Những thành công đó được bắt nguồn từ chương trình hành động về chuyển dịch cơ cấu nội bộ ngành sản xuất nông - lâm nghiệp của Huyện ủy Trạm Tấu cùng với sự nỗ lực không mệt mỏi của nhân dân các dân tộc nơi đây.

Trạm Tấu là địa phương có tiềm năng về đất đai, lao động nhưng do hạ tầng nông thôn vừa thiếu vừa không đồng bộ, người dân chưa biết áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất dẫn tới năng suất, chất lượng cây trồng thấp, tỷ lệ hộ đói nghèo cao. Trước thực trạng đó, huyện đã xây dựng chương trình hành động về chuyển dịch cơ cấu nội bộ ngành sản xuất nông - lâm nghiệp giai đoạn 2011 - 2015 và chương trình xây dựng nông thôn mới. Chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, xóa ruộng một vụ, áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất cùng với các nguồn lực đầu tư của Nhà nước xây dựng kết cấu hạ tầng đáp ứng cho sản xuất là những nhiệm vụ trọng tâm.

Với hướng đi và cách làm ấy, các cán bộ, đảng viên đã về tận xã vận động và cùng làm với dân, nơi nào không biết thì cán bộ "cầm tay chỉ việc". Cứ như vậy, diện tích lúa lai đã dần thay thế lúa thuần, những thửa ruộng lúa xuân, lúa mùa gối vụ lên xanh và cho những mùa vàng bội thu. Khó ai có thể tin nổi, chỉ cách đây vài năm về trước, các cấp chính quyền từ tỉnh đến huyện, tổ chức đoàn thể phải đi đến từng bản người Mông vận động nhân dân gieo cấy lúa xuân; Nhà nước hỗ trợ giống, phân bón, thậm chí "cầm tay chỉ việc" vậy mà đồng bào vẫn không chịu làm. Với quyết tâm, kiên trì vận động, huyện đã xây dựng các mô hình trình diễn để dân thấy, dân tin và làm theo.

Điểm đột phá trong sản xuất nông - lâm nghiệp là bắt nguồn từ những mô hình thâm canh như: thâm canh ngô trên đất dốc, mô hình khảo nghiệm các giống lúa thuần SH2, LT6, giống lúa CR74, Nhị ưu 838 hay giống lúa ĐS1.

Song song với xây dựng các mô hình tại các địa phương để người dân cùng làm, huyện tăng cường mở các lớp tập huấn kỹ thuật cho các hộ dân ngay tại thôn, bản. Thế là các giống lúa lai, lúa thuần chất lượng cao được đưa vào gieo cấy ngày một nhiều, những mảnh lúa nương cằn cỗi thủa nào nay đã được trồng ngô lai cho năng suất cao.

Đồng chí Nguyễn Thị Duyên - Phó phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện phấn khởi nói: "Sản xuất nông nghiệp ở Trạm Tấu trong vài ba năm trở lại đây đã có những bước chuyển đáng khích lệ. Không chỉ đảm bảo an ninh lương thực mà bà con nông dân đã biết áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất như: làm mạ che ni-lông, đưa giống lúa lai vào gieo cấy đạt 70% diện tích, mức đầu tư thâm canh cũng khá hơn.

Đặc biệt là người Mông đã biết cấy lúa hai vụ, trồng ngô trên đất dốc, trồng ngô vào diện tích lúa nương... đã và đang hình thành nền sản xuất hàng hóa". Diện tích lúa xuân, lúa mùa ngày một tăng, nếu như năm 2011 toàn huyện mới gieo cấy 740ha thì vụ xuân 2013 - 2014 đã là 1.159ha, cũng như vậy đối với vụ mùa đã tăng từ 1.400ha lên 1.431ha. Nhưng có lẽ cái được, cái thành công nhất là việc chuyển đổi trên 798ha đất lúa nương, đất trồng sắn kém hiệu quả sang trồng ngô hai vụ. Hôm nay, Trạm Tấu đã có 3.460ha ngô, sản lượng đạt trên 120.000 tấn. Từ các chương trình, việc làm cụ thể, sản lượng lương thực tăng rõ nét từ 12.943 tấn năm 2010 nay lên 18.899 tấn, tăng 5.956 tấn so với năm 2010.

Đi ngược theo những con đường bê tông lên Bản Công, Bản Mù hay Phình Hồ, Tà Xi Láng đến đâu cũng bắt gặp những người nông dân là dân tộc Mông, Thái đang cần mẫn bên những tràn ruộng, nương ngô. Đồng bào Mông Trạm Tấu hôm nay đã có tư duy mới trong sản xuất, xóa bỏ tập quán thả rông gia súc, biết phòng chống dịch bệnh, biết hạch toán đầu ra cho sản phẩm và đã không còn tư tưởng ỷ lại vào Nhà nước như trước đây nữa. Trạm Tấu hôm nay đã có hàng trăm ngàn tấn ngô làm hàng hóa cung cấp cho thị trường, chuyện nghe như không tưởng ở vùng cao khó khăn này.

Bằng những việc làm, hướng đi cụ thể cùng với sự nỗ lực của nhân dân các dân tộc huyện Trạm Tấu đã góp phần xóa đói giảm nghèo trong nông nghiệp, nông thôn. Dẫu vẫn còn nhiều việc phải làm song những kết quả đã đạt được trong sản xuất nông nghiệp thật đáng trân trọng và ghi nhận ở huyện vùng cao này!   

Ngọc Trúc