp chè trên địa bàn giảm từ 70- 80% so với cùng kỳ, ảnh hưởng đến số thu ngân sách của địa phương.

Tính đến ngày 15/8, toàn huyện mới thu ngoài quốc doanh đạt 18,9 tỷ đồng (bằng 41% dự toán giao), Văn Chấn có 18 đơn vị sản xuất chè cầm chừng, mục đích chính là giữ chân công nhân. Cả huyện chỉ có một vài đơn vị là mỗi ngày sản xuất được một ca, còn lại trên 15 đơn vị thì khoảng 5 đến 7 ngày mới sản xuất được một ca. Trên 80% nguyên liệu chè búp tươi được các đơn vị vùng ngoài mua từ vùng trong ra để sản xuất, thậm chí có nhiều doanh nghiệp chè ở huyện Thanh Sơn của tỉnh Phú Thọ cũng lên xã Sơn Thịnh, thị trấn Nông trường Nghĩa Lộ, thị trấn Nông trường Liên Sơn lên mua nguyên liệu.

Các khoản thu từ đất tuy chiếm tỷ trọng không lớn trong tổng số thu cân đối nhưng nay cũng đạt thấp do năm 2012 huyện đã thu cơ bản hết 5 năm nên số thu từ nguồn này chỉ còn một ít nợ thuế do quyết toán và số phát sinh của khối doanh nghiệp, dự kiến số thu này đạt khoảng 100 triệu đồng.
Hoàn thành được dự toán thu ngân sách Nhà nước năm 2013 là nhiệm vụ hết sức khó khăn.

Theo tính toán, để hoàn thành kế hoạch thu toàn bộ khối doanh nghiệp sản xuất kinh doanh ngành chè trên địa bàn huyện, từ giờ đến cuối năm phải có đủ nguyên liệu để sản xuất, các doanh nghiệp phải kinh doanh hiệu quả, có lợi nhuận. Đặc biệt là phải có nguồn nguyên liệu tập trung cho các tháng cuối năm, phấn đấu sản xuất được 25.143 tấn chè búp tươi, các doanh nghiệp cần sản xuất và tiêu thụ ngay để khai thuế kịp thời mới đạt 14 tỷ đồng tiền thuế giá trị gia tăng phát sinh lũy kế đến hết quý 3/2013.

Đối với các đơn vị có hoạt động khai thác khoáng sản phải tập trung tổ chức sản xuất tốt, tăng sản lượng khai thác và tiêu thụ được khoáng sản, kê khai nộp đầy đủ với ngân sách Nhà nước. Tổng số sản lượng quặng kê khai nộp thuế cho ngân sách thay vì như đã dự kiến phân tích đánh giá từ đầu năm là 25.000 tấn thì nay phải đạt được 68.000 tấn.

Trong đó: Chi nhánh Công ty số 1 Nhà máy chế biến sắt làng Mỵ kê sản lượng đạt 38.000 tấn quặng tinh; Công ty cổ phần Hà Quang phải kê khai sản lượng đạt 15.000 tấn; còn các đơn vị khai thác khác kê khai và nộp thuế với sản lượng đạt 15.000 tấn quặng nguyên khai. Đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, đến hết 30/9/2013 phải được thanh toán vốn của các công trình bằng với số vốn được thanh toán lũy kế đến 31/12/2012 của năm 2012 cho các doanh nghiệp xây dựng ngoài quốc doanh trên địa bàn. 

Ông Nguyễn Ngọc Anh - Chi cục trưởng Chi cục Thuế huyện Văn Chấn cho biết: "Để hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách, Chi cục Thuế sẽ đề nghị UBND huyện thành lập đoàn kiểm tra liên ngành có sự tham gia của lực lượng cảnh sát giao thông, quản lý thị trường, thuế… để kiểm tra, kiểm soát hoạt động khai thác và vận chuyển tài nguyên, khoáng sản với mục đích tăng sản lượng kê khai nộp thuế vào ngân sách Nhà nước, tối thiểu đạt được 68.000 tấn quặng sắt kê khai nộp thuế trong năm 2013; tập trung chỉ đạo các ngành liên quan, các xã, thị trấn cải tạo, chăm sóc cây chè cho sản lượng, năng suất tốt nhất, đáp ứng nguồn nguyên liệu phục vụ sản xuất cho các doanh nghiệp trên địa bàn; tăng cường công tác quản lý ngân sách trên địa bàn, tập trung vào các lĩnh vực xây dựng nhà tư nhân, xây dựng cơ bản vãng lai, hoạt động san gạt, xúc ủi, hoạt động khai thác đất đá, cát sỏi, quản lý phương tiện vận tải, quản lý thật chặt hoạt động chế biến chè bằng hình thức sao "bom" để tăng nguyên liệu cho doanh nghiệp sản xuất…".

Từ những tín hiệu khả quan của nền kinh tế và với nhiều biện pháp tích cực trong công tác chỉ đạo, điều hành, hy vọng huyện Văn chấn sẽ hoàn thành kế hoạch thu ngân sách năm 2013.

Quang Thiều